Yazar1n Notu
senaryodan tamamen ç1kar1ld1ysa da Douglas Trumbull halkal1 gezegeni filme çekme konusun-da kazand1-1 deneyimi kendi yap1m1 S1lent Run-n1ngde yer vererek kulland1
Altm1_lann ortalar1nda hiç kimse Jüpiter'in uy-dular1n1n ke_finin gelecek yüzy1lda de-il, on be_ y1l sonra olaca-1n1 hayal bile edemezdi Orada bulunacak harikalar1 da hayal edemezlerdi, oysa _üphesiz umulmad1k bulgular bir gün ikiz Voya-ger'lar1n ke_iflerini de gölgede b1rakacak 2001 yaz1ld1-1nda lo, Europa, Ganymede ve Call1sto en güçlü teleskop için bile sadece parlak nokta-lard1, _imdi ise herb1r1 e_siz bir dünya, ve bin de -lo- Güne_ Sistemindeki en aktif volkanik varl1k
Sonuç olarak bu ke_iflerin 1_1-1 alt1nda hem film hem de kitap oldukça mant1kl1lar ve filmde-ki lup1ter sahneleriyle Voyager kameralar1n1n çekti-i gerçek görüntülen kar_1la_t1rmak çok _a-_1rt1c1 Ancak elbette bugün yaz1lacak bir _ey 1979 ke_iflerinin sonuçlar1na uygun olmak zo-runda Jüpiter'in aylar1 art1k ke_fedilmemi_ bölge-ler de-iller
Dikkate al1nmas1 gereken gizli, psikolojik bir faktör daha var 2001 insanl1k tarihinin donum noktalar1n1n birinden önce yaz1lm1_t1 Ne1l Arrnst-rong'un Ay'a ayak bast1-1 andan itibaren o ça--dan sonsuza dek ayr1ld1k Stanley Kubnck ve ben onun deyimiyle "tarihe geçecek kadar iyi bi-limkurgu f1lm1"n1 dü_ünmeye ba_lad1-1m1zda 20
Yazar1n Notu
Temmuz 1969 hâlâ be_ y1l uzaktayd1 Günümüz-de ise tarih ile kurgu bir daha ayr1lamayacak _e-kilde iç içe geçmi_lerdir
Aya do-ru yola ç1kt1klar1nda Apollo astronotla-r1 filmi görmü_lerdi 1968 Noelmde Ay'1n di-er yüzüne bakan ilk insanlar olan Apollo 8 ekibi ba-na içlerinden büyük, siyah bir tekta_ bulduklar1-n1 telsizle bildirmek geçti-ini söylemi_lerdi, hey-hat ki sa-duyu buna engel olmu_tu
Daha sonra da do-an1n sanat1 taklit etti-i esra-rengiz durumlar oldu Bunlar1n en garibi 1970'dek1 Apollo 13 efsanes1yd1
Öncelikle, ekibi ta_1yan Kumanda Modülüne Odyssey ad1 verilmi_ti Görevin yar1m b1rak1lma-s1na neden olan oksijen tank1 patlamas1ndan he-men önce mürettebat, R1chard Strauss'un art1k filmle özde_le_mi_ olan Zaratbustra'sm1 dinliyor-du Güç kesilir kesilmez Jack Sw1gert Görev Kontrol'e telsizle bildirdi "Houston, bir sorunu-muz var" Benzer bir durumda HAL da astronot Frank Poole'a _öyle diyordu "E-lenceyi kesti-im için üzgünüm, ama bir sorunumuz var "
Daha sonra Apollo 13 görevinin rapoa1 yay1n-land1-1nda NASA yöneticisi Tom Paine bana bir kopya yollad1, alt1nda da Sw1gert'm sozlen vard1 "Hep senin söyledi-in gibi oldu Arthur " Bu olay-lar dizisini dü_ündükçe hâlâ çok garip bir duygu-ya kap1l1r1m- asl1nda, sanki biraz da benim yu-zumdenm1_ gibi
Yazar1n Notu
Bu kadar ciddi olmasa da ayn1 derecede çar-p1c1 bir benzerlik daha olmu_tu Filmin teknik aç1dan en harika sahnelerinden biri Frank Po-ole'un, döndükçe olu_turdu-u "yapay yerçekimi" sayesinde yennde duran dev santrifüjün içinde ko_arken göründü-ü sahneydi
Neredeyse on y1l sonra, ola-anüstü ba_ar1l1 Skylab'm mürettebat1 tasar1mc1lann1n onlara ben-zer bir geometri sundu-unu fark ettiler, Bir dizi depo kab1n1 uzay istasyonunun çevresinde düz-gün bir halka olu_turuyordu Gerçi Skylab don-muyordu, ama bu yetenekli ekibi y1ld1rmad1 T1p-k1 donen bir kafesin içindeki fareler gibi çevre-sinde ko_abileceklerim ke_fettiler, Sonuç 2001'de görülenden farks1zd1 Dünyaya döner-ken tüm bunlar1 televizyonda "Stanley Kubr1ck bir de bunu görsün" yorumuyla yay1nlad1lar (E_-lik eden müzi-i söylememe gerek var m1') Go-runtu kayd1n1 O'na gönderdi-im 1çm gördü de (ama gen alamad1m, Stanley dosya dolab1 olarak küçük bir Kara Delik kullan1r)
Filmle gerçek aras1ndaki bir ba_ka ba-lant1 da Apollo-Soyuz ekibinin ba_1 Kozmonot Alexe1 Le-onov'un "Ay Yak1nlar1nda" adl1 çizimidir Onu ilk olarak 1968'de Uzay1n Bar1_ç1 Amaçlarla Kullan1-m1 konulu Birle_mi_ Milletler Konferans1'nda 2001 gösterilirken gördüm Film biter bitmez Alexe1 bana kendi resminin de (Leonov-Sokolov 'Y1ld1zlar Bizi Bekl1yor'un 32 sayfas1, Moskova
