1813 Gülüstan
1828 Türkmənçay
Bu iki müqavilə ilə Azərbaycan Rusiya ve İran arasında iki yerə bölündü. ARAZ çayı Quzey ve Güney arasında serhed oldu. Güney Azərbaycan İran, Quzey Azərbaycan Rusiya işğalı altında qaldı. 70 il sonra Quzey Azərbaycan azadlıq qazansada Güney Azərbaycan İran şovinizmi altinda əzilir, hələdə azadlıq tapa bilməyib. İran şovinizmine qarşı böyük üsyanlar etselerde azadliq qazana bilməyib.
1905-1911 Meşrutə inqilabi
Settarxan(Serdari Milli ) Bagirxan(Salari Milli )
1917-1920 Milli hökümət Şeyx Məhəmməd Xiyabani
1941 - 1946 Mili hökümət Seyid Cəfər Pişəvəri
1977-1979 Bəhmən üsyanı Şeyx Məhəmməd Xiyabaninin nevesi
2006 Milli Qiyam Xordad günü
2015 Fırça meselesi
Güney Azərbaycan 188 ildir fars şovinizminə boyun əymir, öz dilini unutmayıb, mənliyini unutmayıb, milli şüur oyanıb. Güney Azərbaycan Türkləri helede öz milli məfkurəsindedi.Bu günə qeder hec bir haqları olmasada həmişə ürəkləri Quzeylə atıb .
