Câu 10:Các đặc điểm cơ bản của CNTB độc quyền:
a)Tập trung SX và các tổ chức độc quyền:
-Tổ chức ĐQ là tổ chức liên minh giữa các nhà TB lớn để tập trung vào trong tay 1 phần lơn việc SX và tiêu thụ 1 số loại HH nào đó nhằm mục đích thu được lợi nhuận ĐQ cao
-Các h/thức cơ bản của ĐQ:cacten,xanhdica...
-Trên cơ sở nắm giữ vị trí thống trị trong SX và lưu thông các công ty ĐQ định ra giá cả ĐQ từ đó thu lại P ĐQ cao
-Các h/thức ĐQ:các công ty xuyên quốc gia:
+Mục tiêu:
-thúc đẩy tăng cường đầu tư nước ngoài
-đẩy mạnh thương mại q/tế
-Thúc đẩy nghiên cứu và chuyển giao công nghệ
-Phát triển nguồn nhân lực và tạo việc làm
+vai trò:
-Tích cực:g/quyết việc làm và cải thiện đk ld,thu nhập
-Tiêu cực:quyền lợi của người ld bị xâm hại nhất là phụ nữ và trẻ em,bất bình đẳng về thu nhập,ô nhiễm MT và chảy máu chất xám
+Bản chất:là bóc lột trên phạm vi q/tế nhằm thu P ĐQ cao .là TB k/tế chứa trong long QHSX TBCN,là kq của sự thay đổi cho phù hợp với LLSX pt đã cao
b)TB tài chính và đầu sỏ tài chính:
-Cùng với qt tích tụ vataph trung SX trong CN cũng diễn ra qt tích tụ,tập trung TB trong ngân hàng,dẫn đến h/thành các tổ chức ĐQ trong ngân hang và các ngân hang lươn.Ngân hang lúc này đóng vai trò làm trung gian trở thành quyền lực vận năng,to lớn
-Quá trình ĐQ quyền hóa trong CN và trong ngân hang xoắn suýt với nhau và thúc đẩy lẫn nhau làm nảy sinh 1 thứ TB mới,gọi là TB tài chính.
TBTC là kq của sự hợp nhất giữa TBNH với 1 số nhân hang lớn với TB liên minh các nhà CN
-Sự pt của TBTC dẫn đến sự h/thành 1 nhóm nhỏ ĐQ,chi phối toàn bộ đời sống k/tế c/trị của toàn XH.TB đó gọi là bọn đầu sỏ tài chính
-Bọn đầu sỏ TC thiết lập sự thông trị của mình thông qua chế độ tham dự,qua các hệ thống mở công ty,phát hành trái phiếu...để thu P ĐQ cao,từ đó thống trị về mặt k/tế làm cơ sở thống trị về mặt c/trị
c) Xuất khẩu TB:
-Là XK gtri ra nước ngoài (Đầu tư TB) nhằm mục đích chiếm đoạt GTTD các nguồn lợi nhuận ở các nước nhập khẩu TB
-XK TB trở thành tính tất yếu trong giai đoạn ĐQ vì:
+Các nước TB pt do tích lũy nên có 1 số "TB thừa" tương đối cần nơi để đầu tư có lợi hơn so với đầu tư trong nước
+Các nước lac hậu thiếu thốn kỹ thuật trongkhi lại có nguồn tài nguyên dồi dào ,giá nhân công rẻ nên tỷ suất lợi nhuận cao,rất hấp dẫn đầu tư TB
-Hình thức XK:
+Về h/thức đầu tư:XKTB trực tiếp(FDI) và XK gián tiếp(ODA)
+Về chủ sở hữu TB: XKTB nhà nước,XK tư nhân
-Đối tương:XKTB:
+Đầu TK XX:XKTB chủ yếu tập trung vào các thuộc địa nhằm khai thác tài nguyên ,khoáng sản,..
+Giữa TK XX:do CM KH-KT CN pt thì chủ yếu đầu tư vào các nước TB pt nhằm khai thác lợi thế SS như tri thức,CN thông tin,...
-Hậu quả:
+Tác động tích cực đến nền k/tế các nước NK,thúc đẩy XHH SX,chuyển từ tự cung cấp sang SXHH, chuyển dịch cơ cấu k/tế,thúc đẩy LLSX pt
+Tuy nhiên các nước NK sẽ trở thành đối tượng bị bóc lột về kte và nô dịch về ctri dưới h/thức khác nhau,mức độ tinh vi hơn
d) sự phân chia thế giới về kte giữa các tổ chức ĐQ:
tích tụ,tập trung TB-> XK TB-> cạnh tranh giữa ĐQ-> tổ chức đế quốc quốc tế
e) sự phân chia thế giới về lãnh thổ giữa các cường quốc đế quốc
CNTB ngày càng pt->cạnh tranh càng gay gắt-> xâm chiếm thuộc địa
