SỰ TRỖI DẬY VÀ SUY TÀN CỦA ĐẾ CHẾ THỨ BA LỊCH SỬ ĐỨC QUỐC XÃ

TÊN RIÊNG VÀ TỪ ĐẶC BIỆT

Aachen:thành phố miền Trung Tây của Đức, gần biên giới Đứcvới Bỉ và Hà Lan.

Abbeville:thành phố miền Tây Bắc nước Pháp, gần cửa sôngSomme, cách bờ biển Manche 12 km, phía Nam Eo biển Dover.

Abyssinia:vương quốc Abyssinia, hiện nay là nước Ethiopia.

Alexander:Alexander Đại đế (356-323 trước CN), vua nước Macedonia(miền Trung Nam Bán đảo Balkans), thôn tính nhiều lãnh thổbây giờ là Syria, Ai Cập, Thổ Nhĩ Kỳ, Iran, Iraq,Afghanistan, Pakistan... cho đến miền Tây Ấn Độ.

Alexandria:thành phố lớn thứ nhì và là cảng biển quan trọng nhấtcủa Ai Cập, nằm ven bờ Địa Trung Hải, do Alexander Đạiđế thành lập.

Alsace-Lorraine:vùng đất lịch sử ở Đông Bắc nước Pháp, ngăn cáchvới Đức ở phía Đông bởi sông Rhine và tiếp giáp vớiBỉ ở phía Bắc, gồm vùng Alsace phía Đông và vùngLorraine phía Bắc. Trong quá khứ, Alsace-Lorraine thường bịPháp và Đức thay nhau chiếm, sau Chiến tranh Pháp-Phổthuộc Đế chế Đức (1871), sau Thế chiến I được Hoàước Versailles giao cho Pháp (1918), bị Quốc xã sáp nhập(1940), cuối cùng sau Thế chiến II được trả về choPháp.

Antwerp:tỉnh và thành phố thủ phủ ở miền Bắc nước Bỉ.

Ardennes:vùng rừng và đồi giữa Bỉ và Luxembourg, một phần kéodài vào nước Pháp.

Arkhangelsk:cảng biển và thị trấn miền Bắc nước Nga, nằm trênsông Bắc Dvina, cách biển Trắng gần 50 km.

Arnhem:thành phố miền Đông Hà Lan, nằm dọc hạ lưu sôngRhine.

Attolico:Bernardo Attolico (1880-1942), Đại sứ Ý tại Đức.

Auchinleck:Sir Claude John Eyre Auchinleck (1884-1981), Thống chế của Anh,Tư lệnh lực lượng Đồng minh ở Na Uy (1940), Tư lệnhlực lượng Đồng minh ở Trung Đông (1941), Tư lệnh Quânđội Ấn Độ (1943).

Auschwitz:trại tập trung của Đức ở gần thị trấn Oświęcim,cách thành phố Cracow của Ba Lan khoảng 60 km về hướngTây Nam.

Áo: lịchsử của Áo liên quan mật thiết đến Đức. Đế quốcLa Mã thần thánh của người Đức đặt thủ đô tạiVienna, cũng là thủ đô của Áo. Trong giai đoạn 1438-1806(trừ thời gian ngắn 1742-1745), Hoàng tộc Habsburg gốc Áongự trị trên ngai vàng của Đế quốc La Mã thần thánh,vì thế đế quốc này còn được gọi là "Đế quốcHabsburg". Năm 1804, Đế quốc Áo được thành lập. Tronggiai đoạn 1867-1918, Áo và Hungary thoả hiệp thành lập Đếquốc Áo-Hungary trong đó người Đức chiếm vị thế quantrọng. Năm 1879, hai đế chế Đức và Áo-Hungary ký Hiệpước Liên minh. Sau Thế chiến I, Áo thành lập nước Cộnghoà Liên bang.

Bach-Zelewski:Erich von dem Bach-Zelewski (1899-1972), Đại tướng S.S., chỉhuy toàn bộ lực lượng cảnh sát và S.S. ở Silesia(1937), thực hiện nhiều hoạt động đàn áp, thủ tiêuvà tịch thu gia sản ở Belarus, Ba Lan, Liên Xô..., lĩnh án10 năm tù vào năm 1951 và sau đó lại thêm án 10 năm tùnữa vào năm 1961, đều vì tội ám sát chính trị, qua đờitrong tù.

Badoglio:Pietro Badoglio (1871-1956), Tham mưu trưởng Quân đội Ý,được vua Victor Emmanuel Đệ Tam cử làm Thủ tướng saukhi Mussolini bị lật đổ (1943-1944), ký văn bản đầuhàng Đồng minh, rồi tuyên chiến với Đức.