Câu 24: Cấu tạo hiển vi của một neuron vận động?
Neuron là một loại tế bào đã biệt hóa cao, không còn khả năng phân chia. Mỗi neuron là một đơn vị hoàn chỉnh về cấu trúc, chức năng và di truyền.
Neuron mang 2 đặc tính là tính cảm ứng và tính dẫn truyền.
Số lượng neuron ở người vào khoảng 14 tỷ.
1. Cấu tạo chung
■ Mỗi neuron gồm thân và 2 loại nhánh bào tương, gọi là sợi nhánh và sợi trục.
■ Nơi xuất phát các nhánh bào tương gọi là cực neuron.
■ Thân neuron là trung tâm dinh dưỡng, nơi tiếp nhận, phân tích và xử lý các thông tin, một số ít nằm trong các hạch thần kinh ngoại vi.
■ Sợi nhánh và sợi trục làm nhiệm vụ dẫn truyền xung động thần kinh.
2. Thân neuron
■ Thân neuron có hình dạng và kích thước khác nhau. TB tháp ở vỏ não là neuron lớn nhất, tế bào hạt nhỏ ở tiểu não là loại nhỏ nhất.
■ Thân neuron chứa nhân và các bào quan.
Nhân:
■ Đa số neuron có nhân lớn, hình cầu, thường nằm chính giữa.
■ Trong nhân có chất nhiễm sắc phân tán và mịn. Do đó, hạt nhân thường nổi rõ, chất nhân sáng màu.
Các bào quan:
■ Lưới nội bào có hạt:
○ Lưới nội bào có hạt trogn bào tương thân neuron rất phát triển.
○ Thường xếp song song với nhau, xen giữa là nhữgn đám ribosome tự do.
○ Khi nhuộm bằng xanh toluidin, những đám lưới nội bào có hạt và ribosome tự do này là những khối bắt màu base. Cấu trúc này được gọi là thể Nissl.
○ Thể Nissl là một cấu trúc đặc trưng của neuron, chứng tỏ neuron có khả năng tổng hợp protein mạnh.
■ Bộ Golgi:
○ Bộ Golgi ở thân neuron khá phát triển, thường phân bố quanh nhân.
○ Có cấu trúc điển hình, trong đó có nhiều túi nhỏ hình cầu.
○ Bên cạnh bộ Golgi có các lưới nội bào không hạt.
■ Ty thể:
○ Phân bố đề khắp thân neuron, kích thước tương đối nhỏ.
○ Mật độ ty thể ở thân neuron nhiều hơn ở những đoạn xa của sợi trục.
■ Xơ thần kinh: có nhiều trong bào tương của thân neuron và các sợi nhánh, là bộ khung chống đỡ bên trong của neuron.
■ Ống siêu vi: là những ống nhỏ làm nhiệm vụ vi vận chuyển trong neuron.
Các chất vùi: Là những giọt lipid và hạt glycogen.
3. Các nhánh của neuron
Sợi nhánh:
■ Ngắn, chia nhiều nhánh, đường kính nhỏ dần khi chia nhánh.
