MASONLUK

MASON LONCALAR VE TÜRKİYE KOLLARI

E:. U:. M:. Y:.

TÜRKİYE BÜYÜK DOĞUSU (Büyük Locası)

TÜRKİYE'DE MASONLUĞUN KISA TARİHİ

İs:. Jessua K:.

Türkiye Büyük Doğusu (Büyük Locası) Büyük Yardım Üstadı

1.) Türkiye Süprem Konseyi

Türkiye'de ulusal masonluğun oluşumu, göreli olarak çok yenidir. İstanbul'da, 1786 Büyük Yasaları uyarınca, Eski ve Kabul Edilmiş İskoç Riti Türkiye Süprem Konseyi'nin kurulması için, 1861 yılında Mısır Prensi Halim Paşaya yetki verilmiştir. Halim patentleri de denilen bu yetki belgeleri uyarınca kurulan Süprem Konsey, 1869 yılında tüm uluslararası ilişkilerinde düzenli kabul edilmiştir. Çünkü aynı yıl, Süprem Konseyler Birlikteliği Ana Süprem Konseyi'nin yetkisini kabul etmiş ve onun tarafından da yasal olarak tanınmıştır (Bu Ana Süprem Konsey, Kuzey Amerika'da Charleston'da yerleşiktir).

Türkiye Süprem Konseyi, o tarihlerde, Eski ve Kabul Edilmiş İskoç Riti'nin, Türkiye için, tek düzenleyici gücüydü (Bakınız : kitabın ekindeki 1 sayılı belge).

Ancak, bu Süprem Konseyin çalışmaları hakkında, günümüze (1922) herhangi bir bilgi gelmemiştir. Bu kısa tarihçeyi yazan ben kardeşinizin çok uzun süren araştırmaları sonucunda da, 1861 yılında, Halim Patentleri ışığında kurulmuş olan Türkiye Süprem Konseyi'nin, uluslararası düzeyde tanınmasını izleyen yıllarda, dikkat çekecek bir etkinlikte bulunduğunu kanıtlayacak herhangi bir belge elde edilememiştir.

Ancak Meşrutiyetin ilanından sonra, 1909 yılında, Türkiye Süprem Konseyi yeniden ve yeni temeller üzerinde yapılanabilmiştir. Mısırlı süvari generali Prens Hasan Paşa, Egemen Gran Komandör olarak görev üstlenmiştir. Uyarlanan Rit, Eski ve Kabul Edilmiş İskoç Riti olmuştur.

Pek Değerli ve Pek Aydın Kardeşler David J. Kohen (33ncü derece), Mişel Noradungyan (33ncü derece), Mithat Şükrü Bey (33ncü derece), Jozef Sakakini (33ncü derece), Mısır Süprem Konseyi'nin üyeleri, Fuat Hulusi (33ncü derece), De Nari, R. Ricci (33ncü derece) bu yeniden yapılanmaya büyük katkılar sağlamışlardır.

Süprem Konsey Yönetim Kurulunun geçici seçimleri 25 Haziran 1909'da İstanbul'da gerçekleşmiş ve dünyadaki düzenli masonik oluşumlar tarafından Türkiye Süprem Konseyinin düzenli ve yasal olarak tanınması için girişimler yapılmıştır. ( Bakınız : kitabın ekindeki 2 sayılı belge )

Beklenen yasal tanınma 1909 yılının Ekim ayında gerçekleşmiştir. Eski ve Kabul Edilmiş İskoç Riti Süprem Konseyleri Birlikteliği, Ulusal Türk Süprem Konseyi'ni, Osmanlı topraklarında, Eski ve Kabul Edilmiş İskoç Riti'nin tek yetkili ve egemen gücü olarak tanımıştır. Mısır, bu Süprem Konseyin yetki alanının dışında tutulmuştur çünkü 1907'de Mısır Süprem Konseyi, bağımsız ve egemen bir masonik güç olarak tanınmıştır. 1907 yılında, Brüksel'de toplanan Uluslararası Konferansta Jozef Sakakini Kardeş, Bağımsız Mısır Süprem Konseyi temsilcisi olarak yer almıştır.

Söz konusu tanınmanın gelmesinden sonra, Türkiye Süprem Konseyi Yönetim Kurulunu kesin olarak belirleyecek seçimler 21 Aralık 1909'da yapılmış ve görevliler aşağıdaki gibi belirlenmiştir :

Egemen Gran Komandör ve Büyük Üstat : Prens Aziz Hasan Paşa (33) – General-

Gran Komandör 1nci Yrd. (Lieut\ ) Büyük Üstat : Cavit Bey (33) -Eski Maliye Bakanı-

Gran Komandör 2nci Yrd. (Lieut\ ) Büyük Üstat : Jozef Sakakini Bey (33) -Mısır Süprem Konseyi üyesi –

1nci Saygıdeğer (Vénérable) Büyük Denetçi : Süleyman Faik Paşa (33) –Ordu Komutanı-