Żëcé ë przigòdë Remùsa

Początk pjisanjô Remusovigo. Jak won posoł dobetk i jak sę dovjedzoł wo Straszku

V Jimję Wojca i Sena i Ducha Svjętigo bjerzę to pjoro do rękji njezgrabni. Kosą bo i pługjem za młodu nawuczeła sę ręka moja robjic im nje noleżoł do tich, co pjorem worzą i pjoskjem seją. Wuczeł jem sę cignąc skjibę prostą a kosą nje wostac slode, ale przędzenjô pjisani godkji njigdem sę nje wuczeł. Choba duch tego, co z progu drugjigo svjata vësłoł mje mjedze ludzi — doznosz sę tego pozdnji — wuprosi mje łaskę wu Boga, żebe to, co cë chcę wostavjic na pjismje, mjało svój szek wod początku do kuńca.

Dlo cebje bo to pjiszę, knopku, cos wodrzekł na moje pitanjé:

— Chcesz vëbavjic zapadłi zomk?

— Chcesz przenjesc krolevjonkę przez głęboką vodę?

Pjerszi beł jes i jedini, co wodrzekł: — Chcę!

Bog z tobą!

Jaką cë Pon Bog mô drogę namjenjoną, boczë, że duch mój po smjercë, jak cenjô za tobą chadzac będze a v ti chvjilë, kjej czetosz, patrzeł będze przez plece tvoje na to pjismo. Chcołbem cë napjisac jakąs provdę, chterną czuję, ale njepotrafję ji słovami vërzec. Chcołbem cë wukazac jakąs drogę, ale nje potrafję ji vësvjecëc. Vjidu mje bo nje delë, a mjecz jem vëdoł som v ręce njevjastë. Jedno le vjem, czego mje nawuczeł njezvekłi człovjek: Ormuzd dobędze!

Tës mje sę vërzasł przed lati, a nje dzivno mje, bo wurodą mje Pon Bog przëwoblekł żadną — vje Won gvesno dlo czego — a ruchna moje nje są pjękné na vezdrzenjé i nje przëchłoscają. Nje je mje jich vstid, bo bjedné są, jak jô som a bjedam sobje vëbroł i vanożenjé po svjece. Tec Pon Jezus też i Jego Apostołovje bjedno i boso chodzilë po zemji a roznosilë nowukę ludzom i zbavjenjé vjeczné. A moglë, kjejbe le bëlë chcelë, mjeszkac v bjolich pałacach i jezdzëc v złotich karetach, abe nje czapac nóg kurzem zemji grzeszni. Bo bëlë panami svjata. Chtuż jô procem njich, bjedni jich nasladovca i grzesznjik?

Kjej cë to pjismo dô do rękji dobri człovjek, tej ju jinszimi woczoma będzesz patrzeł na svjat njiż wonge, kjej jes wode mje wucekoł. Vimova moja na pjismje je jinszô, a jô i godka moja pudzemë na cę v bjołim vjidze połnjô. V nen czas — za dzecka — słova mojigo dejadej bełbes nje rozumjoł a v zavjitrzni komudze sztołtem bełbemdlocebjeAterosłuchej mojich przigód i mesli:

*     *     *

Kjej jem beł wodrosłi wod zemji tak, jiżem mogł signąc konjovji do wogona, nalozł jem sę na służbje wu gbura Zabłockjigo na Lipskjich Pustkach. Tam mje kozelë pasac dobetk. A jô posoł go z pomocą psa Gnjotë, chturen procem posanjô mjol vjęcij rozumu, njiże jô. Nasz pon beł srodze wostri a parobcë go sę bojelë. Le Marcijanna, checzovô, nje bojała sę njikogo na pustkovju, bo wod długjich lôt tam służeła. Panji sama ji słuchała. Bëlë też dvaji parobcë: Mjichoł i Morcin. Morcin jesz nje beł vërosłim chłopem, ale procem mje sę za takjigo wudovoł, bo mje mogł poradzëc. Mjichałovji bjałka przed lati wumarła i wostavjiła mu dzevczę, Martę, njevjełe młodszą njiże jô... Beł to ju stari chłop, ale mje nje pomogoł, kjej Morcin mje vzął i nabjił.

A do ti smarovkji jô przëszedł vjedno tak:

Kozoł mje Morcin movjic: — Kukla pod potklepjem! A jak jô to povjedzoł, tej Morcin jął kulac sę po zemji wod smjechu. Navetk Mjichoł przëstanął sę i smjoł. Bo mje wod wurodzenjô Pon Bog doł jęzek skażoni, tak że jô godkji moji do szeku zveczajnje nji mogl vëprovadzëc.

Ale jak wonji sę ze mje vëszczerzelë, tej jô sobje povjedzoł:

— Vjęcij të, Remus, jim do voli njick nje rzeczesz! Tak Morcin vzął mje za łeb, przecignął mje przez kolano i zaczął mje tluc. A Mjichoł sę le przëzeroł, bo mjedze ludzami takji pravo, że mocnjejszi słabszigo tłucze.