Lektury - opracowanie

Krzyżacy

       Autor : Henryk Sienkiewicz

1. Geneza opowieści.

Henryk Sienkiewicz
pisząc  ,,Krzyżaków" starannie przygotowywał się do pracy, z zamiarem napisania takiej książki nosił się przez kilka lat. Przeszkodą był zawsze brak źródeł lub ich ograniczona ilość. Do napisania powieści skłoniło Sienkiewicza nasilenie się germanizacji
- tępienie polskości w zaborze Pruskim. Napisał więc powieść ,,ku potrzepieniu serc", aby pocieszyć Polaków i pokazać im, że już kiedyś pokonali Niemców. Pierwsze wydanie książki opublikowane było w gazecie ,,Tygodnik Ilustrowany".

2. Czas i miejsce akcji.

a) Czas akcji :
Akcja powieści rozgrywa się od 1399 roku ( śmierć królowej Jadwigi) do 1410 roku ( bitwa pod Grunwaldem). Epilog nawiązuje do wydarzeń z 1466 roku, kiedy na mocy pokoju Toruńskiego, Polska odzyskała pomorze, Malborg i Elbląg.

b) Miejsce akcji.
- miejsca prawdziwe -
Akcja powieści toczy się w wielu miejscach na terenie Polski, pomorza, Prus Krzyżackich, Litwy i Żmudzi. Rozgrywa się w miastach: Kraków, Warszawa, Elbląg, Szczytno, Malborg, Tyniec, Płock, Ciechanów...
- osady, wioski i kasztele fikcyjne -
Spychów, Bogdaniec, Zgorzelice...

3. Bohaterowie utworu :
a) postacie historyczne:
- Król Władysław Jagiełło,
- Książę Mazowiecki,
- Królowa J. Jagiełło ( Andegaweńska),
- Księżna Anna Danuta,
- Konrad von Jungingen,
- Ulrich von Jungingen,
- Zawisza Czarny,
- Zyndram z Maszkowic,
- Książę Witold,
- Kuno Lichtenstein.
b) postacie fikcyjne:
- Zbyszko z Bogdańca,
- Maćko ze Bogdańca,
- Jurand ze Spychowa,
- Mikołaj z Długolasu,
- Zych ze Zgorzelic,
- Danusia Jurandówna,
- Tolima,
- Jagienka ze Zgorzelic,
- Danveld,
- Zygfryd de Löwe,
- Rotgier,
- Gotfryt,
- Bergow,
- Arnold von Baden.

4. Wątki tematyczne w powieści :

- Wątek miłosny - miłość Danusi i Zbyszka.

- Wątek miłosny - miłość Zbyszka i Jagienki.

- Konflikt Polsko-Krzyżacki.

- Dzieje Juranda ze Spychowa.

5. Pytania z odpowiedziami.

* Jakie pokrewieństwo łączyło Zbyszka i Maćka?
- Maćko był stryjem Zbyszka.

* W jaki sposób Zbyszko poznał Danusię?
- Zbyszko poznał Danusię w gospodzie  ,,Pod Lutym Turem".

* Jaką karę otrzymał Zbyszko za znieważenie posła?
- Zbyszko otrzymał karę śmierci po przez ścięcie głowy.

* Dlaczego Jagienka i Zbyszko polowali na niedźwiedzia?
- Jagienka i Zbyszko polowali na niedźwiedzia, ponieważ Maćko został zraniony i aby go uleczyć potrzeba było sadło niedźwiedzia.

* Kto uratował Zbyszko przed śmiercią z rąk kata?
- Zbyszka przed śmiercią uratowała Danusia zakładając na jego głowę wieczko.

* Czy Maćko doczekał wojny z Krzyżakami.
- Maćko doczekał się wojny z Krzyżakami pod Grunwaldem.

* Podaj przykład zachowania Krzyżaków, świadczącym o tym, że nie przestrzegali oni reguły zakonnej.
- Krzyżacy zabijali ludzi, lubi chciwi i skąpi.

* Czyją córką była Danusia?
- Danusia była córką Juranda ze Spychowa.

* Na jakim instrumencie lubiła grać Danusia?
- Danusia lubiła grać na lutni.

* Kogo posłała Jagienka, by pomagał Zbyszkowi w odzyskaniu Danusi?
- Jagienka posłała giermka Czecha Hlawę.

* Kiedy Zbyszko poznał Jagienkę?
- Jagienka i Zbyszko znali się już jak był mały i mieszkał w swojej wsi i dopiero później odnowił tę znajomość kiedy tam wrócił.