Siz osurmuyorsunuz biliyoruz. Peki biz niçin osururuz? Osuruk neden kokar? Ortaya çıkan bu gaz birçoğumuz için utanç kaynağı olsa da, osuruğun yaşamsal faaliyetlerden biri olduğunu bilmek bizi biraz olsun rahatlatabilir. Sonuçta herkes osurur, Halle Berry'den tutun da Kraliçesi'ne kadar herkes... Aslına bakarsanız, osurmanın karşılığı olan 'fart' kelimesinin, İngilizce'de en eski kelimelerden biri olmasına şaşırmak yersizdir.
1. Osuruk Tam Olarak Nedir?
Osuruk, bazı sebeplerle vücuda hapsolmuş gazlardan kaynaklanır. Hapsedilen bu gaz, yiyip içerken yutulan hava, kandan bağırsaklara sızan gaz ya da bağırsaklarda oluşan kimyasal tepkimelerin ortaya çıkardığı gaz olabilir.
Tipik bir osuruğun %59'u nitrojen, %21'i hidrojen, %9'u karbondiyoksit, %7'si metan ve yalnızca %4'ü oksijendir.
Osuruk sesi aslında gazın hapsolduğu yerden kurtulmasıyla, rektumda yani kalın bağırsağın son kısmında yarattığı titreşimdir. Böyle anlatıldığında işin içinde hiç koku yok gibi gelebilir tabi. Bu sesin yüksekliği ise gazın üstündeki basınca ve vücuttaki büzücü kasların gücüne göre değişebilir.
2. Osuruk Neden Kötü Kokar?
Beslenmeniz sülfür yönünden ne kadar zenginse, osuruğunuz o kadar berbat kokar. Gazlı içeçekler, yumurta, peynir, fasulye ve lahana gibi besinler diğerlerinden daha fazla sülfür içerir. Kısacası bunları tükettiğinizde, osuruğunuzun yan komşunuza ulaşması şaşırılacak bir şey değildir.
3. Günde Ortalama 14 Osuruk
Bir insan günde ortalama yarım litre osurur ve her ne kadar kabul etmeseler de erkeklerle aynı sıklıkta osuran kadınlar da bu ortalamanın içindedir. Hatta, aynı besinleri tüketen kadın ve erkeklerin üstünde yapılan bir çalışma, kadınların erkeklerden daha yoğun ve güçlü osuruğa sahip olmaya yatkınlıklarını kanıtlamıştır.
Buna şaşırmasak da, garip bir gerçek var ki; o da bir insanın çok uzun bir süre durmadan osurarak bir atom bombasıyla aynı miktarda enerji üretebileceğidir.
4. Önce Sesi Duyulur Ardından Kokusu
Osuruk farklı hızlarla yayılabilir ama onu kaçırdığınız ilk 10-15 saniye kokusunu alamazsınız. Çünkü bu koku, burnunuzun direğini sızlatmak için biraz zamana ihtiyaç duyar.
5. Osuruğu Tutmak Sağlığa Zararlı Olabilir
Doktorlar, osuruk tutmanın sağlığa zararlı olup olmadığı konusunda henüz anlaşmaya varmış değiller. Bazı uzmanlara göre, osurmak sindirim sisteminin doğal bir parçasıdır ve bu nedenle onu engellemek zararlı değildir. Diğerleri için ise, osuruğu engellemek en iyi ihtimalle, gaz zehirlenmelerine, şişkinliklere ve rahatsız edici bazı semptomlara sebep olabilir. En kötü ihtimalle, osuruğu baskılayıp önlemek hemoroid ve bağırsak şişkinlikleri ile sonuçlanabilir.
6. Osurmak Bazı Kültürlerde Büyütülecek Bir Şey Değil
Çoğu kültürün nezaket kurallarına göre osuruk mutlaka önlenmeli fakat bazı kültürlerde de insanlar toplum içinde osurmaktan çekinmez ve hatta bunun tadını çıkarırlar.
Örneğin, Güney Amerika'da, Yanonami adındaki bir Kızılderili Kabilesi'nin üyeleri selamlaşmak için osuruyor. Öte yandan 'de isteyen profesyonel bir osuruk gurmesi olabiliyor.
Zamanında 4. Roma İmparatoru Claudius ise, osuruğu tutmanın sağlığa zararlı olabileceğinden korktuğu için, resmi yemeklerde gaz çıkartmayı onaylayan bir yasa çıkarmış.
7. Osuruk Kolayca Alev Alabilir
Daha önce de bahsettiğimiz gibi osurukta bulunan metan ve hidrojen bu gazı oldukça yanıcı hale getirir. Bu yüzden bazı insanlar gaz çıkarttıklarında çakmak yardımıyla yarattıkları, büyük alevlerle tehlikeli bir eğlence yaşarlar.
Nadiren, yanıcı gazların bağırsaklarda birikmesi bağırsak ameliyatlarında patlamalara sebep olmuştur.
8. En Çok Osuran Hayvan: Karınca
Küçücük karıncaların küresel ısınma gibi koskoca bir problemden sorumlu olması inanılır gibi değil. Aslına bakılırsa mesele boyutta değil karıncaların ne kadar gaz çıkarttığında. Bu karıncalar, diğer tüm hayvanlardan daha fazla osurup, çevreye metan gazı yayar.
Çevre Koruma Örgütü'ne göre; karıncalar sindirim sistemlerinin bir parçası olan, metan gazı yayılımının doğal kaynakları arasında ikinci sıradadır.
9. İçinize Atarsanız Kokusu Siz Uyurken Çıkar
Tüm gün kendinizi sıkıp, gazı içinizde hapsetseniz de, rahatlayıp, gevşediğiniz ve huzura kavuştuğunuz anda sizden kurtulur. Uykudan daha çok huzur veren bir şey var mı?
10. İnsanlar Öldükten Sonra Bile Osurur
Öldükten sonra bile osurmaktan kaçamazsınız. Yaşamsal faaliyetler dursa da, içeride hapsolan gaz ilk 3 saat çıkmaya devam eder. Bunun sebebi ölüm katılığına kavuşmadan önce, vücuttaki kasların genişleyip küçülerek kasılmasıdır.
