CÂU 14: ĐẶC ĐIỂM KINH TẾ CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA TƯ BẢN ĐỘC QUYỀN:
-Khái niệm: CNTB độc quyền là CNTB trong đó ở hầu hết các ngành, các lĩnh vực của nền kinh tế tồn tại các tổ chức tư bản độc quyền và chúng chi phối sự phát triển của sự phát triển của toàn bộ nền Kinh tế.
Sự ra đời của CNTB độc quyền vẫn không làm thay đổi được bản chất của CNTB.
Bản thân quy luật lợi nhuận độc quyền cũng chỉ là một hình thái biến tướng của quy luật giá trị thặng dư.
*5 đặc điểm kinh tế của CN Tư bản:
a.Tập trung sản xuất và các tổ chức độc quyền:
Là tổ chức liên minh giữa những nhà tư bản lớn để tập trung vào trong tay phần lớn việc sản xuất và tiêu thụ 1 số loại hàng hóa nào đó nhằm mục đích tiêu thụ lợi nhuận độc quyền cao
Các hình thức:
Cacten
Côngxoocxiorn
Xanhđica
Tơrơt
Cônglômêrat
Giá cả độc quyền: Nhờ vị trí thống trị mà các tổ chức độc quyền chi phối giá cả thị trường-bán hàng hóa với giá độc quyền cao và mua hàng hóa với độc quyền thấp
b.Tư bản tài chính và bon đầu sổ tài chính:
Là sự thâm nhập và dung hợp vào nhau giữa tư bản độc quyền trong ngân hàng và độc quyền trong công nghiệp
Sự phát triển của tư bản tài chính-sự hình thành 1 nhóm nhỏ độc quyền chi phối toàn bộ đời sống kinh tế chính trị của toàn xã hội tư bản gọi là bọn đầu sỏ tài chính
Thông qua chế độ tham dự tư bản tài chính và bọn đầu sỏ tài chính thống trị về kinh tế, chính trị, đối nội, đối ngoại của các quốc gia tư bản
c.Xuất khẩu tư bản
Là xuất khẩu giá trị ra nước ngoài nhằm mục đích chiếm đoạt giá trị thặng dư và các nguồn lợi khác nhau ở các nước nhập khẩu tư bản.
Hai hình thức XKTB chủ yếu:
XKTB trực tiếp: đưa tư bản ra nước ngoài để trực tiếp kinh doanh thu lợi nhuận (FDI)
XKTB gián tiếp: là hình thức xuất khẩu cho vay để thu lợi tức (ODA)
Mục đích: Mở rộng quan hệ sx với nước ngoài
Là công cụ chủ yếu để bành trướng sự thống trị của TB tài chính trên phạm vi toàn thế giớ
d. Sự phân chia thế giới về kinh tế giữa các tài chính độc quyền
Sự tích tụ, tập trung tư bản tăng, XKTB phát triển dẫn đến sự phân chia thị trường thế giới.
Sự cạnh tranh khốc liệt dẫn đến thỏa hiệp hình thành các liên minh độc quyền quốc tế.
e. Sự phân chia thế giới về lãnh thổ giữa các cường quốc đế quốc:
Sự phân chia thế giới được củng cố và tăng cường bằng việc phân chia thế giới về lãnh thổ. Điều này làm cho các cường quốc đế quốc ra sức xâm chiếm thuộc địa
Việc phân chia thế giới về lãnh thổ không đều dẫn đến các cuộc chiến tranh đòi chia lại thị trường.