Ngược dòng thác đổ

nên chúng ta chỉ có thể sa ngã mà thôi

  ***

Bức thư thứ năm

Ngày tháng năm

Tớ đã từng nghe chẳng thiếu những bài diễn thuyết trước điện Schonbrunn, trên sóng vô tuyến và qua dễ hàng chục bản chép tay chẳng biết đã nằm bao nhiêu thập kỉ trong viện bảo tàng. Được xướng giọng hoặc chấp bút bởi những ông hoàng, những ngài thống soái cũng như những nhà lãnh đạo cách mạng khắp nơi trên thế giới, luôn nhằm để tụng ca những cuộc binh biến đều là vì chính nghĩa, là cú phủ đầu trước họng súng địch quân đang kề vào thái dương của đám dân đen con đỏ. Rằng việc đâm lưỡi lê vào lưng một kẻ đồng sắc tộc không gì khác ngoài nghĩa cử được chứng thực bởi chúa trời; còn rằng những di chứng hậu chiến tranh, những cơn ác mộng dằn vặt lương tri về đôi tay nhuốm máu thì vinh hạnh thay, chính là vòng nguyệt quế trao tận tay vị anh hùng của dân tộc.

Và cùng lúc ấy, ở bên kia đại dương, mười vạn con người khác với màu quân trang khác, đến từ những thành phố khác, thuộc về những gia đình khác nhưng đều mịt mờ về tương lai sắp sửa. Họ cũng lại đặt chân lên chuyến tàu viễn chinh với cùng một niềm tin về sứ mệnh vệ quốc thiêng liêng trên vai mình... Oái oăm thay. Vậy đâu mới là chân lý? Cũng theo ấy ngày càng lớn là nỗi băn khoăn của tớ rằng liệu trên đời này thật sự tồn tại chính nghĩa chứ? Có điều gì hoàn toàn nhân danh lẽ phải chứ? Có niềm tin nào là tuyệt đối chứ? Lý tưởng tớ đang tranh đấu và sẽ tranh đấu cho tới hơi thở cuối cùng đây, những kẻ ngoài bức tường thành kia đều lẽ nhiên mặc định đó là một sự phản trắc, nghịch luân và cùng cực kinh tởm. Nhưng lý do gì để tớ tự phủ nhận lý lẽ của mình nếu đó là chỗ, dựa duy nhất khiến tớ biết rằng mình đang "sống", khiến tớ có thể tự chấp nhận cái tôi cô độc mà chẳng sớm thì muộn cũng sẽ chết yểu trước sự trừng phạt mạo danh thượng đế mà thôi. Thử nghĩ xem, tớ đang gào thét đến bật máu, tớ đang kề cổ lên vòng thòng lọng còn đàn quạ thì đã sẵn sàng tấu khúc cầu hồn, tớ đang đứng trên thảm đinh và đón nhận từng mũi gươm đâm thấu ngực mình; tớ đang trả một cái giá quá đắt đến vậy vì điều gì đây?

Chỉ vì một lẽ thôi, sự sống. Tất cả những gì tớ muốn chỉ là được phép tồn tại. Nhưng nếu sự có mặt của tớ lại là sự xúc phạm gì ghê gớm đến đức tin của cả một cộng đồng người, lại đe dọa đến khẩu vị và sức khỏe tinh thần của những kẻ hoàn toàn xa lạ mà ta nào có chức trách phụng sự, thì bạn ạ, tớ buộc phải ra đi thôi. Mà con người, như ta đã biết thì chẳng đời nào chấp nhận án tử một cách dễ dàng đến vậy. Thế nên tớ đứng lên, và chiến đấu. Tớ sẽ sống, và tớ sẽ cứu cậu.

***

Trí nhớ đưa tôi về với câu chuyện có lần được nghe trong giờ Triết thế này- khi mà cậu đã quá mệt mỏi với Aristoteles và cần làm gì đó để không gục xuống bàn. Rằng người chú của cậu mới trở về từ thủ đô sau vai trò luật sư biện hộ cho một ông bạn cũng nghề trạng sư vì tội ăn cắp bánh mì, đến là khốn khổ khốn nạn, mào đầu luôn là lời ca thán với bong bóng tài chính đang vỡ tung và đẩy dần quốc gia đến vách vực khủng hoảng, tôi nghĩ nếu đem hết những điều cậu luôn miệng lúc đọc báo hoặc trong tiết Kinh Tế học ra soạn thành sách thì đoan chắc nếu không trở thành nghị sĩ Thượng viện thì cậu cũng là một học giả với lượng luận văn làm số điện thoại được.