Дом у Лошыцкiм парку

7 0 0
                                    

Шыльда: праезд Чыжэўскiх 8


Лошыцкi парк аказаўся вялiкiм. Настолькi, што Грак зрысаваў паветра петлямi i зiгзагамi, пакуль не заўважыў зялёны дах, якi губляўся зверху мiж такiх жа зялёных дрэваў.

Сойка не падманула: дом сапраўды быў дзiву варты! Сонечна-жоўты, з разьбянымi рамамi i зграбным драўляным ганкам. I балкон таксама меўся. Як жа хораша!

Грак скiраваўся ўнiз. Вакол дома сядзелi сарокi i трашчалi сабе: "Чакерак!". А яшчэ там хадзiлi людзi. Хтосьцi з iх падымаўся па старых прыступках, рабiў фотаздымкi, але ўнутр не iшоў.

– Чакерак, чакерак! – няўхвальна прамовiла адна старая Сарока. – Безбiлетнiкаў гнаць у карак!

– Прашу прабачэння? – не зразумеў Грак.

– Нельга проста так таптаць нагамi музей, – буркнула Сарока. – Гэта ж каштоўнасць не толькi знутры, але i звонку! Трэба спачатку набыць бiлет – вось што я думаю.

Яна чымсьцi нагадвала музейную наглядчыцу ў строгiм чорна-белым адзеннi. Бракавала толькi акуляраў на носе.

– Зноў музей! – мiмаволi вырвалася ў Грака, i ён спешна дадаў, каб не пакрыўдзiць Сарокi. – Не ў тым сэнсе, што мне не падабаецца! Дом цудоўны, але наўрад мой сюды пераехаў мой сябар-грак...

– Вядома, – чмыхнула Сарока. – Гэта ж не дамок, а сядзiба! Тут жылi шляхетныя людзi. Яны абстаўлялi пакоi прыгожымi рэчамi, ладзiлi балi... Калi б у музей i запрасiлi на працу птушку – ну, для стварэння вобраза былых часоў – то какаду цi кенара, а не якогась там грака... З чаго ты наогул узяў, што твой сябар можа быць тут?

– Дык з ягонага лiста! Дзiўны дом? Так. Стары, невысокi, са звыклымi вокнамi i балконам? Так. Да таго ж са скатным дахам? Iзноў так! Але... можа быць, вы скажаце штосьцi наконт гэтага "чак-чак, чакерак"?

– Гучыць па-сарочынаму. Як бы лепей перакласцi? "Сярод мноства дамоў побач", вось!

– Мноства дамоў... – паўтарыў Грак i азiрнуў парк. – А побач толькi вялiкi драўляны дом i маленькi цагляны... Гэта не назавеш "мноствам"!

– Не драўляны дом, а флiгель, – паправiла яго Сарока. – I не цагляны дом, а домiк вартаўнiка! Зараз мы выправiм твае недахопы ў ведах...

Яна са сваiмi паважнымi калегамi пачала апавядаць гiсторыю Лошыцкай сядзiбы. 


* –  Месца мае старадаўнюю гісторыю. Былая вёска Лошыца, ўжо ​​вядомая тысячу гадоў, першы прыватны маёнтак з'явiўся тут ў 16 стагоддзi. А сядзiбны комплекс, якi захаваўся да нашых дзён, быў заснаваны ў другой палове 18 стагоддзя, то бок больш за дзвесце гадоў таму.

– Самымі вядомымі гаспадарамі Лошыцкай сядзібы былі Яўстах Любанскі і ягоная прыгажуня-жонка Ядвіга. Дзяўчына паабяцала выйсці замуж толькі тады, калі сядзіба стане лепшай на Мінскіх землях. Жаніх выканаў пажаданне: перабудаваў дом і пасадзіў у парку рэдкія дрэвы і цудоўныя кветкі.

– У 1925 годзе сядзіба была перададзена Інстытуту раслінаводства. Частка парка ператварылася ў велізарны сад з яблынямі ды іншымі пладовымі дрэвамі. Мясцовыя жыхары называлі яго "фруктовым раем". *


Грак слухаў-слухаў, але не вытрымаў:

– Усё адно я нiчога не запомню! У галаве – толькi думкi пра Крага.

Сарока спачатку хацела абразіцца, а потым вырашыла: дасведчаны музейны супрацоўнік мусіць адказваць на розныя пытанні ды ўсяляк дапамагаць.

– Ёсць цiкавы дом, – сказала яна. – Ягоную ўладальнiцу звалi гэтак жа, як i гаспадыню нашай сядзiбы. Цалкам пасуе пад тваё апiсанне. Зараз растлумачу, як туды трапiць...

Адрас Сарока крыкнула наўздагон, бо Грак ужо ляцеў. 

Дзіўны домWhere stories live. Discover now