Akcja powieści toczy się w XIV wieku w krzyżackim zamku w Marienburgu (Malbork). Jej główną postacią jest rycerz Konrad Wallenrod, wybrany przez komturów na mistrza zakonu. Na zamku od roku trwają przygotowywana Niemców do wojny z Litwą. Wallenrod, zakochany w litewskiej pustelniczce Aldonie, obmyśla plan, jak jej uni...
„Ale w izbie na prawo, kusząc Asesora, Rzekł Rejent mimojazdem: «Ja mówiłem wczora, Że polowanie..."
,,- Obarecki, refleksjonista, marzyciel, wielki leniuch, zresztą przyszła sława; panna Stanisława Bozowska, nasza „darwinistka" "
