Phần 1: Hai chị em gái
Chuyện kể rằng, ngày xửa ngày xưa, trong một gia đình nọ, có hai người con gái cùng cha khác ông nội. Tấm là con của bà vợ cả, Cám là con của bà vợ lẽ. Người cha mất rồi, mẹ Tấm do lây bệnh từ ông nên cũng đi theo phụ bán muối. Mất cả cha mẹ, Tấm buồn quá tính ra ở riêng nhưng chưa đủ 18 tuổi nên luật không cho. Thành thử ra Tấm phải ở cùng với dì ghẻ là mẹ của Cám.
Chuyện không dừng lại ở đó. Dì ghẻ muốn Tấm vào Nam ở chung nhưng Tấm một mực một tấc không đi, nửa li không rời đất kinh Bắc. Sau khi tranh chấp đã đời, cuối cùng đi đến quyết định oẳn tù tì thì ba mẹ con ra miền Trung ở trọ nhà của dượng ghẻ đã mất là cha của Cám. Câu chuyện bi thương, bi thống, bi hài của chúng ta cũng bắt đầu từ miền Trung nắng cháy bão lũ này.
- Tấmm! Bầm đã cấm mày xào nấm với dấm rồi cơ maaaaà. Đầu mày có bị ấm không? Cẩn thận tao cho vài đấm!
- Tấmmmm! Mày hâm à, mày câm à. Sao mày đâm thủng cái mâm???
Hàng ngày, những lời đay nghiến, chửi bới Tấm xảy ra như cơm bữa, cho dù gì ghẻ đã đôi lần bị phê bình trước tổ dân phố vì vi phạm nếp sống văn minh gia đình văn hoá. Tấm làm gì cũng bị bà mắng; chẳng những mọi lúc mà còn mọi thể loại, đủ phong cách: từ la dân gian tới văng tục bằng tiếng Tàu, hết mắng theo điệu cải lương lại lấy tiếng Tây mà chửi rap. Trong khi Cám cũng đâm thủng mâm lúc chơi đùa với Tấm thì lại được mẹ khen là văn võ song toàn.
Một ngày nọ, dì ghẻ bỗng thèm ăn tép xào khế. Bà liền gọi hai cô đến và rằng:
- Hai con! Hai con hãy ra ngoài ao tắm rửa giặt giũ cho sạch, cho thơm. Nhân tiện lúc đi ngang qua đồng bắt cho mẹ ít tép. Đồng người ta nên hai đứa ráng bắt cho lẹ. Đứa nào bắt được nhiều tép về đây thì ta thưởng cho yếm đỏ. Bằng không ta đập cho tan nát.
Hai cô vâng lời mẹ và chạy đi. Tấm vốn không còn áo mới để bận, bộ đồ mới nhất vừa được Tấm tặng cho con bạn hôm kia. Ngay lập tức, trong đầu nàng nảy sinh một mưu kế. Cô bảo:
- Cám ơi, nhìn em xem. Tội nghiệp em chưa, xương em còn chưa lành sau vụ đâm thủng cái mâm kìa. Hôm nay đẹp giời, em cứ ngủ đi, để chị bắt tép cho. Bắt xong chị em mình cưa đôi.
- Thiệt dzị hả chị? Dzậy em ngủ đây. Tối qua chị ngủ mà cứ nói mớ sao mẹ độc ác làm em không chợp mắt được!
Thế là Cám tìm một gốc dừa đặt lưng xuống ngủ. Tấm nhảy ào xuống đồng làm tôm tép, cua đồng văng lên lũ lượt. Một tay nàng mò từng con tép, bắt từng con tôm bỏ vào giỏ. Còn tay kia bứt từng con đỉa đang bám chặt vào đùi, nhìn trước ngó sau rồi vứt mạnh về phía Cám đang say giấc trên bờ. Chẳng mấy chốc, giỏ tép đã đầy kín. Tấm tính cất tiếng gọi Cám đi về nhưng nỗi sung sướng thấy Cám bị mắng tức thì khép miệng Tấm lại.
Cám quan niệm: có sức ngủ mới có sức làm. Chỉ có điều ngủ chưa đủ sức thì bị kiến cắn. Choàng dậy, Cám giật mình khi nhìn thấy giỏ của mình trống rỗng. Như thế này thì mẹ sẽ đánh mất. Vừa mới hôm qua thôi, Cám còn chứng kiến cảnh mẹ mình đấm lia lịa vào mõm con chó becgie vì nó trót xơi trộm của bà củ khoai lang. Con chó dữ tợn là thế mà phải bỏ chạy, để lại bốn chiếc răng cửa ở bãi chiến trường. Nhớ đến cảnh đó, Cám bất giác đưa tay che lấy miệng mình…
