Żëcé ë przigòdë Remùsa

Wo trzech dzivnich chojnach, wukorunovani jarzębjinje, zapadłim zómkù.

Wod ti stronë pola trzë chojnë stojałë v gromadze:
Jedna krzevô, jakbe chcała wucekac a nji mogła, a dvje prosté. Ta krzevô mjała czubk jak mjotła. Jedna z tich prostich vëzdrzała jak kopjica sana na krotkjim drągu. Ta trzecô mjała jakbe szadą czuprinę gorą a pospode kozą brodę. Chtobe szedł ve vjeczor, mogłbe mjec pomeszlenjé, że to wukozkji jakji ve dva vjidë sejmują. Ale to bełë dobré drzevjęta.

Wu naju na pustkovju povjadelë, że gbur razu jednigo z Lipna jidąci zgubjił drogę do dom, bo zemovô krzikva zasepała vszeskji stegnë jedną bjołą płachtą smjegu. Njico Złego zaczęło go manjic i woprovadzac kołem. Ju go bodej do wucha namavjało, żebe legł spac pod mjedzą, kjej jego Anjoł Stroż mu pokozoł polcem wone trzë chojnë. Do njich won sę woganjająci womonje dovlekł a ztądka wuzdrzoł nad smjegjem gorą komjin svoji chatë. Takô mu tero moc vstąpjiła do serca, że zaszedł do dom letką nogą. Bo tak be beł tam v smjegu żëcé wostavjił i zmorzł.

Mol, na chternim wone trzë chojnë gromadovałë, przezevelë naszi "studnją". Choc tam vej żodni studnji nje beło. Ale Mjichoł mje povjodoł, że tam za Boga Wojca zdrój płenał. Z njego bodejże vodę nosilë ludze ze zomku. Ale ten zomk beł przeklęti przed długjimi stami lôt i zapadli trzë tręple v zemję. Jesz po njim stojała za rzeką gora przidkô, na chterni njick nje rosło. Ale njicht tam rod nje szedł, bo v połnjé i v nocë njico szło ludzom na woczë, czego sę bojelë.

Kjej jem tam pod trzema chojnami dovoł boczenjé na moje bedło, njico mje vjedno kuseło:

— Jidzë, Remusu, do rzekji i sę doznej, co to je z tim zomkovjiskjem!

Ale tej mje rzekł mój Anjoł Stroż:

— A kjejbe krovë v szkodę vlazlë! —

Na to jô słuchoł i stoł przë dobetku. Alem tego sobje nje wuvożoł za grzech, żebe podpędzëc pod las krotko. Może, żebe co przez drzeva vjidzec beło abo możebe co z lasa vëstąpjiło i do mje godało!

Chdzeroz bivało, żem przesunął przez rov, co grodzeł pole wod lasa, i zrobjił kjile krokóv v las i vołoł z rękami przë gębje:

— Poj tu! —

Tej z lasa wodezvało:

— Tu! —

I tej znovu zapadla ceszô, tesknô i pełnô tajemnjice.

Długji dnje i tidzenje wob latko jô tam posoł pod lasem. — Jednigo dnja mje v woko vpadła jarzębjina po ti stronje rovu granjicznigo wod lasa.

Dzivnigo wona beła sztołtu, bo pospode czebka szadigo mjała wuzimk gładkji a navkoł wuzimka koscerzełë sę vjetvje cenkji. Pod słuńce to vëzdrzało, jakbe drzevję mjało korunę na szeji. Ta jarzębjina stojała v pole jakji dzesęc krokóv i dzivno mje beło, że ji nje scęlë, bo przë woranju muszelë ję vëmjijac. Pitoł jem sę doma Mjichała, a ten mje rzekł:

— Jakbe tę jarzębjinę scąl, tobe krev lecała. Tak jô so na dregji dzeń vzął dłoto z szaruznji pod vamps, żebe sę tego doznac. Ale njico mje rękę zatrzimało, kjej jem wostrzé na korę vsadził i doł jem poku. Alem za to vjele pod ną wukorunovaną jarzębjiną przebivoł. Vjedzoł jô, że leno krolovje noszą korunë, i wuvożoł jem sobje, że wona może bëc krolovą, co ją las naprocem sobje postavjił.

Tej jem sę ceszeł, żein ji skorë nje ranjił. Jednigo dnja zbjerało sę na njebje na grzmot. Grubé i czorné łavë chmur pobjegałë ze za lasu tak njisko, napjité deszczem, jakbe na zemję spadnąc chcalë. Na jezerze łiszczałë vjidka, a nad jezorem stojałë chmurë żołté, jak sarka. Na podnjebju vjodro grało.

Mój tovarzesz, pjes Gnjota, sę bojoł, bo mjoł rozum ludzkji. Legł przë mje i zevoł. A jô czuł taką słabosc v gnotach, żem legł na vznak i zamknął woczë. A to beło pravje pod ną korunovaną jarzębjiną.