DAĞILMA DÖNEMİ (XIX. YÜZYIL)
-Osmanlı bu dönemde varlığını sürdürebilmek için Denge Politikası adı verilen bir politika uygulamıştır. (Düşmanımın düşmanı dostumdur.)
Not: Osmanlı'da ilk kez Denge Politikası İngiltere ve Rusya'nın desteği alınarak Fransa'ya uygulanmıştır.
Dağılma Döneminde Bazı Siyasi Gelişmeler
a)Milliyetçilik İsyanları
1)Sırp İsyanı
-Fransız İhtilalinin yaydığı Milliyetçilik akımının etkisiyle Rusya'nın Panslavizm Politikasının etkisiyle ilk isyan Sırplar tarafından çıkarılmıştır.
Not: Osmanlı'da Milliyetçiliğin etkisiyle isyan eden ilk azınlık Sırplardır.
-Osmanlı-Rus Savaşları sonrasında Sırplar;
Bükreş Antlaşması ile imtiyaz
Edirne Antlaşması ile özerklik
Berlin Antlaşması ile bağımsızlık elde etmişlerdir.
2)Yunan (Rum) İsyanı
-İlk isyan kısa sürede bastırılmıştır. Rumların tekrar isyan etmesi ile Kavalalı Mehmet Ali Paşa'dan yardım istenmiştir.
-Mehmet Ali Paşa Mora ve Girit valiliğine karşılık isyanı bastırmıştır. Avrupa devletleri buna karşı çıkarak Yunanistan'ın bağımsızlığını istemişlerdir. Osmanlı buna karşı çıkınca Navarin'de Osmanlı donanması yakılmıştır.
-1828-1829 Osmanlı-Rus savaşı sonrasında imzalanan Edirne Antlaşması ile Yunanistan bağımsızlığını ilan etmiştir.
Not: Osmanlı'da bağımsızlığını kazanan ilk toplum Rumlar (Yunanlılar)'dır.
Yunanistan-Edirne Antlaşması
Sırbistan-Karadağ-Romanya-Berlin Antlaşması
Bulgaristan-II. Meşrutiyet'in ilanı sırasında
Arnavutluk-I. Balkan Savaşı sırasında
Araplar ve Ermeniler-I. Dünya Savaşı sırasında
3)Mısır Sorunu (Kavalalı Mehmet Ali Paşa İsyanı)
Mora ve Girit valilikleri karşılığında Yunan isyanını bastıran Mısır Valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa'nın isteklerinin yerine getirilmemesi sonucu çıkan isyandır.
a)Kütahya Antlaşması (Osmanlı-Kavalalı Mehmet Paşa)
-İngiltere ve Fransa'nın baskısı sonucu Mehmet Ali Paşa'ya Mısır ve Girit valiliklerine ek olarak Şam valiliği de verilmiştir.
-Valisine bile söz geçiremeyen Osmanlı Rusya'ya yaklaşmıştır.
b)Mısır Sorunun Çözümlenmesi
Londra Konferansı
-Mısır meselesini uluslararası alanda çözmek isteyen İngiltere öncülüğünde toplanmıştır. Konferansta;
-Mısır Osmanlı toprağı olarak kalmıştır, ama yönetimi babadan oğula geçme yöntemiyle Kavalalı Mehmet Ali Paşa'ya verilmiştir.
-Suriye, Adana valilikleri Osmanlı'da kalmıştır.
Not: Bu konferans ile Mısır Sorunu uluslararası bir alanda çözümlenmiştir.
4)Hünkar İskelesi Antlaşması (Osmanlı-Rusya)
-Rusya ile imzalanan bu antlaşma 8 yıl geçerli olacaktı ve Rusya'ya herhangi bir saldırı olduğunda Osmanlı boğazları kapatacaktı.
Not: Boğazlar sorunu ilk kez Hünkar İskelesi antlaşması ile ortaya çıkmıştır.
Not2: Hünkar İskelesi antlaşması Osmanlı'nın boğazlar üzerinde egemenlik haklarını kullanarak imzaladığı son antlaşmadır.
