Phân tích thái độ của nhân vật Huấn Cao đối với viên quản ngục trong truyện Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân.
Dàn ý
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
– Vang bóng một thời là tập truyện của Nguyễn Tuân gồm 11 truyện ngắn viết về một thời đã xa chỉ còn vang bóng: thời nhà Nguyễn suy tàn, thực dân Pháp xâm lược nước ta.
– Chữ người tử tù là truyện ngắn tiêu biểu nhất của Nguyễn Tuân trong tập truyện Vang bóng một thời. Nhân vật Huấn Cao được Nguyễn Tuân lấy nguyên mẫu từ con người hùng của thời đại: Cao Bá Quát!
– Huấn Cao vừa là một nghệ sĩ tài hoa vừa là một trang anh hùng dũng liệt, mặc dù chí lớn không thành nhưng bao giờ tư thế cũng hiên ngang, bất khuất. Phân tích thái độ của nhân vật Huấn Cao đối với viên quản ngục ở hai thời điểm khác nhau, chúng ta sẽ hiểu hơn về hai nhân vật này.
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Thái độ của Huấn Cao đối với viên quản ngục khi mới chuyển đến nhà tù.
a) Giới thiệu về nhân vật Huấn Cao.
– Là người có tài cả văn lẫn võ: "Thế ra y văn võ đều có tài cả"; là người có tài viết chữ "nhanh và rất đẹp".
– Là người có tâm: một nghệ sĩ chân chính, có nhân cách, biết tự trọng, luôn đặt chữ tâm lên trên chữ tài, lên trên bạc vàng: "Ta nhất sinh không vì tiền bạc hay quyền thế mà phải ép mình viết câu đối bao giờ".
b) Thái độ của Huấn Cao đối với viên quản ngục khi Huấn Cao mới đến nhà lao.
– Khi viên quản ngục "biệt đãi" ông Huấn Cao rượu thịt trong bữa ăn hàng ngày thì ông lạnh lùng "thản nhiên nhận rượu thịt".
– Khi viên quản ngục hỏi ông xem có muốn gì, ông đã tỏ thái độ khinh miệt viên quản ngục: "Ngươi hỏi ta muốn gì? Ta chỉ muốn có một điều là nhà ngươi đừng đặt chân vào đây nữa".
c) Vì sao Huấn Cao lại có thái độ như vậy?
– Vì mới đến, ông Huấn Cao chưa hiểu về viên quản ngục.
– ở nơi tù ngục, người ta sống tàn nhẫn và lừa lọc. Viên quản ngục đã làm ở đó rất lâu nên có lẽ cũng sẽ là những kẻ lừa lọc, độc ác. Quán ngục là người đại diện cho quyền lực ở đây, tại sao lại có cách đối xử khác như vậy?
– Chính thái độ kín kín hở hở, chính những lời dặn dò có vẻ bí mật của viên quản ngục đã làm cho Huấn Cao nghi ngờ. Như vậy, khi mới đến nhà tù này, ông Huấn Cao đã có thái độ lạnh lùng, coi khinh và nghi ngờ viên quản ngục. Đó là thái độ đúng, phù hợp với quy luật tình cảm của con người.
2. Thái độ của Huấn Cao đối với viên quản ngục sau khi ông hiểu về bản chất của viên quản ngục.
– Ông nhận thấy một tấm lòng cao đẹp, có đức của viên quan ngục giữa chốn tội ác.
– Ông nhận thấy viên quản ngục là người hiểu cái đẹp, yêu và biết trân trọng cái đẹp "Nào ta có biết, đâu một người như thầy quản đây mà lại có những sở thích cao quý như vậy. Thiếu chút nữa ta đã phụ mất một tấm lòng trong thiên hạ".
