Học tốt văn bản SGK Ngữ Văn: Lớp 7

#1: Cổng trường mở ra

I. Đôi nét về tác giả Lí Lan

- Lí Lan sinh năm 1957, quê ở Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương. Quê mẹ ở Lái Thiêu, quê cha ở huyện Triều Dương, thành phố Sán Đầu, tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc. Tám năm đầu đời Lý Lan sống ở quê mẹ, sau khi mẹ mất thì gia đình về Chợ Lớn định cư.

- Là một phụ nữ đa tài, vừa là nhà giáo, nhà văn và đồng thời là một dịch giả nổi tiếng

- Các tác phẩm chính: Chàng nghệ sĩ (truyện dài, 1978), Cỏ hát (truyện ngắn, 1983), Ngôi nhà trong cỏ (tập truyện, Nhà xuất bản Kim Đồng, 1984), Bí mật giữa tôi và thằn lằn đen (Nhà xuất bản văn nghệ, 2008), ...

- Phong cách nghệ thuật: dịu dàng, đằn thắn và dạt dào cảm xúc trên từng trang viết

II. Đôi nét về tác phẩm Cổng trường mở ra

1. Hoàn cảnh ra đời

- "Cổng trường mở ra" được in trên báo Yêu trẻ, số 166, ngày 1-9-2000

- Văn bản ghi lại chân thực cảm xúc của người mẹ trong đêm trước ngày khai trường của con

2. Tóm tắt văn bản

Trước ngày tựu trường của con người mẹ không ngủ được. Khi đứa con đã ngủ say, người mẹ bồi hồi nhớ lại những hoạt động trong ngày của con và nhớ về cả những kỉ niệm của chính bản thân mình trong ngày khai trường đầu tiên. Người mẹ nghĩ về tương lai của đứa con, rồi liên tưởng tới ngày khai giảng ở Nhật- một ngày hội thực sự của toàn xã hội- nơi mà mọi người thể hiện sự quan tâm tới thế hệ tương lai.

3. Bố cục (2 phần)

- Phần 1 (từ đầu đến "cái thế giới mà mẹ vừa bước vào"): Tâm trạng của người mẹ trong đêm trước ngày khai trường

- Phần 2 (còn lại): Vai trò của Nhà trường trong giáo dục thế hệ trẻ

4. Giá trị nội dung

Như những dòng nhật kí tâm tình, nhỏ nhẹ và sâu lắng, bài văn giúp ta hiểu thêm tấm lòng yêu thương, tình cảm sâu nặng của người mẹ đối với con và vai trò to lớn của Nhà trường đối với cuộc sống của mỗi người

5. Giá trị nghệ thuật

- Lựa chọn hình thức tự bạch, như những dòng nhật kí tâm tình, thủ thỉ của mẹ đối với con

- Ngôn ngữ giàu sức biểu cảm, để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng bạn đọc

III. Dàn ý phân tích tác phẩm Cổng trường mở ra

I. Mở bài

- Giới thiệu về tác giả Lí Lan (tiểu sử, sự nghiệp sáng tác, phong cách nghệ thuật,...)

- Giới thiệu về văn bản "Cổng trường mở ra" (hoàn cảnh ra đời, xuất xứ, khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật...)

II. Thân bài

1. Tâm trạng của người mẹ trong đêm trước ngày con khai trường

- Những tình cảm dịu ngọt mẹ dành cho con:

+ Trìu mến quan sát những việc làm của con (giúp mẹ thu dọn đồ chơi, háo hức ngày mai thức dậy cho kịp giờ,...)