Trạng Lợn

HỒI THỨ MƯỜI LĂM

Báo thù tư, Thái sư mưu hại
Dùng trí thuật, Trạng Vật khoe hùng

Nói về vua Thánh tôn hoàng đế vừa mới lên ngôi, có hai chúa động nước ngoài nhân lúc nước ta nội loạn vừa yên, biên phòng chưa định, thừa cơ rủ nhau vào quây hai xứ ấy trấn ngự không nối, dâng biểu cáo cấp, ngày năm bảy lượt. Triều đình lo sợ lắm, biểu tâu xin tụ tập văn võ kén chọn mưu thần, dùng tướng để binh tiến tiễu. Vua giáng chỉ cho triều đình bàn chọn tiến cử người đánh giặc. Thái sư khi trước cùng với Bùi tướng công có hiềm khích, bây giờ lại nghe thấy gả con cho Trạng, cho nên thù cả bố vợ lẫn con rể. Căm tức quá, chưa gặp cơ hội nào báo thù được, nhân dịp này có giặc, nghĩ bụng muốn báo thù cho thỏa. Lập tức họp với triều thần phiếu tấu:

- Nghệ - Hóa là hai xứ biên cương cực nam, giặc cướp ra vào, rất là xung yếu. Dù muốn dụng binh chinh tiếu, phi bậc nguyên lão không xong. Duy có Bùi tướng công, lão thành tướng cũ am hiểu quân vụ, biết việc biên cương, tâu rộng Thánh hoàng, ban cho tiết chế.

Vua chuẩn tâu, lập tức giáng chỉ, sắc sai Bùi công làm kinh lược Nghệ Hóa. Bùi tướng công đến Kinh, bảo Trạng rằng:

- Thái sư biểu tấu cho ta như vậy, thực là không phải có bụng gì tốt, chẳng qua chỉ muốn hãm ta vào chốn tử địa đó thôi. Trạng tính sao?

Trạng thưa:

- Chúng tôi cũng hiểu ý. Nhưng không lo! chúng tôi tự nhiên có mẹo, chắc là đánh được tan giặc.

Hôm sau vào chầu. Hoàng đế thăng triều, gọi Bùi công vào ban cho cờ kiếm khâm sai và phán rằng:

- Hai động vô lễ, dám chống với ta, quấy nhiễu ngoài cõi. Nay trẫm cử ngươi làm kinh lược hai xứ Nghệ - Hóa. Phàm việc tiết chế giao cả cho ngươi. Tướng sĩ trái lời, có cờ kiếm đó.

Thái sư lại tâu xin cử Trạng đi tham tán quân sự, vua cũng chuẩn tâu. Hai người bái mệnh lui chầu. Trạng về đặt tiệc, tụ tập bè bạn, thủ túc. Cho ông Trạng Vật làm tiền đạo tiên phong. Còn ông Trạng Ăn, ông Trạng Cờ đều làm tùy quân tham mưu.

Hôm sau, Bùi công cùng với Trạng ra trường võ, cắt đặt tướng tá, luyện tập quân sĩ. Hoàng đế ngự giá ra trường võ xem. Trạng dâng tâu danh sách các vị tướng tá, người nào người ấy, các việc phân minh tất cả, đều ra bái mệnh lĩnh chức. Vua thấy quân dung mạnh mẽ nghiêm chỉnh, mừng lắm. Một chốc thấy một người võ sĩ rất cao lớn, khỏe mạnh, nguyên là một người Hổ bôn thị vệ, vua yêu lắm, thường cho ra vào chầu chực cung cấm. Thấy Trạng Vật hình thù thấp bé, được làm tiên phong, lấy làm khinh rẻ lắm, tâu vua rằng:

- Tiên phong sức vóc như thế, đánh thế nào được giặc?. Muôn tâu Thánh thượng cho hạ thần lĩnh ấn tiên phong để ra sức lập công, báo ơn Thánh chúa.

Các quan cũng nhiều người nói: Triều đình thiếu gì người võ sĩ mà lại dùng người sức vóc như thế làm tiên phong?

Trạng Vật nghe tiếng tức lắm, muôn ra xin đấu võ.

Trạng nói chọc tức rằng:

- Anh sức vóc như thế lại muốn đấu võ với người to lớn như vậy? Ấy có khác gì châu chấu đá voi, đá thế nào nổi được?

Trạng Vật hầm hè nói rằng:

- À, quan anh lại tâng bốc người ta lên, vùi dập anh em nhà mình đi như thế! Vì nó chưa gặp tay giỏi nên mới nói khoác. Chứ gặp tay em thì nó nói giỏi thế nào được? Xin quan anh để em làm một miếng cho nó xem.

Trạng nói:

- Có phải như thế thời nên khéo. Nó lấy sức thì mình lấy mẹo mói được.

Trạng Vật gật đầu, rồi xin vua ra đấu võ. Vua y tấu, nhưng phán: "Chỉ cho đấu sức chứ không được đấu gươm giáo". Khi vào đấu, Trạng Vật thấp bé, dùng miếng nằm bò. Người võ sĩ giở miếng không kịp, bị Trạng Vật xông vào đấm một cái, ngã đồng kềnh ra. Tả hữu đều reo ầm lên cả. Vua khen giỏi, lập tức phong cho là Giao diệt Trạng nguyên lĩnh ấn tiên phong, cho đi tiền đạo.

Ngày hôm sau, Bùi khâm sai cùng với Trạng cất quân từ cửa Đoan Môn tiến đi. Vua thân ngự ra tiền tống, thấy đội ngũ nghiêm trang, quân dung hùng tráng, trong bụng lấy làm mừng lắm. Gọi Trạng vào bảo rằng:

- Trạng đi phen này sông núi gian nan, tuyết sương vất vả. Trẫm không muốn xa ngươi lúc này, nhưng làm trai chí ở bốn phương, dẫu trời Nam biển Bắc cũng là công việc của mình cả. Mau mau ra công gắng sức giúp nước yên dân, báo tiệp dâng công, trầm sắp sẵn đồ phong thưởng.

Trạng lạy tạ mà đi.