Mất tư cách làm người

Tên khác: Thất lạc cõi người
Tác giả: Dazai Osamu
Mất tư cách làm người được dưới dạng ghi chép của chàng trai trẻ tên Oba Yozo được một người lạ mặt tìm thấy từ một phụ nữ từng là madam quán bar.

Quyển sổ ghi chép thứ nhất Yozo từ nhỏ đã cảm thấy không thể nào hiểu được con người. Cậu buộc phải làm trò hề để có thể quan hệ với người khác và cũng để nhằm quên đi việc bị gia nhân xâm phạm thuở nhỏ.
Quyển sổ ghi chép thứ hai Yozo trở nên cực kì nhạy cảm với những ai có thể bóc mẽ màn giả vờ của cậu. Sau khi quen với Horiki, một sinh viên cùng học ở trường mỹ thuật tư thục, cậu bắt đầu sao nhãng việc học mà rượu chè, hút hít và mại dâm. Đỉnh điểm, cậu quan hệ với một phụ nữ đã có chồng và cùng tự sát đôi với cô ta. Nhưng người phụ nữ thì chết, chỉ Yozo được cứu sống, mang trên mình mặc cảm tội lỗi.
Quyển sổ ghi chép thứ ba Yozo bị đuổi học khỏi trường đại học và sau đó, sống nhờ nhà một người bạn của cha cậu. Một thời gian sau, cậu sống với một bà mẹ đơn thân là chỗ quen biết của Horiki, nhưng cũng không lâu sau lại đến sống với một madam quán bar. Về sau, Yozo yêu thương và cưới một cô gái trẻ và ngây thơ. Nhờ cô mà trong một thời gian, Yozo tu chí làm việc là một họa sĩ truyện tranh và vẽ minh hoạ. Tuy nhiên, Horiki lại xuất hiện và Yozo lại ngựa quen đường cũ. Cậu còn trở nên xa lánh với vợ mình sau khi cô bị cưỡng hiếp bởi một người quen. Qua thời gian, Yozo nghiện rượu và ma túy. Cậu bị đưa vào viện tâm thần và sau đó được đưa về nhà một người phụ nữ do anh cả cậu sắp