Η αδιέξοδη αναζήτηση του τέλειου

Η τελειοθηρία ως νεύρωση

1. Η τελειοθηρία ως ψυχαναγκασμός
Επειδή ο εαυτός αντανακλάται στους άλλους, σε σημείο να είναι δύσκολα διακριτός ως μεμονωμένος, η εξάρτηση από την αποδοχή και τη συναίνεσή τους είναι σύμφυτη κοινωνική προϋπόθεση. Θεμιτή, μέχρι να αρχίσει να μετατρέπεται σε πείνα για αναγνώριση, ήπια, έως ότου να αποκτήσει τα χαρακτηριστικά ψυχαναγκασμού και καταπίεσης.
Οι τελειοθήρες του είδους αυτού τηρούν απαρέγκλιτους κανόνες και διαδικασίες. Υπακούουν σε ιεροτελεστίες, που οι ίδιοι ή το σύστημα έχει καθιερώσει, και γίνονται καλοί στο παιχνίδι των τύπων, της γραφειοκρατίας και των κατεστημένων. Η προσήλωσή τους στο καθήκον και στο δέον γενέσθαι, για τον προσεκτικό παρατηρητή, δεν είναι παρά μία τεχνική, για να αποκρύπτουν το φόβο της προσωπικής ανεπάρκειας. Γιατί είναι γνωστό πως ένα πλήρως ελεγχόμενο περιβάλλον, η εμμονή για αψεγάδιαστες λεπτομέρειες δεν οδηγούν στο τέλειο (το οποίο δεν είναι το άρθροισμα των μερών αλλά το σύνολο των σχέσεων των μερών, εξ' ού και από τους θνητούς απροσπέλαστο), αλλά σε μια ψευδαίσθηση ασφάλειας, που θολώνει κάθε παραφωνία στην προσωπικότητα. Για τους αυτόκλητους σκλάβους της τελειότητας κάθε νέα συνθήκη ή κατάσταση, η οποία δεν μπορεί να προσχεδιαστεί και να οριοθετηθεί βάσει των προαποφασισμένων πλάνων, αποτελεί απειλή. Το ρίσκο, η διακινδύνευση, η απόκλιση από τις νόρμες, για τις οποίες τόσα πολλά θυσίασαν, και πολύ περισσότερο όσοι αντιπροσωπεύουν το καινοτόμο, το πρωτόγνωρο, το ανεξέλεγκτο, δεν είναι παρά επαναστάτες εναντίον του τέλειου εαυτού, που δόμησαν υπό τους δικούς τους όρους.
Η παράλογη αγωνία της άμεμπτης αυτοπαρουσίασης τούς καθιστά ευάλωτους (και επιθετικούς) στη γνώμη των άλλων, έρμαια στην αρνητική κριτική τους, επαίτες της επιδοκιμασίας, υποτακτικούς στην εξουσία, απορριπτικούς προς τους κατώτερους ή εκείνους που θέτουν εν αμφιβόλω το σενάριο, που προστατεύει την εικόνα τους. Η τελειοθηρία ξεκινά ως μηχανισμός άμυνας και καταλήγει σε ψυχαναγκαστική διαταραχή, που δυναστεύει τους ίδιους και όσους βρεθούν στον περίγυρό τους.
Θύματα πλημμελών γονεϊκών προτύπων ή ανεπαρκούς φροντίδας, πάντα επιζητούν συμβολικούς κηδεμόνες, για να τους ικανοποιήσουν και να αποσπάσουν το πολυπόθητο εύγε, έστω και ως καθήλωση στην παιδική ανάγκη για επιβράβευση. Καταδυναστεύουν την ύπαρξή τους με σκέψεις και συναισθήματα έλλειψης, κάθε τους δράση υπολείπεται του ιδεατού, και μόνο η ιεροτελεστία της λεπτομέρειας απαλύνει το πληγωμένο εγώ. Όποια μορφή και να πάρει η συμπεριφορά αυτή, είτε του άκαμπτου υπερεγώ είτε του αδύναμου ανθρωπάκου, που προς όλους χρωστά και άπαντες πρέπει να ευχαριστήσει, ο βίος του είναι σπαρμένος με άκαρπες μέριμνες, επειδή η τελειοθηρία τον οδηγεί στην αποφυγή δραστηριοτήτων, συναισθηματικών επενδύσεων και σχέσεων, αν αυτές δεν είναι τέλειες, κατά τα δικά του μέτρα και σταθμά.