Hindi ka na uuwi, Jana

MADALING-ARAW NA pero maingay pa rin ang syudad. Naghahalo sa ere ang tunog ng mga busina, boses ng mga tao, at ng makina ng mga sasakyan. Habang isa-isang pumapasok at sumasakay ang pasahero sa jeepney ay umuusog din siya hanggang sa makapuwesto na siya sa dulo, sa likod ng tsuper. Hindi nagtagal ay napuno na rin ang jeep. Siksikan ang mga pasahero na gustong-gusto nang makauwi. Nabuhay na rin ang makina ng jeep at umalis na ito. Tahimik lang ang lahat, halatang pagod na pagod sa buong-araw na pakikipagsapalaran. Gusto na niyang matulog pero hindi niya magawa dahil masyadong maalog ang jeep at maya't mayang tumitigil dahil sa bigat ng trapiko.

Habang bumabyahe ay naging abala naman siya sa kaniyang smartphone. Tinignan niya ang news feed ng Facebook at nanood din ng mga videos habang nagpapalitan ng mensahe sa kaniyang nobyo na nasa probinsya. Ikinuwento niya rito ang nangyari sa shift niya at kung gaano siya kaabala sa pag-aasikaso niya sa mga pasyente. Makalipas ang ilang minuto ay nagpaalam na rin ang kaniyang nobyo at natulog na. Tumigil na rin siya sa paggamit ng kaniyang phone at isinilid ito sa kandong-kandong niyang backpack.

Iginala niya ang tingin sa paligid at napansing siksikan pa rin ang mga pasahero. Walang ni isang bumaba sa kanila. Napakatahimik. Tanging tunog lang ng makina at ang marahang pag-alog ng sasakyan ang naririnig niya. Diretso lang ang tingin ng lahat ng pasahero sa daan. At napansin niya rin na nag-iba na ang paligid ng kanilang dinadaanan. Paunti-unti ang mga bahay na nadaraanan nila, pati na rin ang mga poste ng liwanag. Hanggang sa hindi nagtagal ay binalot ng purong kadiliman ang paligid. Tanging ang liwanag na lang ng jeepney ang pumupunit sa kadiliman at nagbibigay-liwanag sa mga nakapaligid na puno. Kumunot ang noo niya nang manibago siya sa daan.

Sa iilang buwan niyang pagbabiyahe tuwing gabi ay ngayon lang siya dumaan dito. Marahil iba ang ruta na dinaanan ng tsuper. Pinansin niya ang ibang mga pasahero ngunit wala pa ring kumikibo o wala man lang reaksyon. Napatingin siya sa orasan niya at isang oras na rin ang lumipas ngunit wala pa ring ni isa sa kanila ang bumaba. Wala ring gumagalaw at diretso lang ang tingin. Bigla siyang kinabahan at nanindig ang kaniyang balahibo.

"Parang may mali," aniya sa sarili.

Ibinaling niya ang atensyon sa nagmamanehong lalaki na katabi lang niya. Tumindig siya at sinilip ito. "Manong, nasaan na po tayo?"

"Ihahatid ka na namin, iha."

"P...Po?"

"Hindi po rito yung daan pauwi sa 'min."

"Hindi ka na uuwi, Jana."

Nagimbal siya nang marinig ang pangalan niya at sa kung anong pinapahiwatig ng lalaki. Agad siyang umatras at bumalik sa kaniyang upuan, ngunit nahagip ng kaniyang paningin ang salamin sa harapan. Muli niya itong tinignan at para siyang binuhusan siya ng malamig na tubig nang makita ang mukha ng mga pasahero. Nanigas siya. Purong itim ang mga mata nila na nakatingin sa kaniya. Nakangiti silang lahat at kitang-kita ang nabubulok nilang ngipin. Lumang-luma ang mga suot nilang damit. Ang balat ay namumutla.

Isang inaagnas kamay ang lumapat sa kaniyang braso at bumaha ang lamig sa kaniyang katawan. Nanginig siya at biglang napaigtad. Napasinghap siya ng hangin at napadaing nang mauntog siya. Pagdilat ng mata niya ay napagtanto niyang nakatulog pala siya. Isang masamang panaginip lang pala. Uminit naman ang kaniyang pisngi sa hiya nang mapagtantong may nakapansin sa kaniyang biglaang pag-igtad. Muli siyang napabuntong-hininga at umayos sa pagkakaupo. Ngunit nang matuon ang kaniyang atensyon sa paligid ay nanindig ang kaniyang balahibo nang mapansing wala pa ring bumababa sa sasakyan. Napakadilim ng paligid; purong kakahuyan na lang at wala nang kabahayan pa. Nagsimulang lumakas ang tibok ng kaniyang puso. Kinakapos na siya ng hangin.

Nangilid ang luha sa kaniyang mga mata nang makitang unti-unting sumilay ang ngiti sa mga labi ng lahat ng pasahero at ipinakita ang mga maliliit, ngunit matutulis nilang ngipin. Napako ang tingin niya sa lalaking katabi at unti-unting bumukas ang bibig nito at lumabas ang dila niyang nahati sa dalawa. Hindi siya makasigaw, animo'y may kung anong bumibikig sa kaniyang lalamunan. Bigla na lang siyang nanghina at bumagsak sa sahig. Napatingin siya sa kaniyang kanang kamay at tinitigan ito. Binilang niya ang mga daliri.