Mở bài
Xuân Diệu là nhà thơ mới nhất trong các nhà thơ mới với hồn thơ tiêu biểu cho tiếng nói thiết tha , tình yêu cuộc sống, con người và rạo rực khát khao giao cảm với đời. Thơ Xuân Diệu tinh tế, gợi cảm, độc đáo trong chất liệu cũng như trong bút pháp thi ca. " Vội vàng" không chỉ là thi phẩm đặc sắc nhất trong tập thơ Thơ – bài thơ đầu tay Xuân Diệu dàng tặng cho thế gian mà còn là bài thơ hay nhất cả cuộc sống sáng tác của ông. Bài thơ vừa như một nguồn cảm xúc trào dâng vừa là tuyên ngôn sống của một nhà thơ khao khát yêu đời. Đặc biệt đoạn thơ sau đây trong bài thơ là đoạn thơ hay nhất thể hiện quan niện nhân sinh mới mẻ của Xuân Diệu về thời gian và tuổi trẻ.
(trích thơ)
Giới thiệu chung
Với "Vội vàng" nhà thơ đã xây lầu thơ giữa vẻ đẹp cuộc đời. Bài thơ hấp dẫn người đọc không chỉ bởi sự kết hợp hài hòa, nhuần nhuyễn giữa mạch cảm xúc dồi dào và mạch luận lý sâu sắc trong một giọng điệu sôi nổi, đắm say mà còn mang đến sự trải ngiệm mới mẻ về sự cách tân nghệ thuật độc đáo của một hồn thơ mới Xuân Diệu. Đoạn thơ mà ta cảm nhận nằm giữa bài Vội Vàng. Nếu ở 13 câu đầu thi sĩ đã thể hiện tình yêu thiên nhiên – cuộc sống tha thiết đắm say thì ở đạon thơ này, thi sĩ đã tập trung thể hiện quan niệm mới mẻ về thời gian.
Thân bài
" Xuân đương tới nghĩa là xuân đương qua
Xuân còn non nghĩa là xuân sẽ già
Mà xuân hết nghĩa là tôi cũng mất"
Thời gian trong thơ ca trung đại là thời gian "tuần hoàn" nghĩa là thời gian được hình dung như 1 vòng tròn liên tục tái diễn, hết 1 vòng lại quay về vị trí xuất phát, cử trở đi rồi trở lại mãi mãi, chẳng hạn như Hồ Xuân Hương nói: " Ngặt nỗi, xuân đi, xuân lại lại". Quan niệm này xuất phát từ cái nhìn "tĩnh", lấy cả sinh mệnh vũ trụ để làm thước đo cho thời gian. Còn đối với Xuân Diệu, ông nhìn đời bằng cái nhìn "động", với ông, thời gian là tuyến tính, nghĩa là thời gian như 1 vòng chảy xuôi chiều, mỗi khoảnh khắc trôi qua là mất đi vĩnh viễn. Đoạn thơ sử dụng cặp từ đối lập "tới – qua" , "Non – già", và từ "xuân" lặp lại 5 lần đã cho người đọc thấy được sự cảm nhận rất đỗi tinh tế của thi sĩ về bước đi của thời gian. Thời gian như 1 dòng chảy không nghừng nghĩ, cái ta đang có cũng chính là cái ta đang mất. Ở hiện tại đã có quá khứ và hé mở tương lai và thi sĩ luôn lo sợ, ám ảnh về thời gian bởi: " tuổi trẻ qua đi, tuổi già mau tới" . Điệp ngữ " nghĩa là" 3 lần đã làm cho mạch thơ trở nên chặt chẽ, sâu sắc hơn thể hiện 1 quan niệm nhân sinh tích cực của Xuân Diệu về cuộc sống. Nếu các nhà thơ xưa lấy sinh mệnh của vũ trụ làm thước đo cho cuộc đời thì Xuân Diệu lại lấy sinh mệnh cá thể mình làm thước đo cho thời gian. Vì vậy: "Mà xuân hết nghĩa là tôi cũng mất". Thậm chí Xuân Diệu còn lấy quãng đời ngắn nhất trong sinh mệnh con người là tuổi trẻ để làm thước đo nên giọng thơ càng trở nên chua chát hơn. Từ "xuân" vừa là xuân của đất trời, vừa là xuân của tuổi trẻ. Mùa xuân của thiên nhiên còn mãi mà mùa xuân của đời người đã hết thì "tôi cũng mất". Vì vậy mà 6 câu thơ tiếp hteo mang giọng thơ dỗi hờn, trách móc.
" Lòng tôi trộng nhưng lượng trời cứ chật
Không cho dài thời trẻ của nhân gian
