Goguryeo Krallığı (Koguryo)

Koguryo (Goguryeo) Krallığı

Başkent:

Jolbon (M.Ö. 37-M.S. 3)

Gungnae (3-427)

Pyongyang (427-668)

Resmi dili:

Koguryo dili

Dini:

Budizm,Taoizm,Konfüçyüsçülük, Kore şamanizm

Yönetim: Monarşi >>Kral

590-618 Dongmyeong

391-413 Büyük Gwanggaeto

- 413-491 Jangsu

***Goguryeo Krallığı***

Goguryeo ya da diğer ismiyle Koguryô, Kore yarımadası merkezinin kuzeyinde, Mançurya ve Primorsky Krai'nin güneyinde bulunan eski bir Kore krallığıdır.Baekje ve Silla ile birlikte Kore'nin Üç Krallığı'ndan biridir. Kore yarımadasının kontrolünü sağlamak için aktif bir güç olan Goguryeo güç mücadelesi vermesinin yanında, Çin ve Japonya'yla ortak dış işleri rejimi ilişkisi içinde olmuştur.

12. yüzyıl Goryeo yazısı Samguk Sagi, Mançurya ve Kore'nin kuzeyini işgal etmiş M.Ö. 2. yüzyılda Gojoseon'un yıkılışından sonra Goguryeo'nun Buyeo prensi Jumong tarafından M.Ö. 37'de kurulduğunu, arkeolojik ve metin kalıntılarıyla desteklendiğini belirtmektedir.

Goguryeo, M.S. 668'de Silla - Tang ittifakıyla yıkılıncaya kadar Kuzeydoğu Asya'da büyük bir bölgesel güçtü. Yıkılıştan sonra toprakları Tang Hanedanlığı, Birleşik Silla ve Balhae arasında paylaşıldı.

Tarihi

Goguryeo'nun Kuruluşu (M.Ö. 37)

Samguk Sagi ve Samguk Yusa'ya göre Buyeo krallığından Jumong adında bir prens, Buyeo sarayındaki diğer prenslerle iktidar mücadelesine girdikten sonra, Çin - Kuzey Kore sınırında Yalu ve T'ung-chia havzalarının ortasında olduğu düşünülen, yerel ismiyle Jolbon Buyeo olarak bilinen yere kaçarak Goguryeo devletini M.Ö. 37'de kurdu. Bazı bilginler Goguryeo'nun M.Ö. 2. yüzyılda kurulduğuna inanmaktadırlar. Han Shu (Han'ın Kitabı)'nun coğrafik monografisinde Goguryeo kelimesinden ilk defa M.Ö. 113'te Xuantu komutanlığı hükmü altında bir bölge olarak bahsedilmektedir. Tang'ın Eski Kitabı'nda ise Tang İmparatoru Taizong, Goguryeo'nun tarihinin 900 yıl olduğundan söz etmektedir. M.Ö. 75'te Yemaek kabilesinden (ilk Goguryeo tipi halk) bir grup Amnok Nehri vadisinden Çin'in Xuantu komutanlığının batısına kadar baskın yaptı. Tang'ın Eski ve Yeni Tarihleri, Samguk Sagi ve Nihon Sihoki gibi metin kalıntılarının yanında diğer eski kaynaklar da Goguryeo'nun M.Ö. 37'de ya da 1. yüzyılın ortalarında kurulduğunu desteklemektedir. Arkeolojik kalıntılar Yemaek kabilelerinin M.Ö. 2. yüzyılda merkezileştiğini gösterse de; Goguryeo'dan geldiklerini gösteren herhangi bir kalıntı yoktur. Han Shu, Goguryeo'nun Yamaek kabilelerinden M.S. 12'de isyan edip Xuantu'nun hükmü altından çıkan bir grup olarak ele almaktadır.

Kuruluşunda Goguryeo halkı, Buyeo ve Yemaek halklarının bir karışımı olduğunu ve Yemaek başkanlarının önderliğinde kabilelerini Buyeo'dan kaçırabilmiş olduklarına inanmaktadır. San Guo Zhi (Üç Krallığın Kayıtları)'nın "Batılı Barbarlar Raporları" bölümünde Buyeo ve Yemaek halkının etnik köken olarak bağlantılı ve aynı dili konuştuklarını ifade etmektedir.

Jumong ve Kuruluş Efsanesi

Jumong'un adı ilk kez 4. yüzyılda Ulu İmparator Gwanggaeto Dikilitaşı'nda geçmektedir. Jumong, Hanja'nın Korece yazılışında 朱蒙 (Jumong, 주몽), 鄒牟(Chumo, 추모), ya da 仲牟 (Jungmo, 중모) şeklinde söz ediliyordu.

Dikilitaşın ifade ettiğine göre Jumong, Goguryeo'nun atası ve ilk imparatoru olmasının yanında Buyeo kralıyla nehir tanrıçası Habaek kabilesinin kızının oğullarıdır. Samguk Sagi ve Samguk Yusa ek bir ayrıntı olarak Jumong'un annesinin adının Yuhwa olduğunu betimlemiştir. Jumong'un biyolojik babasının da "güçlü insan" ve "cennetin prensi" anlamına gelen Hae Mosu adında biri olduğu söylenmektedir. Samguk Sagi de Yuhwa'yı bastan çıkaran Hae Mosu'nun gökyüzü tanrısı olduğunu açıklamaktadır. Buyeo'nun veliaht prensi Daeso'nun suikast girişimi üzerine Jumong Buyeo'dan kaçmıştır. Dikilitaş ve sonraki Kore kaynakları Jumong'un hangi Buyeo'dan geldiği konusunda uyuşmamaktadır. Dikilitaş Jumong'un Kuzey Buyeo'dan geldiğini; Samguk Sagi ve Samguk Yusa'da Doğu Buyeo'dan geldiğini söylemektedir. Jumong sonuçta yöneticisinin kızıyla evlendigi Jolbon Buyeo konfederasyonunu kurmuştur. Anavatanındaki küçük gruplar halindeki destekçileriyle Goguryeo'yu kurarak imparator olmuştur.

Jumong'a Buyeo hükümdarlarının adı olan Hae, soy isim olarak verilmişti. Samguk Yusa'ya göre Jumong, kutsal atalarının yansıması bilinciyle soyadını "Ko" olarak değiştirdi. Jumong, M.Ö. 36'da Biryu kabilelerini, M.Ö. 33'te Haeng-in'i ve M.Ö. 28'de de Kuzey Okjeo'yu fethederek adından söz ettirmiştir.

Merkezileşme ve İlk Yayılma (1. Yüzyıl Ortaları)

Goguryeo, çeşitli Yemaek kabilelerinin birliğinden Hun nehri havzasının kontrolünden gücünü hızla büyüterek ilk devleti kurmuştur. Goguryeo'nun anavatanı, söylenenlere göre dağlık ve tarım yapılmasına uygun olmayan bir ülke olmasına rağmen halkını besleyebiliyordu.

Komşularını yağmalamaya düşkün olduğu için Goguryeo'nun kaynak sıkıntısında olmadığı bilinir. M.S. 53'te Goguryeo kralı Taejo'nun zamanında beş yerel kabile, imparatorluk içinde beş ayrı yönetim bölgesini yönetecek şekilde yeniden örgütlendiler. Dış işleri ve askerler kralın denetimindeydi. Saldırgan askeri faaliyetlerin, komşu kabilelerden zorla vergi almaları ve hatta Goguryeo'ya politik ve ekonomik yönden hakim olmalarını sağlayabilirdi.

Taejo, Kuzeydoğu Kore'deki Okjeo kabilelerinin yanı sıra Doğu Ye ve Güneydoğu Mançurya ile Kuzey Kore'yi fethetti. Kaynakların ve insan gücünün artmasıyla kabilelere boyun eğdiren Goguryeo, Kore ve Liaodong yarımadalarındaki Han İmparatorluğu'nun komutanlıklarından Lelang, Xuantu ve Liaodong'u işgal ederek tamamıyla bağımsız olmuştur.

6.GoguryeoTaejo, genellikle fethettiği kabilelerin reislerini serbest bırakırdı; ancak Goguryeo'nun kraliyet işleriyle ilgilenen yöneticilere verdikleri raporlar onların ağır vergiden ayrı tutulmasını sağlardı. Taejo ve halefleri genişlemeye devam etmek için artan kaynaklarını kuzeybatıya yönlendirmişlerdi. Yeni yasalar, köylüleri ve soyluları denetim altında tutuyor ve kabile liderlerini merkez soyluların içine çekiyordu. Kraliyetin gücünün artması için kraliyet sırası kardeşlere ait olmaktan çıkıp baba soyuna ait olması seklinde değiştirildi.

Goguryeo imparatorluğunun genişlemesiyle Liaodong komutanlığıyla direkt askeri ilişki içine girildi. Liaodong'un baskısıyla Goguryeo başkentini Hun Nehri vadisinden, Wandu Dağı yanındaki Yalu Nehri vadisine taşımak zorunda kaldı.

Not:
Bu hikaye için Google wikiden özel çeviri yapılmış.ve 500 bölümlük tüm tarihi kore dizileri izlenip bilgiler eklenmiştir. Bazı kore fan sayfalarından destek alınmıştır. Goguryeo Krallığı hakkında çok fazla türkçe bilgi yoktur.Goguryeo Krallığı bir çeviri hikâyesidir.