khmer rouge
Kambodyan Rouge
n: isang organisasyon binuo komunista sa Cambodia sa 1970; naging
terorista ng isang organisasyon sa 1975 kapag ito nakunan Phnom
Penh at lumikha ng isang gobyerno na pumatay ng tinatayang
tatlong milyong katao; ay daig ng Vietnamese hukbo
ngunit nanatiling aktibo hanggang 1999 [syn: (KR), (Partido ng
Democratic Kampuchea), (komunista Partido ng Kampuchea)]
Ang Kaharian ng Kambodya[1] (Khmer:; transliterasyon: Preăh Réachéanachâkr Kâmpŭchea) ay isang bansa sa Timog-Silangang Asya na may papulasyon ng mahigit kumulang sa 15 milyon katao at Phnom Penh ang kabisera nito. Ang Cambodia ay kahalili na estado ng noon ay isang makapangyarihang kaharian ng Hindu at Buddhist Khmer na namuno sa halos kabuohan ng tangos ng Indochina mula ika-11 at ika-14 na siglo.
Kadalasang tinatawag na "Cambodian" o "Khmer" ang mamamayan ng Cambodia na tumutukoy sa sinaunang grupo ng mga Khmer. Theravada Buddhist na may impluwensya ng Khmer ang karamihan sa mga Cambodians ngunit ang bansang ito ay mayroon ding mangilan-ngilang mga Muslim, Kristyano at mga tribo naman sa bulubunduking kagubatan sa hilagang bahagi ng bansa.
Ang bansa ay pinapagitnaan ng Thailand sa Kanluran at Hilagang-Kanluran, Laos sa Hilagang-Silangan, at ng Vietnam sa Silangan at Timog-Silangan. Nakaharap sa Gulpo ng Thailand ang Timog bahagi nito. Dinodomina ng Ilog ng Mekong (kolokyal Khmer: Tonle Thom o "the great river"; tonle = ilog, thom = malaki) at ang Tonlé Sap ("the fresh water river"; "ang tubig-tabang na ilog") ang geograpiya ng Cambodia. Ang Tonlé Sap ang isa sa pangunahing pinagmumulan ng kalakal ng isda. Ang pagiging mababa sa heograpiya ay nangangahulugan na malaking bahagi ng bansa ay nakaupo malapit sa "below sea level", at ang pangunahing pinanggagalingan ng tubig mula sa ilog ng Mekong ay dumadaloy pabalik sa katabing Ilog ng Sap tuwing tag-ulan.
Turismo at pananahi ang pangunahing industriya dito. Noong 2006, nalagpasan ng mga namumuhunang dayuhan ang 1.7 milyon na marka. Noong 2005, nadiskubre ang deposito ng langis at natural na gas sa mga baybayin malapit sa palugit ng Thailand, at kapag nasimulan ang pagmina nito sa taong 2009 o 2010, ang kikitain sa pagmina nito ay siguradong may malaki at taos na epekto sa kinabukasan na ekonomiya ng bansa.
Noong ika-15 ng Oktubre, yumao sa Beijing ang 90 taong gulang na King Father ng Kambodya na si Norodom Sihanouk. Sa buong buhay niya, nagpunyagi siya para sa pagsasarili ng bansa, at itinuturing siyang ama ng pagsasarili ng Kambodya. Nagpahayag ang mga Kambodyano ng kani-kanilang pakikidalamhati kay Sihanouk sa iba't ibang paraan. Ayon sa media ng Kambodya, walang duda, si Haring Sihanouk ay isang dakilang personahe sa ika-20 siglo, at magpakailanman ay bayani sa puso ng mga mamamayan. Ang pagyao niya ay palatandaan ng "katapusan ng isang epoka."
Noong ika-15 ng Oktubre, yumao sa Beijing ang 90 taong gulang na King Father ng Kambodya na si Norodom Sihanouk. Sa buong buhay niya, nagpunyagi siya para sa pagsasarili ng bansa, at itinuturing siyang ama ng pagsasarili ng Kambodya. Nagpahayag ang mga Kambodyano ng kani-kanilang pakikidalamhati kay Sihanouk sa iba't ibang paraan. Ayon sa media ng Kambodya, walang duda, si Haring Sihanouk ay isang dakilang personahe sa ika-20 siglo, at magpakailanman ay bayani sa puso ng mga mamamayan. Ang pagyao niya ay palatandaan ng "katapusan ng isang epoka."
Tinatayang 1.7 milyong katao ang namatay sa pamamaslang, gutom, pagod o sakit resulta ng malupit na polisiya ng Khmer Rouge, na ginawang isang forced labor camp ang buong Cambodia sa pagsisikap ng kilusan na makalika ng isang purong lipunan ng agrarian socialist. Ang mga matatalinong tao, negosyante at sinumang itinuring na banta ay ikinulong, pinahirapan, at kadalasan ay pinapatay.
Ang nepotismo[1] ay isang anyo ng paboritismong ibinibigay sa mga kamag-anak o mga kaibigan, na hindi tinitingnan o sinusukat ang kanilang pagiging karapat-dapat.[2] Ito ang gawain ng isang nanunungkulan o may kapangyarihang tao na pagpabor o paglalaan ng biyaya o posisyon sa malalapit na mga kamag-anak at mga kaibigan.[1] Halimbawa nito ang pagpili ng mga kakamag-anakan upang maitalaga sa isang tungkulin, tanggapan, o hanapbuhay.[3]
Ang Komunismo ay isang ideolohiya na umaayon sa pagtatag ng organisasyon pangsosyal na walang estado at kantas-antas batay sa pantay na kaarian sa gamit ng produksyon. Maaring isa itong sanga ng kilos sosyalista. Ang Komunismo ay isang sistemang pang-ekonomiya kung saan ang eatado ang nagmamayari at kumokontrol sa yaman ng bansa at produksiyon. Ang komunista ay tumubo sa maraming uri na nangaling sa ba't ibang tao at kultura. Mga halimbawa ay ang Maoism, Trotskyism, at Luxemburgism.
Apr 17, 1975:
Cambodia falls to the Khmer Rouge
The Khmer Rouge troops capture Phnom Penh and government forces surrender. The war between government troops and the communist insurgents had been raging since March 1970, when Lt. Gen. Lon Nol had ousted Prince Norodom Sihanouk in a bloodless coup and proclaimed the establishment of the Khmer Republic.
Between 1970 and 1975, Lon Nol and his army, the Forces Armees Nationale Khmer (FANK), with U.S. support and military aid, battled the communist Khmer Rouge for control of Cambodia. During the five years of bitter fighting, approximately 10 percent of Cambodia's 7 million people died. When the U.S. forces departed South Vietnam in 1973, both the Cambodians and South Vietnamese found themselves fighting the communists alone. Without U.S. support, Lon Nol's forces fought on, but eventually succumbed to the Khmer Rouge. With the surrender, the victorious Khmer Rouge evacuated Phnom Penh and set about reordering Cambodian society. This resulted in a killing spree and the notorious "killing fields." Eventually, hundreds of thousands of Cambodians were murdered or died from exhaustion, hunger, and disease.
