SỰ TRỖI DẬY VÀ SUY TÀN CỦA ĐẾ CHẾ THỨ BA LỊCH SỬ ĐỨC QUỐC XÃ

LỜI BẠT

TÔIlấy làm ngạc nhiên khi thấy cuốn sách này được đónnhận một cách nồng nhiệt.

Không một ai –kể cả nhà xuất bản, biên tập, người đại diện vàbạn bè tôi – tin rằng công chúng chịu mua một cuốnsách dày như thế, đầy những ghi chú như thế, giá đắtnhư thế, lại có đề tài như thế. Người đại diệncho các buổi thuyết trình của tôi nói với tôi rằngngười ta chẳng còn quan tâm đến Hitler và Đế chế ThứBa, cho nên tôi nên chuyển qua thuyết trình về đề tàinào khác. Nhà xuất bản chỉ in trước 12.500 bản.

Tất cả chúngtôi đều lấy làm ngạc nhiên trong vui thích khi mà ngaylập tức cuốn sách đã thu hút một số lượng lớn độcgiả. Bản thân tôi không bao giờ theo dõi doanh thu – củacả ấn bản bìa cứng được xuất bản bởi Simon andSchuster và ấn bản bìa mềm đại chúng được xuất bảnbởi Fawcett. Khoảng 2 hay 3 năm về trước, tôi đã rấtkinh ngạc khi biết rằng Câu lạc bộ Book-of-the-Month (Sáchtrong Tháng) đã bán được Sự trỗi dậy và suy tàncủa Đế chế Thứ Ba nhiều hơn bất kỳ cuốn sáchnào khác trong lịch sử của nhà phân phối này. Nhưngchính xác là bao nhiêu quyển thì tôi không rõ. Ở Anhquốc, Pháp và Ý cuốn sách này cũng bán rất chạy, tuyrằng không bán chạy lắm ở Đức.

Các bài đánhgiá cuốn sách có ý tích cực trên mức tôi dự kiến,ngoại trừ ở Đức. Và mặc dù nói chung các sử gia hànlâm tỏ ra dửng dưng với cuốn sách và với tôi (như thểtôi là kẻ chen chân vì không có quyền xâm nhập lĩnh vựccủa họ – họ bảo ông phải dạy môn Lịch sử thì mớiviết được lịch sử tốt được), nhưng thực tế thìtác phẩm của tôi cũng không phải nhận nhiều đánh giátiêu cực từ phía họ.

Lấy ví dụ vềtrường hợp của H. R. Trevor-Roper. Khi lần đầu tiên tôinghe đến Sunday New York Times Book Reviewvà việc ông này quyết định đánh giá cuốn sách, tôilấy làm lo lắng. Ông ấy là một sử gia danh giá ở Đạihọc Oxford mà tôi rất ngưỡng mộ – tôi đã thấy cuốnsách The Last Days of Hitler [Những ngày cuối cùng củaHitler] của ông có giá trị đến nhường nào. Nhưng vàothời ấy, các nhà phê bình sách người Anh có phần khắtkhe đối với các tác giả người Mỹ. Mặt khác, tôinghĩ vì là một học giả xuất chúng nên Trevor-Roper cóthể có cùng cảm nghĩ xem thường đối với những kýgiả cố tìm cách viết sử. Thế nên tôi kết luận cólẽ mình sẽ bị phê phán tơi tả trên một tờ báo cótầm quan trọng quyết định đối với các tác giả ngườiMỹ và sách của họ.

NhưngTrevor-Roper cũng tỏ ra ngạc nhiên về tác phẩm của tôi.Tiêu đề của bài phê bình sách dài 1 trang cho thấy ẩndụ về những gì ông ấy muốn nói:

ÁNH SÁNG VỀ ĐÊM ĐEN TỐINHẤT TRONG THẾ KỶ CỦA CHÚNG TA

Câuchuyện khủng khiếp nhất về nước Đức của Hitler đượckể lại với nhiều cảm xúc trong nghiên cứu bậc thầy.

Trevor-Roper bắtđầu:

"Trong những tình huốngbình thường, chỉ trong thời gian phân nửa thế hệ saukhi sự kiện chấm dứt... thì không thể nào viết nênlịch sử của sự kiện đó. Nhưng đối với Đế chếThứ Ba, chẳng có gì là bình thường, thậm chí hồi chấmdứt cũng không bình thường. Trong sự huỷ diệt toàn bộấy, tất cả bí mật của chế độ Hitler được phơibày, tất cả hồ sơ được thu gom...

Việc những nhân chứng cònsống có thể hội tụ với sự thật lịch sử là chưatừng có tiền lệ. Họ chỉ cần có một sử gia. Và họsẽ tìm thấy một sử gia nơi William L. Shirer."