Raskolnikov annesinden gelen yardımla okumaya çalışan bir hukuk öğrencisidir. Yardımların kesilmesi ile bunalıma girmiş, değerli eşyalarını bir tefeci kadına rehin bırakarak hayatını devam ettirmeye çalışmaktadır. Dört aydır evin kirasını verememiş, Evin sahibi onu mahkemeye verecektir. Yaşlı tefeci kadına eşyalarını rehin bırakarak ayakta kalmaya çalışmaktadır. Daha önceki yüksüğe 1.5 Ruble veren kadın yeni getirdiği saate “1.5 Ruble” demiştir. Yaşlı kadın, kız kardeşi ile beraber kalmakta ve kız kardeşini zaman zaman dövmektedir. Raskolnikov bir tefeci kadına adeta köle olmuştur. Anne ve babasından ne geliyorsa borçlarını tamamlamak için tefeciye vermektedir. Raskolnikov bu kadının toplum için zararlı olduğunu düşünmekte ve bu kadının yaşamayı hak etmediğini düşünmeye başlamıştır.
Raskolnikov 1.5 Rubleyi alarak meyhaneye gider ve orada Marmeladov ile karşılaşır. Marmeladon işinden atılmış, ailesinden yardım göremediği için bataklığa sürülmüş ve kızının kötü yollara düşmesine neden olmuş bir memurdur. İssiz kalınca ailesinin geçimini kızı Sonya fahişelik yaparak sağlamaya başlamıştır.
Raskolnikov, Marmeladov ile onun evine gider. Eşi onları yumruklamaya başlar çünkü Marmeladov evdeki 20 Rubleyi götürüp içkiye vermiştir.
Eve geldiiğinde annesi Nastasya’dan gelen mektubu okumuştur. Annesi kız kardeşi.Dunya’nın , Luzhin adında 45 yaşındaki biriyle evleneceğini yazmıştır. Raskolnikov “Bu evlilik olmayacak” diye düşünür. Kötü bir rüya görüp uyanmıştır. Aşağıdaki baltayı alarak yaşlı tefeci kadının evine gider. İçeri girerken onu kimse görmemiştir .
Tefeci kadının evine girdi ve ona bir kültablası uzattı. Kadın kültablasına bakarken baltayı kafasına indirmişti. Kadının ölü bedeni yerde yatıyordu. Dolaptan rehin verilmiş, birkaç parça altını aldı. Yaşlı kadının kız kardeşiyle içeride karşılaşınca Raskolnikov tefecinin masum kızkardeşini de öldürmek zorunda kalmıştır.
Kapıya vuruyorlardı. Raskolnikov titriyor, dışarı çıkıp her şeyi itiraf etmek istiyordu ama yapmadı. İki kişi Kapıcıyı çağırmak için aşağı indi. Raskolnikov kapıyı açtı, hızla merdivenlerden inmeye başladı ve evden kaçtı. Çok korkmuştu ve titriyordu. Aldığı mücevherleri ve kıymetli takıları dışarıda bir yerde saklamıştı.. Raskolnikov bundan sonra müthiş bir tedirginlik içerisine girmiştir.
“2 gün geçti hala uyanmamış ve arkadaşı bir doktor getirmiştir. Doktor Zozimov hastalığı atlatıp kendine geleceğini söylemiştir.. Raskolnikov uyanınca arkadaşını ve doktoru evden kovdu ve dışarı gidip bir bara oturur. Eski gazeteleri okurken yanına gelen bir polis memuru melankolik ve deli bir ruh haliyle cinayetten bahsetmiştir.
Eve geldiğinde annesi ve kız kardeşi Dünya’ nın kendisini beklediklerini gördü. Çocuğun halini gören anne şaşkınlıkla titriyordu. Onu ertesi gün Bay Luzbin’in geleceği görüşmeye çağırırken korkmuştu. Ertesi gün bay Luzbin onları ziyaret ettiğinde, Raskolnikov haklı çıkmanın gururu ile gülüyordu. Bay Luzbin kız kardeşini çok aşağılamış, onların fakir bir aile olduğunu değerlendirerek fazla istekte bulununca onu evden kovmuştu. Raskolnikov melankolik halde evi terk ederken her nasılsa arkadaşı Ramuskin’e onları emanet etmeyi de ihmal etmemiştir.
Tefeci kadını öldürmek eylemini toplumun kendine verdiği bir görev olarak kabul etmekte, o kadını toplum içinde yaşamaya layık olmayan bir kişi olarak görmektedir. Ama masum bir kadını da öldürmüş olmasına bir çözüm bulamıyor vicdan azabı çekmektedir. Masum kadını öldürmüş olması Raskolnikov’ u kötü bir bunalıma itmiştir.
Bir gün Marmeladon’ un bir trafik kazası geçirdiğini görür ve onu yaralı bir şekilde evine götürür. Yaralı adam kızı Sonya ile tanışmasını ister. Marmeledov’un cenazesi için evine gittiğinde Sonya ile karşılaşır. Sonya’ya karşı inanılmaz bir his içindedir. Sonya’nın ailesi için yaptığı fedakârlıklar onu büyülemiştir. Sürekli Sonya’yı düşünmeye ve fırsat buldukça onunla konuşmaya çalışmaya başlamıştır.
Zengin bir adamın kız kardeşine talip olması ve annesinin kız kardeşini zengin adamla nişanlaması onu daha da çok üzmektedir. Çünkü zengin adam fakir olan kız kardeşini köle gibi görecektir. Bu şartlar onu daha da zor bir ortama sürüklemektedir.
Raskolnikov kimsenin kendisini görmediğini ve geride iz bırakmadığını bildiği halde rahatlamak ve arınmak için tefecinin evine gelir ve soruşturmayı yürüten komiserle tanışır. Komiser Porfiry Petroviç, Raskolnikov’dan şüphelenmiştir. Raskolnikov birgün fatura ödemediği için karakola çağırılır ama o katil olduğunun anlaşıldığını sandığı için karakolda fenalık geçirir ve soruşturmanın baş şüphelisi olur.
Mihailovis adında genç biri cinayeti işlediğini itiraf etmiş olmasına rağmen Komiser Porfiry Petroviç , bu cinayeti Raskolnikov’un işlediğini bilmektedir. Raskolnikov vicdan azabı içerisindeyken kendini ele vermemek için bazı üst rütbeli komiserlerle akıl oyunu girişmiştir. Ama bu davranışları ve diğer bazı şüphe verici davranışları üst rütbeli kişilerin göz önünden kaçmamıştır.
Komiser Porfiry Petroviç onun psikolojik durumunu bildiği için, itiraf etmesi için onu sıkıştırmaya başlar.. Raskolnikov ‘da vicdan azabından kurtulmak için cinayeti işlediğini Sonya’ya itiraf etmiştir. Sonya’da Raskolnikov’a “gidip teslim olmasını, yere kapanıp Allah’tan ve insanlardan özür dilemesini” istemektedir. Komiser Porfiry Petroviç, kendisinin itiraf edip, kendine olan saygısını yitirmemesi için ona bir fırsat tanımaktadır. Roskolnikov, sonunda Sonya’nın da yardımlarıyla teslim olur.
Raskolnikov daha sonra Sibirya’ya sürgün edilir. Razumukin ve kardeşi Dunya evlenmişlerdir. Mahkeme Raskolnikov’un iyi hali, parayı kullanmadığı, daha önceki yaşamında verimli bir üniversite öğrenimi yaptığı, fedakâr kişiliği ve kendi kendine teslim olmasından dolayı, çok az bir cezayla 8 yıl kürek mahkûmiyetine çarptırır.
Sonya her gün Raskolnikov’u ziyaret etmektedir.. Sibirya da ailesi ile sürekli mektuplaşan Sonya, Ramuzkin ve Dünya’nın tek haber kaynağıdır. Raskolnikov,Sonya’nın sevgisi ile hayata bağlanır ve gelecekle ilgili planlarını birlikte yapmaya başlamışlardır. Raskolnikov Allah’ a yalvararak af dilemekte ve ondan kendisine güç vermesini istemektedir.
Dostoyevski romanını “Ama burada, yeni bir hikâye, bir adamın derece derece yenileşmesinin, yavaş yavaş yeniden hayat buluşunun, bir dünyadan bir başka dünyaya geçişinin, şu ana kadar hiç bilmediği yeni bir gerçekle tanışmasının hikâyesi başlıyor” diye bitirir.
