Paganizm ve Wicca

Pagan Dini Bağlamında Britanya Druidizmi ve Türk Şamanizmi

Bu makale, Kelt Druidizmi ve Türk Şamanizmini Paganizm olgusu içinde bir arada sunmaktadır. Günümüzde bu her iki inanç sistemi de islam ve hristiyanlık gibi tektanrılı dinlerin etkisi altında olsa da, hala nefes almaktadır. Druidizm ve Türk Şamanizmi karşılaştırıldığında görülecektir ki, Keltik ve Türki halkların dünya hayatına ve ölümden sonraki yaşama dair algıları benzerdir.

Paganizm, ister insan, ister hayvan, toprak, bitki ya da kaya olsun; yaşayan her ruhun kutsallığına ve doğaya duyulan saygıya dayanan çok eski bir inanç sistemidir. The Oxford English Dictionary Pagan sözcüğünü iki şekilde açıklamaktadır:

1) Dünyadaki temel dinlerin hiçbirine ait olmayan dini inançları savunan kişi.

2) Eskiden hristiyanlarca, hristiyanlığa inanmayan bir kişiyi tanımlamak için kullanılırdı (The Oxford English Dictionary 2006: 1049). Paganizm, kutsal doğanın ritmiyle uyum içinde yaşamak olarak biçimlendirilmiştir ve bir litürjiye bağlı değildir. Bu inanç sistemine göre tüm varlıklar aynı zincirin halkalarıdır, bu nedenle tüm doğa kutsanmıştır. Paganizm, insanların doğaya üstünlüğünü reddeder. İbadet için kamusal bir bina göstermez. İbadethanesi ya da tapınağı ormanlar, tepeler, deniz kıyıları ya da mağaralardır. Bir anlamda, ibadethanesi tüm doğadır. Ayrıca Pagan ritüelleri sıklıkla mevsim dönümlerinde, ayın evrelerinde ve insan yaşantısındaki doğum, evlilik ve ölüm gibi belirli geçiş dönemlerinde düzenlenir. Özellikle ayın, insanların hayatlarına, tarıma ve avcılığa büyük bir bir etkisi olduğu düşünülür.

The Religion of The Ancient Celts adlı çalışmasında MacCulloch şöyle demektedir: "Dağlılar (İskoçyalılar), daha iyi bir hasat olacağı umuduyla tohumları ayın büyüdüğü evrede atarlar. Benzer okült sebeplerle Britanya'da, ayın büyüdüğü evrede hamile kalmanın bir erkek çocuk doğurmaya, küçülen evrede gerçekleşen hamileliklerin kız çocuk doğurmaya neden olacağına, sonraki evrelerde yapılan doğumların ise tehlikeli olduğuna inanılır. Koyun ve inekler yeni ay evresinde kesilmelidir, yoksa etleri azalır; fakat turbalar son dördün evresinde kesilmelidir aksi takdirde nemli kalır ve duman etkisi yayar. Bu fikirler bizi ayın sadece bir zaman ölçüsü olarak görüldüğü değil, gelişme ve çökme süreçlerine güçlü etkileri olduğuna inanıldığı zamanlara götürmektedir." (MacCulloch, 1911: 177).

Bu inanç sistemi tüm dünyada özellikle de yerliler arasında gözlenebilir. Paganizm ayrıca cinsiyetlerin eşitliğine derinlemesine vurgu yapmaktadır. Paganlar tanrısal olanı hem maskülen hem de feminen ilahlar aracılığıyla çeşitli yollarla onurlandırıp saygı göstermişlerdir. Halkların panteonlarında bu açıkça görülebilir.

Tektanrılı dinler Paganizme karşı olumsuz ve tehdit edici bir yaklaşım içindedirler. Ancak denilebilir ki, Pagan inançları dünyada her zaman yaşatılmıştır. The Religion of The Ancient Celts adlı çalışmasında MacCulloch şöyle açıklıyor: "Zaman intikamını aldı. Paganizm göçüp gittiğinde halk ritüellerinin çoğu ve büyü kalmaya devam etti, cahil zihinler üstünde nesiller boyunca en az hristiyan rahipliği kadar gücü olan bilge kadınlar ya da cadılar tarafından uygulandı." (1911: 318). Ayrıca Bonwick, Britanya'da Druidizmin yıllar boyu yaşadığına dair aydınlatmalar yapmaktadır. Bonwick, Irish Druids and Old Irish Religion adlı çalışmasında, 1703'te yazılan Western Islands'ın yazarı olan Martin'e yer verir: "1703'te Western Islands'ı yazan Martin, kendi zamanında Batı Adaları'ndaki her köklü ailenin, görevi geleceğe dair bilgi vermek ve resmi ve dini tüm sorunlarda karar almak olan bir Druid rahibi bulundurduğunu anlatır." (Bonwick, 2008: 21).

Tüm bu düşünceler kesinlikle doğru ve makuldür çünkü hem Britanyalı hem de Türkî halklar, kendilerinin Druidizme ya da Şamanizme mensup olduklarını söylesin veya söylemesin, hala kendilerine has Pagan kökenli ritüellerini sürdürmektedirler. Örneğin, tektanrılı dinlerin ciddi bir etkisi olsa da, Şamanizm özellikle Türk-Tatar halklarında çok iyi korunmuştur. müslümanlıktan Evvel Türk Dinleri Şamanizm adlı çalışmasında Yörükân şöyle der: "Kırgızlar 'Bismillah' diyerek ateşe bir parça yağ atarlar." (2009: 63).