Ξεριζωμένοι [100 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ]

Επίλογος

Το 1917, με επέμβαση της Αντάντ, η Ελλάδα μπήκε στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, που είχε ξεκινήσει ήδη από το 1914, σπάζοντας την μέχρι τότε ουδετερότητά της.

Στο πλαίσιο του πολέμου ξεκίνησε η Μικρασιατική Εκστρατεία, με στόχο την ανάκτηση περιοχών της Μικράς Ασίας στις οποίες η ελληνική παρουσία κυριαρχούσε, και μάλιστα οι Έλληνες μεγαλουργούσαν οικονομικά και πολιτιστικά. Η προσάρτηση λ.χ. της Σμύρνης και άλλων παραλιακών πόλεων της Μ. Ασίας θα ευνοούσε τα οικονομικά και τη γενικότερη ισχύ του ελληνικού κράτους.

Ωστόσο, η άνοδος του εθνικιστή Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ στα πράγματα της αναδυόμενης τότε Τουρκίας και η ανώμαλη πολιτική και οικονομική κατάσταση της Ελλάδας, η οποία επηρέασε σαφώς και τη στάση των άλλων χωρών-δυνάμεων απέναντί της, οδήγησαν, σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες, τον Μικρασιατικό πόλεμο σε αποτυχία.

Τον Αύγουστο του 1922 το ελληνικό μέτωπο στη Μ. Ασία έσπασε και ο στρατός άρχισε να υποχωρεί.

Στο μεταξύ οι Τούρκοι στρατιώτες άρχισαν να κινούνται προς τα παράλια, συνοδευόμενοι από τους Ατάκτους ή αλλιώς «Τσέτες», αντάρτες που ακολουθούσαν τον στρατό και διέπρατταν φρικαλεότητες.

Όταν ο στρατός των Τούρκων και οι Τσέτες έφτασαν στη Σμύρνη, άρχισε να γράφεται μια αιματηρή τραγωδία.

Από τις 31 Αυγούστου ως τις 4 Σεπτεμβρίου (με το παλιό ημερολόγιο) η Σμύρνη καιγόταν. Στο μεταξύ, οι κάτοικοι πανικόβλητοι προσπαθούσαν να διαφύγουν από τη θάλασσα. Πολλοί πνίγηκαν στην προσπάθεια.

Πλούσιοι Ευρωπαίοι που ζούσαν στη Σμύρνη, καθώς και ορισμένοι εκπρόσωποι και πρεσβευτές ξένων κυβερνήσεων, απλώς αποχώρησαν - κατά πλειοψηφία - προστατευμένοι και αλώβητοι, καθώς είχαν διαταχθεί από τις χώρες τους να κρατήσουν ουδετερότητα.

Οι σφαγές, οι λεηλασίες, οι βιασμοί και οι φρικαλεότητες που συνέβησαν κατά τη διάρκεια της καταστροφής της πόλης δεν είχαν προηγούμενο, όπως και ο αριθμός των ανθρώπων που προσπάθησαν να διαφύγουν, έχοντας χάσει τα πάντα και στοχεύοντας πια απελπισμένα μόνο στην επιβίωση, στην Ελλάδα.

Το 1923, με την υπογραφή σχετικής σύμβασης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, όλοι οι Έλληνες που ζούσαν σε τουρκικό έδαφος υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν τον τόπο τους και να μεταναστεύσουν στην Ελλάδα. Το ίδιο και οι Μουσουλμάνοι της Ελλάδας, οι οποίοι όμως ήταν αρκετά λιγότεροι σε αριθμό από τους ορθόδοξους Έλληνες της Τουρκίας.

Έτσι έληξε η ιστορία των Ελλήνων στη Μικρασία. Μια λήξη γραμμένη με αίμα και δάκρυα εκατομμυρίων ψυχών.

Εις μνήμην τους λοιπόν...