بسته بندي هوشمند چيست؟

همواره استفاده از بسته بندي مناسب يكي از عوامل تاثير گذار روي افزايش تقاضاي محصول و پتانسيل صادراتي است.

در اين زمينه مي توان به حركت كشور هاي پيشرفته در زمينه بسته بندي هوشمند اشاره نمود كه توانسته است ارز آوري بالايي براي هر كشور داشته باشد و حتي باعث پيشرفت در جهت صادرات مواد غذايي و انواع ميوه و سبزي شده باشد.

امروزه حجم ضايعات مواد غذايي در بسياري از كشورها بالاتر از تعداد گرسنگان در كشور هاي قحطي زده مي باشد كه به نوعي مي توان با حل مشكلات بسته بندي كالا ها نه تنها باعث كنترل قيمت مواد غذايي در كشور شد بلكه بسياري چالش هاي زيست محيطي و اجتماعي انسان ها را نيز حل و فصل كرد.

بسته بندي هوشمند، سيستمي است كه قادر به انجام عملكردهاي هوشمندانه (نظير تشخيص، حس كردن، ثبت كردن، رديابي، ارتباط و به كاربردن منطق علمي ) به منظور تسهيل تصميم گيري در جهت افزايش زمان ماندگاري، افزايش ايمني، بهبود كيفيت، فراهم كردن اطلاعات و هشدار درباره مشكلات احتمالي است.

خصوصيت منحصر بفرد در قابليت آن براي ارتباط است، از آنجايي كه بسته بندي و ماده غذايي در سرتاسر چرخه عرضه مداوما با هم حركت مي كنند، بسته بندي بهترين همراه ماده غذايي بوده و براي ارتباط با ماده غذايي، در بهترين شرايط قرار دارد.

بر اساس اين تعاريف، يك بسته بندي اگر داراي توانايي رديابي فرآورده، حس كردن محيط داخلي و خارجي بسته و ساير ملاحظات باشد، هوشمند است.

بسته بندي هوشمند تنها شامل ايجاد تغيرات در بسته بندي محصول جهت افزايش ماندگاري ماده غذايي درون آن است بلكه مي توان شيوه هاي نوين بسته بندي را كه براي ايجاد حس بهتر در مصرف كننده هنگام خريد محصول ايجاد مي شود را نيز شامل آن دانست كه از جمله اقدامات در اين خصوص مي توان به تعبيه سنسور هاي تشخيص دهنده سلامت ماده غذايي اشاره نمود كه مي توانند باعث افزايش اطمينان مصرف كننده از سلامت ماده غذايي شود.

در اين زمينه مي توان به بسياري برچسب هاي هوشمندي اشاره نمود كه با قرار گيري در محيط بسته بندي مي توانند به صورت خودكار فعال شده و جايگزين بسيار مناسبي بجاي چاپ تاريخ توليد روي محصولات مي باشد كه به راحتي قابل تغير است.

در اين زمينه شركت هاي بسياري اقدام به طراحي برچسب و سنسور هاي هوشمندي پرداخته اند كه اغلب از تكنولوژي نانو مواد بهره برده اند.
به طور مثال مي توان به طراحي برچسب هايي اشاره نمود كه با قرار گيري در بسته حاوي گوشت قرمز با گذر زمان تغير رنگ داده و در صورتي كه تاريخ انقضا محصول برسد رنگ سنسور به شدت تغير مي كند و مصرف كننده از خريد آن خودداري مي كند.
از جمله مزاياي اين روش نسبت به چاپ تاريخ توليد مي توان به امكان دنبال كردن و بررسي دما و شرايط نگهداري محصول حين انبارش و بسته بندي اشاره كرد.