NHỮNG ÐIỀU CẦN BIẾT VỀ GAN VÀ BỆNH GAN
Gan là một trong những cơ quan quan trọng nhất đóng vai trò sống còn trong cơ thể con người . Gan là người lính gác giúp lọai bỏ các độc chất , vi khuẩn khỏi máu và là nơi dự trữ năng lượng ,các men và hormon quan trọng trong cơ thể.Viêm gan là hiện tượng viêm và hủy hoại tế bào gan.Viêm gan siêu vi là môt trong những bênh truyền nhiễm phổ biến nhất trên thế giới và cũng tiêu biểu cho một trong những thử thách quan trọng đối với sức khỏe cộng đồng trong thập niên này. Hiện có 6 loại virus gây viêm gan : A, B ,C,D,E và G, phổ biến và nguy hiểm nhất là siêu vi B và C. Khoảng 2 tỷ người trên thế giới có bằng chứng đã hoặc đang nhiễm virus viêm gan B và 350 triệu người mang virus này mãn tính.Theo báo cáo của Tổ chức y tế thế giới viêm gan B được xếp hàng thứ 9 trong những nguyên nhân gây tử vong và có trên 1,1 triệu người mất vì nó năm 1996.Có khoảng 3% dân số thế giới nhiễm virus viêm gan C và trên 170 triệu người mang virus này mãn tính .Trong những người nhiễm HIV có khoảng 1/3 có nhiễm siêu vi B hoặc C hoặc cả hai.Việt Nam thuộc vùng dịch tễ lưu hành của viêm gan virus đặc biệt đối với siêu vi A và B
VIÊM GAN SIÊU VI A:
Viêm gan A lây lan chủ yếu qua đường tiêu hóa do thức ăn và nước uống bị hoại nhiễm bởi phân người có chứa HAV. Ở các nuớc đang phát triển như nước ta hơn 90% dân số đều đã có nhiễm HAV .
Ða số trường hợp nhiễm HAV không có triệu chứng. Thời gian ủ bệnh 10-50 ngày ,bệnh diễn tiến nhẹ thường tự giới hạn ,không ghi nhận thể mạn tính hoặc tình trạng mang mầm bệnh mạn tính do siêu vi A.
VIÊM GAN SIÊU VI B:
Bệnh lây chủ yếu bằng những đường sau:
* Lây qua đường máu và các sản phẩm từ máu bị nhiễm virus.
* Lây truyền từ mẹ sang con
* Lây do dùng chung đồ với người bệnh như dao cạo râu, bàn chải đánh răng, lây qua vết trầy sướt.. *.Lây truyền qua đường sinh dục
Ở Việt Nam tỉ lệ mang virus viêm gan B rất cao khoảng 15-20%.
Thời kỳ ủ bệnh kéo dài từ 6 tuần đến 6 tháng. Bệnh nhân hoàn toàn không có triệu chứng hoặc có thể có sốt, vàng da , đau khớp , chán ăn, men gan tăng. Bệnh thường tự giới hạn , khoảng 10% rơi vào mãn tính .Trẻ em tuổi càng nhỏ nhiễm virus tỉ lệ rơi vào mãn tính càng cao khoảng,hơn 90% nếu nhiễm vào lúc chu sinh. Những người có HbsAg (+) trên 6 tháng gọi là mang siêu vi B mãn tính, những người đó có thể là người lành mang trùng , viêm gan siêu vi thể tồn tại , viêm gan siêu vi thể tấn công.Khoảng 40% nguời viêm gan siêu vi B mản chết vì biến chứng xơ gan ,ung thư gan.Có 60-80% bệnh nhân ung thư gan có nguồn gốc từ viêm gan siêu vi B Những người bị viêm gan siêu vi B mãn có nguy cơ bị ung thư gan gấp 200 lần ở người bình thường.
VIÊM GAN SIÊU VI C
* B ệnh cũng lây truyền bằng những con đường giống như siêu vi B.
ỞViệt Nam tỉ lệ nhiễm khoảng 1,8%
Thời gian ủ bệnh khoảng từ 20-90 ngày . Một số ít có triệu chứng giống như viêm gan siêu vi B cấp , khoảng 50-70% bệnh nhân rơi vào mãn tính mà không có triệu chứng., 10-25 % viêm gan C mạn bị xơ gan về sau. Khoảng 50-70% bệnh nhân ung thư gan có nhiễm siêu vi C(AntiHCV(+) )
