Duma i uprzedzenie | JANE AUSTEN

Rozdział 7

Dochody pana Benneta wynosiły około dwóch tysięcy funtów rocznie, który to
majątek, nieszczęściem dla panien Bennet, miał w braku męskiego potomka przypaść po
śmierci obecnego właściciela pewnemu dalekiemu krewniakowi. Majątek zaś pani
Bennet, choć dla niej samej zupełnie wystarczający, stanowił niewielką pociechę dla
rodziny. Ojciec pani Bennet był adwokatem w Meryton i zostawił jej cztery tysiące funtów.
Miała też siostrę zamężną za panem Philipsem, byłym kancelistą jej ojca, po
którym odziedziczył kancelarię, oraz brata, który osiadł w Londynie i poświęcił się jakiejś
szacownej dziedzinie handlu.
Wioska Longbourn leżała o milę zaledwie od Meryton. Była to dla młodych dam
odległość wielce dogodna, jako że co najmniej trzy razy w tygodniu znęcone pokusą szły
z wizytą do cioci i modniarki, której sklep wypadał im po drodze.
Specjalnie gorliwe w częstym okazywaniu uczuć względem cioci były Lidia i
Katarzyna, dwie najmłodsze z rodziny. Główki tych młodych dam były, w przeciwieństwie
do starszych sióstr, puste, a panienki z braku rozrywki uprzyjemniały sobie poranne
godziny spacerkiem do Meryton, skąd przynosiły wiadomości, które zapełniały im
godziny wieczorne. Bez względu bowiem na to, jak niewiele nowego można się na ogół
na wsi dowiedzieć, Lidia i Kitty zawsze się czegoś u ciotki dowiadywały. Teraz zaś pławiły
się i w plotkach, i w szczęściu, przybył bowiem w sąsiedztwo pułk milicji i miał tu
pozostać przez całą zimę, zaś na kwaterę główną wybrano Meryton.
Katarzyna i Lidia przynosiły teraz z wizyt u pani Philips niesłychanie interesujące
nowiny. Z każdym dniem rosły ich wiadomości o nazwiskach i stosunkach oficerów.
Miejsca ich zamieszkania nie były już dla sióstr tajemnicą, a po pewnym czasie
dziewczęta zaczęły już poznawać i samych oficerów, gdyż pan Philips złożył im
wszystkim wizyty. Dla obu panienek stało się to źródłem nie znanej dotychczas
szczęśliwości. Nie potrafiły teraz mówić o niczym innym, a cała ogromna fortuna pana
Bingleya, na myśl o której serce trzepotało się w piersi pani Bennet, nie przedstawiała
dla nich najmniejszej wartości w porównaniu z oficerskim mundurem.
Przysłuchując się pewnego dnia ich entuzjastycznym opowieściom, pan Bennetzauważył chłodno:
- Z wszystkiego, co mogę zrozumieć z tej waszej paplaniny, wnoszę, że jesteście
dwoma największymi głuptasami w okolicy. Dawniej podejrzewałem to tylko, teraz jestem
już pewien.
Katarzyna zmieszała się i nic nie odpowiedziała, na Lidii jednak słowa ojca nie
zrobiły najmniejszego wrażenia. Dalej ciągnęła swe zachwyty nad kapitanem Carterem,
wyrażając nadzieję, że zobaczy go jeszcze w ciągu dnia, ponieważ następnego ranka
kapitan jedzie do Londynu.
- Zdumiewasz mnie, mój drogi - wtrąciła pani Bennet - tą swoją gotowością do
uznania naszych córek za gęsi. Gdybym miała wyrażać się lekceważące o czyichś
dzieciach, z pewnością nie wybrałabym na to swoich własnych.
- Jeśli moje dzieci są głuptasami, powinienem zdawać sobie z tego sprawę.
- Powiedzmy; ale tak się złożyło, że wszystkie są bardzo mądre.
- Pochlebiam sobie, że jest to jedyny punkt, w którym się nie zgadzamy. Miałem
dotychczas nadzieję, że opinie nasze pokrywają się w każdym względzie, widzę jednak,
że różnimy się w jednym punkcie, uważam bowiem obie nasze najmłodsze córki za
nieprzeciętnie głupie.
- Nie możesz, drogi mężu, żądać, by takie dziewczątką miała rozum zarówno ojca
jak i matki. Sądzę, że kiedy dojdą naszego wieku, nie więcej będą myślały o oficerach niż
my teraz. Dobrze pamiętam czasy, kiedy każdy mundur był mi ogromnie miły, a prawdę
mówiąc i teraz mi się on w głębi duszy podoba, toteż jeśli jakiś elegancki młody
pułkownik z pięcioma czy sześcioma tysiącami rocznie zechciałby którąś z moich
małych, nie odmówiłabym mu pewnie. Poza tym jestem zdania, iż pułkownik Forster
bardzo dobrze się prezentował w mundurze zeszłego wieczoru u sir Williama.
- Mamo! - zawołała Lidia - ciocia mówi, że pułkownik Forster i kapitan Carter nie
chodzą już do czytelni panny Watson tak często, jak zaraz po przyjeździe, ciocia ich
widuje teraz bardzo często w czytelni Clarke’a.
Wejście lokaja z bilecikiem do najstarszej panny Bennet nie pozwoliło matce
udzielić odpowiedzi. List był z Netherfield, a służący czekał na odpowiedź. Oczy paniBennet rozbłysły zadowoleniem, poczęła skwapliwie wypytywać córkę, czytającą kartkę.
- No, moja kochana! Od kogóż to? O co chodzi? Co on tam pisze? Szybciutko,
Jane, powiedz nam szybciutko, moje serce!
- To od panny Bingley - rzekła Jane i przeczytała na głos:
Droga przyjaciółko!
Jeśli nie będziesz na tyle litościwa, by zjeść dzisiaj obiad z Luizą i ze mną,
obawiam się, że znienawidzimy się do końca życia, bo takie całodzienne tête à tête
dwóch kobiet musi się skończyć kłótnią. Przyjedź jak najszybciej, natychmiast po
otrzymaniu tej kartki. Brat i panowie będą dziś obiadować z oficerami.
Twoja Karolina Bingley
- Z oficerami! - krzyknęła Lidia. - A dlaczego to ciocia nie powiedziała nam tego!
- Je obiad poza domem - zafrasowała się pani Bennet. - To fatalne!
- Czy dostanę powóz? - spytała Jane.
- Nie, kochanie, jedź lepiej konno, bo wygląda na deszcz, a wtedy będziesz
musiała zostać u nich na noc.
- Plan byłby niezły - rzuciła Elżbieta - gdyby mama miała pewność, że nie
zaproponują jej własnego powozu z powrotem.
- Nie, bo panowie na pewno wzięli do Meryton wolant pana Bingleya, a Hurstowie
nie mają własnego ekwipażu.
- Wolałabym jechać powozem.
- Ależ, duszko, ojciec z pewnością nie ma wolnych koni. Potrzebne są w polu,
prawda, mój drogi?
- Są potrzebne w polu o wiele częściej niż się tam znajdują.
- Ale jeśli znajdą się tam dzisiaj, ojcze - wtrąciła Elżbieta - bardzo to będzie mamie
na rękę.
Wyciągnęła wreszcie z ojca oświadczenie, że konie są zajęte. Jane wobec tego
musiała jechać wierzchem, a matka odprowadziła ją do drzwi, żegnając miłymi
prognozami bardzo złej pogody. Nadzieje jej się spełniły. Wkrótce po wyjeździe Jane
lunął obfity deszcz. Siostry niepokoiły się o nią, lecz matka była wprost zachwycona.Deszcz padał przez cały wieczór bez przerwy. Z pewnością Jane nie wróci.
- Świetny miałam pomysł, doprawdy - powtarzała ciągle pani Bennet, jakby ów
deszcz był jej wyłączną zasługą.
Do następnego jednak ranka nie była jeszcze pełni świadoma, jak bardzo jej się
udało. Zaledwie skończyło się śniadanie, gdy służący z Netherfield przyniósł następujący
liścik do Elżbiety:
Najdroższa Lizzy!
Bardzo się dzisiaj źle czuję, a to pewno dlatego, że zmokłam wczoraj doszczętnie.
Moi mili przyjaciele nie chcą słyszeć, bym miała wracać do domu, póki nie będzie mi
lepiej. Nalegają też bardzo, by pan Jones mnie zobaczył, więc się nie niepokójcie, jeśli
usłyszycie, że był u mnie. Nic mi zresztą nie jest - gardło mnie tylko boli i głowa.
Twoja itd.
- No, kochaneczko - zwrócił się pan Bennet do żony, gdy Elżbieta głośno
odczytała kartkę - jeśli ci córka zapadnie ciężko na zdrowiu, jeśli umrze, będziesz się
zawsze mogła pocieszać świadomością, że zrobiła to, łapiąc pana Bingleya na męża i
postępując wedle twoich zaleceń.
- Och, nie boję się żadnego tam umierania! Nie umiera się od takiego głupstwa jak
katar. Znajdzie w Netherfield dobrą opiekę. Jak długo tam będzie, tak długo wszystko jest
w porządku. Pojechałabym do niej na chwilę, gdybym tylko mogła dostać powóz.
Elżbieta, poważnie zaniepokojona, postanowiła odwiedzić siostrę, mimo że nie
mogła dostać powozu, ponieważ zaś nie była amazonką, pozostawało jej tylko pójść
pieszo. Oświadczyła to rodzinie.
- Co za głupstwa przychodzą ci do głowy! - zawołała matka. - Spacerować po
takim błocie! Przecież nie będziesz mogła im się pokazać w takim stanie.
- Będę mogła doskonale pokazać się Jane, a o to tylko mi chodzi!
- Czy powinienem przez to rozumieć - zapytał ojciec - że chcesz, bym posłał po
konie?
- Nie, doprawdy nie. Chętnie pójdę pieszo. Nie ma złej drogi do swej niebogi. Toż
to tylko trzy mile. Wrócę na kolację.

- Podziwiam twój zapał i dobre chęci - wtrąciła Mary - lecz każdy odruch uczucia
winien być kontrolowany rozsądkiem. W moim pojęciu wysiłek musi zawsze stać w
odpowiednim stosunku do tego, co się chce osiągnąć.
- Odprowadzimy cię do Meryton - zaproponowały Lidia i Katarzyna.
Elżbieta zgodziła się i trzy damy wyruszyły razem.
- Jak się pośpieszymy - mówiła Lidia - to może zdążymy jeszcze zobaczyć
kapitana Cartera, nim wyjedzie.
W Meryton grupka się rozdzieliła - dwie młodsze skierowały się ku mieszkaniu
jednej z oficerskich żon, Elżbieta zaś poszła dalej sama, szybkim krokiem przecinając
pola, przeskakując niskie płoty i kałuże, gnana niepokojem. Wreszcie znalazła się przed
domem. Nogi ją bolały, pończochy miała mokre, twarz rozgrzaną wysiłkiem.
Wprowadzono ją do pokoju, gdzie zebrani byli wszyscy oprócz Jane. Zjawienie się
Elżbiety było dla nich niespodzianką. Pani Hurst i panna Bingley wprost uwierzyć nie
mogły, by ktoś tak szybko przeszedł trzy mile piechotą sam i po takim błocie. Elżbieta
była pewna, że mają jej to za złe. Mimo to przyjęły ją bardzo uprzejmie, zaś w
zachowaniu ich brata dostrzegła coś więcej niż uprzejmość - pogodę i dobroć. Pan Darcy
mówił niewiele, a pan Hurst nic zgoła. Pierwszy zachwycał się w duchu pięknością jej
zaróżowionej od wysiłku cery, lecz jednocześnie zastanawiał się, czy rzeczywiście
powinna była iść pieszo sama trzy mile z powodu choroby Jane. Drugi myślał tylko o
śniadaniu.
Na pytanie o zdrowie siostry nie otrzymała uspokajającej odpowiedzi. Panna
Bennet spała źle i choć jest ubrana, nie czuje się na siłach opuścić pokoju. Ma poza tym
gorączkę. Ku zadowoleniu Elżbiety zaprowadzono ją natychmiast do siostry, która
zachwycona była tą wizytą. Tylko obawa, by nie sprawić kłopotu i niepokoju,
powstrzymała ją od napisania w liście, jak bardzo pragnie zobaczyć Elżbietę. Nie była
jednak zdolna do rozmowy, toteż kiedy panna Bingley zostawiła je same, nie mogła
powiedzieć nic więcej prócz kilku słów wdzięczności za niezwykłą dobroć, z jaką jest tu
traktowana. Elżbieta obsługiwała chorą w milczeniu.
Po śniadaniu przyłączyły się do nich obie siostry. Widząc, ile przywiązania itroskliwości okazują Jane, Elżbieta nabrała dla nich sympatii. Potem przyszedł lekarz i
zbadawszy pacjentkę, stwierdził - jak było do przewidzenia - że jest silnie zaziębiona i że
należy przedsięwziąć pewne środki zaradcze. Kazał jej wrócić zaraz do łóżka i obiecał
przysłać lekarstwa. Rady posłuchano natychmiast, zwłaszcza że gorączka wzrastała i
zaczęła się silna migrena. Elżbieta ani na chwilę nie opuszczała pokoju chorej, a i obie
panie rzadko stamtąd wychodziły. Po prawdzie, nie miały nic innego do roboty, jako że
panów w domu nie było.
Kiedy zegar wybił trzecią, Elżbieta doszła do wniosku, że trzeba wracać, i bez
wielkiej ochoty powiedziała o tym pannie Bingley. Ta zaofiarowała jej powóz, który
Elżbieta po krótkich ceregielach zapewne by przyjęła, Jane jednak tak się przejęła myślą
o rozstaniu z siostrą, że panna Bingley zmuszona była zmienić pierwotną propozycję i
poprosić Elżbietę, by pozostała przez pewien czas w Netherfield. Młoda panna zgodziła
się z wdzięcznością, wysłano więc służącego do Longbourn, aby zawiadomił rodzinę i
przywiózł potrzebne suknie.