Mula sa tagumpay ng aming exhibit sa National Library, tila ang bawat araw ay nagbukas ng mga bagong oportunidad para sa akin at kay Andrei. Ang aming proyekto ay hindi lamang nagbigay liwanag sa mga kwento ng pag-ibig sa komunidad, kundi nagbigay-daan din sa amin upang mas kilalanin ang isa’t isa sa mas malalim na paraan.
Sa mga susunod na linggo, maraming tao ang nagbigay ng positibong feedback tungkol sa exhibit. Nakita naming umusbong ang interes sa mga kwento at alaala ng nakaraan. Isang araw, habang nag-aaral kami ni Andrei sa library, nakatanggap kami ng isang tawag mula kay Miss Ada.
“Macu, Andrei, magandang balita! May mga tao sa ibang barangay ang humihiling na gumawa tayo ng similar na exhibit sa kanilang lugar. Marami raw silang kwento na nais ibahagi,” ang masayang balita ni Miss Ada.
Napuno ako ng saya. “Wow! Ibig sabihin nito, mas maraming kwento ang maaaring maipahayag!”
“Oo, pero kailangan natin itong planuhin nang maayos. Kailangan natin ng mga volunteers at mga sponsor para sa mga materyales,” dagdag ni Andrei, puno ng dedikasyon.
Pagsapit ng weekend, nagdaos kami ng isang pagpupulong sa library kasama si Miss Ada at ilang mga interesado sa proyekto. Nagtipon kami ng mga ideya at nagplano ng mga susunod na hakbang. Pinag-usapan namin ang mga logistics ng exhibit, kung paano makakuha ng pondo, at kung paano makatawag-pansin sa mga tao upang makilahok.
Naging masigasig ang lahat sa mga susunod na araw. Isang lokal na grupo ng mga artist ang nagboluntaryo na tumulong sa paglikha ng mga visual na materyales para sa exhibit. Nag-organisa rin kami ng mga storytelling sessions sa mga barangay upang hikayatin ang mga tao na ibahagi ang kanilang kwento.
Sa bawat kwento na aming naririnig, naramdaman ko ang lalim ng koneksyon namin sa komunidad. Minsan, ang mga kwento ay puno ng saya, habang minsan naman ay puno ng sakit at pangungulila. Isang kwento ang tumatak sa akin—tungkol sa isang guro na nagmahal sa kanyang estudyanteng umalis sa bayan para makapag-aral. Patuloy ang kanyang pagmamahal kahit na sa malayo, at sa huli, nagkatagpo silang muli.
Habang kami ay abala sa aming proyekto, nagkaroon din kami ng pagkakataon na pag-usapan ang aming mga pangarap sa hinaharap. Isang gabi, habang nagkakasama kami sa isang maliit na cafe pagkatapos ng isang araw ng trabaho, nagtanong si Andrei, “Macu, ano ang pangarap mo para sa iyong sarili?”
“Gusto kong maging manunulat,” sagot ko nang may buong puso. “Gusto kong maipahayag ang mga kwento ng mga tao, ang kanilang mga pangarap at pakikibaka. At higit sa lahat, nais kong ipakita na ang bawat kwento, kahit gaano ito kaliit, ay mahalaga.”
“Wow, ang ganda ng pangarap mo! Bakit hindi natin subukang magsimula ng isang online blog o magazine? Para mailathala ang mga kwentong ito?” mungkahi ni Andrei.
Naisip ko ang mungkahi niya. “Oo, magandang ideya iyon! Sa ganitong paraan, mas maraming tao ang makabasa ng mga kwento at maaaring makisali rin sa ating proyekto.”
Mula sa gabing iyon, nagsimula kaming magtrabaho sa aming online platform. Tinawag namin itong “Kwento ng Pag-ibig at Pag-asa.” Sa bawat kwentong nai-publish namin, tila umuusbong ang mas malalim na koneksyon sa mga mambabasa. Ang mga tao mula sa iba’t ibang lugar ay nagsimulang magpadala ng kanilang mga kwento, nagbabahagi ng kanilang mga karanasan sa pag-ibig, pagkakaibigan, at pakikibaka sa buhay.
Sa kabila ng mga abala, naglaan pa rin kami ng oras para sa bawat isa. Sa mga pagkakataong iyon, ang aming pagkakaibigan ay lalong tumibay. Naging mas matatag ang aming suporta sa isa’t isa, at sa mga kwentong aming binahagi, natutunan naming pahalagahan ang mga alaala at mga aral mula sa nakaraan.
Ngunit hindi lahat ng bagay ay maayos. Isang hapon, habang nag-iipon kami ng mga materyales para sa susunod na exhibit, nakatanggap ako ng balita na ang aking lola ay nasa ospital. Agad akong nagmadali sa bahay, bitbit ang takot at pangungulila.
Pagdating ko sa bahay, nakita kong nakahiga ang aking lola sa kanyang kama, mukhang mahina. Umupo ako sa kanyang tabi at hinawakan ang kanyang kamay. “Lola, andito ako,” bulong ko. “Kumusta ka na?”
“Macu, apo, huwag kang mag-alala. Masaya ako na nandito ka,” sagot niya, may mahina ngunit matatag na tinig. “Nakatulong ang mga kwentong ibinahagi mo. Parang muling bumalik ang aking mga alaala.”
“Lola, maraming kwento ang nais kong ibahagi. Gusto ko sanang malaman mo na ang mga kwento mo ay mahalaga,” sabi ko, habang bumubuhos ang luha sa aking mga mata.
“Alam ko, anak. Sa bawat kwento, may aral. Ipagpatuloy mo ang mga ito. Ipakita mo sa mundo ang halaga ng pag-ibig at pag-asa,” sagot niya, habang pilit na ngumiti.
Sa mga sandaling iyon, naisip ko na ang aming proyekto ay hindi lamang para sa ibang tao, kundi para rin sa mga mahal ko sa buhay. Ang mga alaala ng mga mahal sa buhay ang nagbibigay ng kulay sa ating mga kwento. Ang mga pangarap namin ni Andrei ay naging mas makabuluhan dahil sa mga alaala at kwento ng aming mga pamilya.
Habang unti-unti akong lumalayo mula sa ospital, nagdesisyon akong ipagpatuloy ang aming proyekto hindi lamang bilang isang paraan ng pag-alala, kundi bilang isang paraan ng pagpapahalaga sa mga kwentong bumubuo sa ating pagkatao. Ipinangako ko sa aking lola na ipagpapatuloy ko ang aming misyon sa pagpapahayag ng mga kwento—kwento ng pag-ibig, pag-asa, at mga aral sa buhay.
Alam kong mas marami pang pagsubok ang darating, pero sa bawat kwentong aming ipapahayag, sa bawat alaala ng pag-ibig na aming ibabahagi, muling sisibol ang mga pangarap. Sa paglipas ng panahon, ang mga kwento ay mananatiling buhay, patuloy na nagbibigay inspirasyon sa mga susunod na henerasyon.
