- TÜRK TARİHİNE GİRİŞ -

- TÜRK TARİHİNE GİRİŞ - (4.SAYFA)

"Korkmadımız, Süngüşdümüz!"

"Korkmadık, Savaştık!"

Tonyukuk Yazıtları...
---------------------------------------------------------
Yep yeni bir bölüm ile tekrardan merhaba dostlar. Dün sizlere 16 Büyük Türk Devletlerinin nasıl kurulduğunu anlatmıştım. Asya Hun İmparatorluğu ile başladığımız bu tarihi serüvenimize Avrupa Hun İmparatorluğu ve Kavimler Göçü ile devam ediyoruz. Arkanıza yaslanın, çayınızı, kahvenizi, bisküvinizi hazırlayın ve okuyup hayal kurmaya başlayın. İyi okumalar.

Hun (Hiung-nu)'lar Mete Han'ın ölümünden sonra gerileme ve yıkılma eşiğine girdi. Çin'in Hiung-nu üzerindeki zaferleri arttıkça İpek yolunun denetimi Çin'in eline geçti. Hiung-nu'ların Çin'den aldığı vergiler kesilince ekonomik durum kötüleşmeye başlamış ve ülke kıtlığa girmişti. İç huzursuzluğun arttığı bu dönemlerde Çin imparatorunun yardımıyla Hiung-nu'nun başına Ho-han-ye geçti. Krizden kurtulmak için Ho-han-ye Çin egemenliğine girmeyi kabul etti.

Ancak kardeşi Çi-çi bu teklifi kabul etmedi ve onun hükümdarlığını tanımadı. Çıkan savaşı kaybeden Ho-han-ye güneyde Çin himayesi altına girdi. Bu olay, Hiung-nu'nun Doğu Hiung-nu ve Çi-çi'nin önderlik ettiği Batı Hiung-nu olmak üzere ikiye ayırılmasına yol açmıştır. Çu ve Talas ırmaklarının olduğu yere yerleşen Batı Hiung-nu, MÖ 38 yılında Çinliler tarafından dağıtıldılar. Doğu Hiung-nu ise Hiung-nular'ın Hanlaşmasına yol açtı.

Peki gelelim kavimler göçüne, Hunlar ikiye ayrıldıktan sonra fazla dayanamayarak yıkıldıklarını yukarıda da belirtmiştim. Kimisi Çin himayesine girerken Balamir önderliğinde ki bir Hun boyu, göç ederek günümüz Macaristan bölgesine yerleştiler. Balamir'in bu göçünden sonra Hunlar, Avrupa Hunları olarak anılmaya başlandı. Rusyanın Kuzey bölgesine yayılan Hunlar, başta Kırım, Hazar Denizi'nin batısı ve günümüz Romanya bölgesini ele geçirdi. Avrupa Hunları'nın güçlendiğini gören Avrupa kavimleri büyük telaşa kapıldılar.

Bu konu da ana hükümdarımız Tanrı'nın Kırbacı Attila'dır. Attila, M.S 402 yılında Macaristan'da (Eski adı ile Panunya) dünyaya geldi. Balamir'in ölümünden sonra Avrupa Hunları'nın başına amcası Rua geçti fakat fazla hüküm süremeden vefat etti. Daha sonra da Attila, kardeşi Bleda ile tahta oturdu. Bleda, devletin iç işleri ile ilgilenirken Attila, ordunun başına geçerek bölgeleri ele geçirmeye devam etti.

Ertesi yıl Attila ve Bleda, imparatorluk heyeti ile Margus'da bir araya gelmiş ve avantajlı bir anlaşmaya varmışlardı. Ayrıca anlaşma Hunlara özgü bir şekilde at sırtında yapılmıştı. Doğu Romalılar, kaçakları iade etmeyi, önceki 350 Roma poundu (yaklaşık 115 kg) altın haraçı ikiye katlamayı, pazarlarını Hun tüccarlarına açmayı ve Hunlar tarafından esir alınan her Romalı için sekiz Solidi fidye ödemeyi kabul etti. Anlaşmadan memnun kalan Hunlar, Doğu Roma İmparatorluğu sınırlarından ayrıldılar ve belki de imparatorluklarını sağlamlaştırmak ve güçlendirmek için Alföld'deki evlerine döndüler. II. Theodosius, bu fırsatı Konstantinopolis'in duvarlarını güçlendirmek, şehrin ilk deniz duvarını inşa etmek ve Tuna boyunca sınır savunması oluşturmak için kullandı.

Sonraki birkaç yıl boyunca Hunlar, Sasani İmparatorluğu'nu işgal ederken Roma'nın görüş alanının dışında kaldılar. Ancak Ermenistan'daki bir karşı saldırı, Attila ve Bleda'yı fetih planlarından vazgeçmeye zorladı. 440'lı yılların başlarında Hunlar, Theodosius'un taahhütlerini yerine getiremediğini ve Margo Piskoposunun Tuna nehrini geçip kuzey kıyılarındaki Hun mezarlarını tahrip edip yağmaladığını iddia ederek Bizans İmparatorluğu'na saldırdı. Tuna'yı geçerek nehir üzerindeki kaleleri yerle bir ettiler.

Roma İmparatorluğu'nun başka bölgelerinde yaşanan olaylar geçici olarak Konstantinopolis'in dikkatini dağıtmıştı. Hunlar Tuna boyunca şehirlere saldırırken, Genserik liderliğindeki Vandallar Batı Roma eyaleti Afrika'yı ve başkenti Kartaca'yı ele geçirdi. Kartaca, Batı İmparatorluğu'nun en zengin vilayeti ve Roma için ana besin kaynağıydı. Ayrıca Sasani Şahı II. Yezdicerd 441'de Ermenistan'ı işgal etti.