1. Khai niem chung ve may nang (cong dung, phan loai, cac thong so co ban, cac co cau cong tac chinh).
a. Cong dung: Trong xay dung, may nang dung de lap rap cac cau kien xay dung, trong cac nha xuong va kho bai dung de xep do va van chuyen hang hoa va cac thiet bi. May nang con dung de lap rap, xep do va van chuyen cac thiet bi, may moc tren cac cong truong hay trong cac nha may sua chua, tren cac ben cang, nha ga, hoac trong giao thong, khai thac mo
b. Phan loai
Theo do phuc tap va chuc nang cua may may nang duoc chia ra lam hai loai:
- May nang don gian bao gom:
+ Kich (de nang vat len do cao khong lon).
+ Toi (de nang hoac keo vat).
+ Palang (thuong duoc dat o tren cao de nang vat).
+ Thang nang xay dung (de nang vat dat tren ban nang).
- May truc (may cau) bao gom:
+ Cac loai can truc nho va can truc co dinh
+ Can truc tu hanh
+ Can truc di chuyen tren ray
+ Can truc thap;
+ Can truc kieu cong hoac kieu cau
+ Can truc cap
c. Cac thong so co ban cua may nang
a. Tai trong nang Q: la dac tinh co ban cua may nang, duoc bieu thi bang kg, tan hoac N, kN. Tai trong nang gom trong luong cua vat nang cong voi trong luong cua cum moc hang ma may co the nang duoc o trang thai lam viec nhat dinh nao do cua may (o tam voi cho truoc, vi tri phan quay cua may...). Tai trong nang cua may nang co gioi han rat lon, tu vai chuc N den hang nghin kN.
b. Tam voi R, khau do L, m. Day la thong so bieu thi pham vi hoat dong cua may nang. Tam voi R (m) la khoang cach tu tam cua moc hang den duong tam quay cua may truc. Khau do L cua cau truc hoac cong truc la khoang cach tu tam banh xe di chuyen nay den tam banh xe di chuyen kia.
c. Mo men tai lon nhat Mt ,t.m, kN.m la mo men do tai trong dinh muc tao ra. Ung voi moi loai may nang, mo men tai duoc xac dinh nhu sau:
- Doi voi can truc: Mt = QR
- Doi voi cau truc va cong truc: Mt = QL/4.
d. Trong luong ban than cua may truc G, t la toan bo trong luong cua phan ket cau kim loai va trong luong cua tat ca cac co cau tren may nang
e. Chieu cao nang H, m la khoang cach tu mat san, bai, noi lam viec cua can truc den vi tri cao nhat cua moc hang (Hmax). Tuy theo tung loai can truc ma chieu cao nang Hmax se khac nhau.
g. Van toc chuyen dong cua cac co cau cong tac nhu co cau nang vat, co cau nang can, co cau di chuyen xe toi va ca may truc (m/ph), co cau quay (v/ph). Cac van toc nay duoc xac dinh theo dieu kien lam viec, yeu cau lam viec cho tung loai may tren co so dam bao nang suat cho truoc cua may. Noi chung van toc nang nam trong gioi han tu 1030 m/ph; con van toc di chuyen cua can truc tu 50200 m/ph; van toc di chuyen xe con cua can truc tu 2030 m/ph
h. Tong cong suat may N, (KW) la toan bo cong suat cua tat ca cac dong co bo tri tren may truc.
d. Cac co cau cong tac cua may nang
a. Co cau nang: Co cau nang (CCN) la mot trong cac co cau cong tac quan trong va khong the thieu duoc dung de nang ha vat (hang hoa) theo phuong thang dung (trong mot so truong hop dung de keo vat theo phuong ngang hoac nghieng).
b. Co cau thay doi tam voi: Co cau thay doi tam voi (CCTDTV) dung de thay doi pham vi phuc vu cua can truc (co the thay doi ca chieu cao nang hang va ban kinh phuc vu) nham dam bao cho can truc lam viec on dinh va dap ung tot hon nhu cau cua nguoi su dung
c. Co cau quay: Co cau quay (CCQ) dung de tang pham vi phuc vu cua may trong qua trinh lam viec
d. Co cau di chuyen: Co cau di chuyen dung de di chuyen mot co cau hoac ca may trong qua trinh lam viec
