Kapak tasarımı için @hayalliruzgarlar çok teşekkür ederim
Senaryo yazmayı merak edenler için ders niteliğinde paylaşmak istedim.
Not: İçindeki bilgileri alıp kullanmakta özgürsünüz ama kapağım bana ait onu alamazsınız!
Bir filmin iyi olması için çok sayıda parametrenin bir araya gelmesi gerekir. Ama bir senaryonun iyi olması için sağlam bir dramatik yapı yeterlidir.
Dramatik Yapı:
Öykünün eylemlere işlendiği ve başkarakteri amacı doğrultusunda sınayan yapıdır.
Geleneksel Anlatı/Klasik Anlatı/Klasik Yapıda Senaryo:
Kökeni Aristotales'in Poetika isimli eserinden alan anlatıya dayalı sineme biçimidir.
Piyeslerin başı, ortası ve sonu olduğunu belirtmiştir.
Temelde giriş, gelişme ve sonuç bölümlerinden oluşmakta ve bu sistemi belirli bir nedensellik ilkesi çerçevesinde yapılandırmaktadır.
Anlatının merkezinde bir karakter ve bu anlatıyı ilerletme işlevini üstlenen bir arzu yer almaktadır.
Karakter bir şeyleri arzular ve bu arzu doğrultusunda hedeflerini oluşturmaktadır.
Asıl amaç; izleyicinin odak noktasını olaylara ve karakterlere yönlendirmektir.
Oops! Bu görüntü içerik kurallarımıza uymuyor. Yayımlamaya devam etmek için görüntüyü kaldırmayı ya da başka bir görüntü yüklemeyi deneyin.
Oops! Bu görüntü içerik kurallarımıza uymuyor. Yayımlamaya devam etmek için görüntüyü kaldırmayı ya da başka bir görüntü yüklemeyi deneyin.
Bölümlerin her biri AKT olarak da isimlendirilir. Aynı zamanda perde demektir.
Kurduğunuz bu çatı bir yasaya göre ilerler.
Sürekli İlerleme Yasası: Filmde her sahne bir sonrakiyle bağlantılı olmalı ve sahneler birbirini beslemelidir. Kurguda yavaş yavaş yükselen bir aksiyon, olayların hızlanması ve çözüm bölümü sırayla gelmelidir. Yakaladığınız ritmi durduramazsınız. Ritim yükselir ve düşer ancak sürekli olarak ilerler.
İstatistiklere göre serim bölümünün ilk 10 dakikasında bir filmin içine giremeyen izleyici o filmi izlemeyi bırakır.
Karakterlerle ilgili bilgi sahibi oluruz.
Çatışmayı anlarız.
Karakterlere bir hedef koyarız.
Karakterlerin hedefine yönelik olan amacını ve eylemini görürüz.
Finalden bir sahnede koyabilirsiniz ancak finaldeki çözümlemeyi verip sürprizi bozmamalısınız. Asıl amaç; izleyicinin merak duygusunu kışkırtmaktır.
Ne tür bir film izlediğiniz net olarak anlaşılmalıdır. Korku, polisiye, aksiyon, dram, gerilim vs... gibi.
Senaristin üslubu da bu bölümde belli olur. Serim bölümünde kullandığınız dil, üslup ve doku filmin devamıyla tutarlılık içinde olmalıdır.
Tetikleyici olayı da net olarak anlarız. Tetikleyici olay mutlaka filmin devamına hizmet edecek şekilde oluşturulmalıdır.
Tetikleyici olay karakterin isteği dışında gelişmelidir. Karakter bu olaya maruz kalmalıdır. Yaptığı seçim onu tetikleyici olaya sürüklese de; yaşayacağı çatışma tamamen kendi isteği dışında başına gelmelidir.
Karakter amacına ulaşır ya da ulaşamaz ancak aklımızdaki sorular cevap bulur.
Karakter mutlak bir değişim geçirmiştir. Bu değişimin verildiği esas kısım çözüm bölümüdür.
Olaylar çözüme kavuşur.
Çözüm bölümü yazılırken mutlaka serim bölümünde kurduğumuz temeli esas almalısınız.
Bu bölümde karakterin geçirdiği dönüşüm; ilk bölümde verdiğiniz tetikleyici olaydan bağımsız olamaz. İlk ve son sahneyi yan yana getirdiğinizde neler oluyor? Birbirinden bağımsız iki film gibi görünmemelidir.
A)Açık Sonlar:
Tüm cevapların verilmediği ve karakterlerin dönüşümüyle ilgili kısmın izleyiciye bırakıldığı sondur.
B)Kapalı Sonlar:
Tüm cevapların verildiği ve karakterin çatışma sonrasındaki hayatına net olarak şahit olduğumuz sonlardır. Hatta bu tür sonlarda finalin finali denilen başka bir yapıyı da görebiliriz. Karakterin çatışması çözüme ulaşmış ve tüm sorular cevaplanmıştır. Ekranda yaza 1 ay sonra gibi başlıkla karakterlerin evlendiğini görebiliriz.
Çağdaş Anlatı/Modern Anlatı:
Klasik anlatının izlediği gibi sistemli bir yapısı yoktur. Ancak yine de serim, düğüm ve çözüm bölümlerinden oluşur.
Belirli bir başlangıç ve son yoktur.
Çoğu zaman günlük hayattan alınan, olağan bir yaşam kesitiyle başlar ve biter.
Olayların başı ve sonu, filmde gösterilenlerle sınırlı değildir. İzleyici, bunlar hakkında düşünmeye sevk edilir.
Genellikle açık uçlu sonlar tercih edilir.
Somut sorunlar yerine soyut sorunlara odaklanır.
Her an her şey olabilir, beklenmedik durumlar ortaya çıkabilir, zaman ve mekân atlamaları yaşanabilir.
Filmin sonundaki tablo; bir duygu, bir düşünce oluşturmaya yetecek kadar güçlü niteliktedir.
Genellikle derin mesajlar içerirler. Yüzeysel olarak seyredildiğinde anlaşılmayacak karmaşık gelse de, düşünmeye sevk olan izleyicinin kendi hayatından örneklerle dersler çıkarabildiği türdür.
Karakterlerin psikolojik altyapılarına ve soyut kavramlara sıkça yer verilir.
Seyirci olayı dışardan izleyen konumdadır.
Klasik film için izleyici tek tek bireyler değildir. Bir kitledir. Çağdaş film içinse izleyici, bir kitle değil bireydir.
