Tarihte Yaşamış Kürt Devletleri

KÜRTLERİN KÖKENİ

Kürtler, Yukarı Mezopotamya’nın en eski ve yerli halklarından olup, Toros dağlarından Zagros dağlarına kadar uzanan coğrafyada yaşayan ve bu bölgeye sonradan yerleşen bir kavim olmayıp buranın yerlilerindendir.

Kürtler tarihsel olarak çok eskilere dayanmaktadır. Bazı araştırmalara göre “Kürt” terimi Sümer kökenlidir. Kürtlerin “Kürti” diye adlandırıldıkları belgelenmiştir. “kürti” Sümer dilinde “dağlılar” demektir. Bu ismin geçmişi M.Ö. 3000 lere kadar dayanmaktadır.

Birçok tarihi kaynaklara göre Kürtlerin M.Ö. 2000 yıllarında Dicle-Fırat çevresinde yaşadıkları belirtilmiştir. (Not: Kürtlerin kökeni ile ilgili kaynaklara başvurulabilir.)

KÜRTLERİN DİLLERİ

Kürt dili Hint-Avrupa dil ailesi içinde yer almaktadır. Kürtçe müstakil bir lisan olup kendine has kaideleri ve edebiyatı vardır. Şu anda Kürtçe hem Latin hem de Arap alfabeleri kullanılarak yazılmaktadır. Arapça yazılan Kürtçe’de Arap alfabesinde olmayan bazı harflerde kullanılmaktadır. (Kiril Alfabesi)

Filolog Abdülmelik Fırat’a göre Kürtçe’de 100.000 in üzerinde kelime vardır. Kürtçe dili tıpkı diğer dünya dilleri gibi kendi arasında da lehçelere ayrılmıştır.

KÜRDİSTAN KELİMESİNİN KÖKÜ

            Kürdistan kelime olarak Kürtlerin yaşadığı bölgeye verilen isimdir. Türkistan, Ermenistan, Afganistan gibi. İslam bu hassasiyeti korumuş ve Osmanlı kaynaklarında Kürtlerin yaşadığı bölgeye “Kürdistan” denmiştir.

COĞRAFYA

            Kürtler, coğrafik olarak Türkiye, İran, Irak, Suriye ve Ermenistan devletlerinin sınırları içerisinde ve tarihsel olarak da “Kürdistan” diye adlandırılan coğrafya da yaşayan Aryan kökenli etnik gruba mensupturlar. Kesin olarak nüfusları belli olmamakla birlikte 30 ile 50 milyon arasında olup, Kürtlerin çoğunluğu Sünni-Müslümandır. Bunun yanında Şii, Alevi, Yezidi, Zerdüşt ve Hıristiyan Kürtler de vardır. Avrupa’da 1,5 milyondan fazla kürt yaşamaktadır.

  

İSLAM’IN GELİŞİNDEN ÖNCE KURULAN KÜRT DEVLETLERİ

            Kürtlerin tarihte birçok devlet kurdukları tarihi kaynaklarda zikredilmektedir. Kürtler M.Ö 2500 yılında kurulmuş bir hükümete sahip olmuştur. Bu hükümetin Zoha ve Hakkari arasında kurulan “Lolo Hükümeti” olduğu ve 140 yıl ayakta kaldığı zikredilmektedir. Daha sonra “Kuti hükümeti” adıyla meşhur olan bir hükümet kurulmuş bu isim Kur’an-ı Kerim’de adı geçen Cudi=Kuti dağından alınmışır.

Bundan sonra da M.Ö. 81 yılında Medya adında bir hükümet daha kurmuşlardır.

Kürtler birçok devlet kurmuşlardır. Bunlar;

           

M.Ö. 17. Yüzyılda Subarular-Mitanni Krallığı,