HER ŞEY BEBEĞİM İÇİN Adım Adım Çocuk Gelişimi

2-7yaş Arası Çocuğun Hayali Arkadaşı

Bu bölümümüzde sizlere annemizin çocuğu için bir endişesini aktaracağım. Çocukların hayali arkadaşları bir çok anne babayı korkutuyor. Hemen çocuğunu doktora ya da Pedagoga götürüp "Çocuğuma ne oluyor!  Acaba ciddi bir sorun mu var?" diye sorular ile bizlere danışıyorlar. Korkmayın, sakin olun. Çocuğunuz aklını kaçırmadı psikolojik bir durum yok sadece bu bir evre bir dönemdir.
Gelelim açıklamaya. Danışımla geçen sohbetimizi sizlere aktararak eğlenceli bir konuşmamızı okuyabilir bilgilene bilirsiniz.

Annemiz:
İyi günler benim bir sorum olacaktı size. 2 yaş 3 aylık bir oğlum var. Yaklaşık iki haftadır boşluk yerlere bakıp "Anne orda bir ayı var." veya "Bir kedi var" diyerek kendini korkutuyor. Ben şimdiye kadar hiç korkutmadım oğlumu büyüklerimiz öcü gelecek falan der öyle bir şey de yapmadım ama bu sıra çok taktı bu ayı var meselesine. Cesaretlendirmeye çalışıyorum hadi kovalayalım ya da oyuncak ayısını gösterip "Annecim bak ayıcık burda" diyorum ama inatla "Hayır o değil bak burda bir ayı var" diyor bazen de kendi ayı var diye söyleyip gidip kovalıyor. Sizce ne yapmalıyım, normal mi?
Erengül Ezgin :
İyi akşamlar. Çocuğunuz bunu yapmadan önce, sakin bir zaman seçip konuşun. Bunu sizi korkutmak için şaka mı yapıyor yoksa gerçekten görüyor musun diye bir sorun. Ya da sordunuz mu?
2 ila 7 yaş arası çocukların hayal dünyasında bir oyun arkadaşı olur ya da bir çok hayal arkadaşı da olabiliyor.  Genel olarak çocukların %50 - %60 'ının hayali arkadaşları olur. Köpekten korkuyorsa hayali köpek oluşturur,ayıdan korkuyorsa hayali ayı oluşturur. Bazen çocuklar bu hayali varlıkları kendileri bile inanıyor bu karmaşada gel-git' ler yaşıyorlar. Sakin olun ve korkmayın. Bu tür şeyleri bir çok çocuk yapıyor. Dediğim gibi 2 ila 7 yaş arası hayal dünyaları ve yaratıcılıkları geliştiği için bu dönem normal 7 yaştan sonra da bu evre biter.
Annemiz :
Hayali arkadaş gibi değil de ilgi çekmek için yapıyor olabilir mi? Ya da bir korkusunu benimle yenmek isteyebilir mi?
Erengül Ezgin:
Çocuğu görmediğim için kesin şu diyemem ama 2 yaşında başlayan hayali arkadaşlarımız oluyor. Mesela normal de gördüğü zaman söylediği hayali şeylerden korkuyor mu?
Annemiz :
Yok ayıcıkları çok sever aslında oyuncakları var onlarla oynuyor. "Haydi" çizgi filmini izliyor seviyor onun bir bölümünde bilirsiniz arkadaşlarını korkutmak için ayı sesi çıkarıyorlar ondan sonra kendisi de ayı taklidi de yapıyor elleriyle sesiyle bizi korkutuyor "Ayy cok korktum" diyorum. Acaba ondan mı kaldı diye düşünüyorum ama sadece ayı değil bazen kedi diyor.
Erengül Ezgin  :
Peki mesela yemek yerken sofrada bu hayali arkadaşa da yer veriyor mu? Anne köpeğim de burda oturcak yer ver ya da babayı itip baba ayım buraya oturacak gibi yemek yerken veya günlük hayatta artık zorlandığınız anlar artıyor mu?
Annemiz:
Yok öyle bir sorunumuz yok yani ona yer ver ya da o da yesin gibi bir şey yapmadı hiç sadece oyuncaklarına bazen yemek yediriyor tuvalete giderken oyuncakta çiş yapacak diyor ama öyle hayali değil.
Erengül Ezgin :
Anladım. Hiç korkmayın dediğim gibi o zaman sadece hayali bir arkadaş bu durumu 5 yaşında hayal ile gerçeği ayırt etmeye başlar 7 yaşında biter.İleri boyutta değil normal her çocuğun yaşadığı şeyler. Çizgi filmden etkilenip sizin de ay korktum demeniz de ona komik gelip bunu tekrarlamış da olabilir ama korkulacak bir şey yok şuan buna emin olabilirsiniz.
Annemiz:
Anladım çok teşekkür ederim vakit ayırdığınız için.
Erengül Ezgin :
Rica ederim önemli değil ben teşekkür ederim hayırlı akşamlar 😊🙏

Çocuğunuzun hayali arkadaşı neden olur?
Çocuğunuzun hayali arkadaşı çoğunlukla oyun oynayabileceği bir kaç arkadaşı olmadığı için hayali arkadaş edinirler. Ayrıca sadece arkadaşları olmadığı için, Yanlız olduğu için değil çocukların genel olarak yaratıcılıklarının gelişimi öncesi ile gelişimi durumunda ve gerçekle hayali ayırt edemedikleri dönemlerde psikolojik olarak hayali arkadaş edinirler.
Anne baba bu dönemde çocuğa nasıl davranmalı?
Anne baba öncelikle sakin olmalı. Normal bir evre olduğunu unutmamalı. Çocuğunuzu "Bak öcü geliyor", "Yaramazlık yaparsan köpek gelir, ısırır seni"vb korkutucu cümleler çocuğunuza kullanmayın. Çocuğunuz hayali arkadaş edindiğinde siz de çocuğunuz gibi davranmayın. Az önce ki konuşmamızda annemizin çocuğunu cesaretlendirmek  amaçlı "Hadi gel kovalayalım, ay çok korktum" gibi tepkiler, davranışlar yapılmamalı. Onun yerine "Ayı korkunç değil hayvanları biz seversek onlarda bizi sever. Hayvanlar en çok çocukları sever." gibi daha sevecen daha ılımlı cümleler ile korkusunu atmasına yardımcı olun.
Birde şuna değinmek istiyorum. Çocuklarınıza eğitici çizgi filmler izletin. Korkmasını sağlayacak ya da şiddet içerikli çizgi filmler çocukların psikolojisi açısından olumsuz yönde etkiler.
Söylediğim gibi çocukların 2 yaşında başlayıp 5 yaşında hayalle gerçeği ayırt etme dönemine girmesi ile 7 yaşından sonra bu dönem biter. Bu dönemde yanlış davranışlar ile çocukların korkusunu bilmeden arttırabilir ileri ki dönemlerde farklı boyutlara gelebilir.

Hangi dönemde ciddi bir sorun oluşturur?
Çocuğunuzun hayali arkadaşı artık çok fazla sıklaştıysa ve çocuğunuz artık yemek yerken bile sizi itip hayali arkadaşına yer veriyorsa, bir alışveriş yaparken arkadaşıma da alalım diyorsa ve ısrarla hayali arkadaşına da almak istediğini vurguluyorsa, artık bu durumlar günlük yaşantınızda sizi zorluyorsa mutlaka uzmanla görüşmelisiniz.

Erengül Ezgin
Çocuk Gelişim Eğitimcisi
Sosyolog