EĞİTİM DURUMLARININ/ÖĞRENME YAŞANTILARININ SEÇİMİ
Eğitim Durumlarının Temel Özellikleri
• Hedefe yönelik (Eğitim durumları hedeflerle ilgili olmalıdır.)
• Öğrenene görelik (Eğitim durumları öğrenci düzeyine uygun olmalıdır.)
• Ekonomiklik (Eğitim durumları, hem birden çok hedefe hizmet etmeli, hem de istenmeyen
sonuçlar ortaya çıkarmaktan ırak olmalıdır.)
• Diğer yaşantılarla kaynaşıldık (Eğitim durumları dikey ve yatay biçimde örgütlenmelidir.)
İstenilen öğrenme yaşantılarını oluşturabilecek eğitim durumlarını seçilip düzenlenmesinde
uyulması gereken bazı ilkeler vardır. Bu ilkeler şöyle sıralanabilir (Tekin, 2004)
1. Eğitim durumları hedefle ilgili olmalıdır. Hedefe ulaşılabilmesi için öğrenciye, hedefin
doğurgadığı davranışları yapma olanağı verilmelidir. Sözgelimi hedef, problem çözme gücü
ise, bu hedefe ancak öğrencinin kendisinin problem çözmesiyle ulaşılabilir. Üstelik öğrencinin,
o davranışı, ilişkili olduğu içerikle kenetli olarak yapması gerekir. Örneğin; hedef, sağlık
problemlerini çözme gücü ise, çözülecek problemler de sağlık konusunda olmalıdır. Dahası,
öğrenciler, (kendilerinden beklenen davranışların örneklerini eğitim durumunda görmelidirler.
Öykülenmeyle (taklit) öğrenme, insanoğlunun yeni davranışlar kazanmasında en etkili
yollardan birisidir. Örnek kağıtların, bitmiş projelerin istenilen davranışların öğrencilere
gösterilmesi, öğrenmeyi kolaylaştırabilir.
Düzenlenecek eğitim durumlarının niteliğini, söz konusu eğitim durumlarıyla öğrenciye
kazandırılması düşünülen davranış belirler. Çünkü, farklı davranışların (bilgi, uygulama,
değerlendirme, beceri, ilgi, tutum, alışkanlık vb.) kazanılması farklı öğrenme biçimleriyle olur.
Farklı öğrenme biçimleri de farklı öğrenme koşulları gerektirir. Öğretim işi, öğrencilerin
kazanmaları istenilen davranışın türüne ve düzeyine göre ayarlanmalıdır. Örneğin, çeşitli
öğretim yöntemlerini etkililik derecesi, öğrenilecek davranışa ve öğrenme konusuna göre
değişir. Her yöntemin yeğlenebileceği bir durum vardır. Sözgelimi, devinimsel alışkanlıklar
anlamında becerilerin (dans etme, piyano çalma, yüzme gibi) öğrenilmesinde tekrarlanan
alıştırmaların yerini hiçbir şey tutamaz. Becerilerin öğrenilmesinde tutulacak yol. beceriyi bir
kez doğru olarak yapmak ve sonra yetkin hale gelinceye değin aynı hareketi düzenli
aralıklarla tekrar etmektir. Becerilerin öğrenilmesinde öğretmen, öğrenciye rehberlik edecektir
ve bu rehberliğini giderek azaltacaktır. Bilişsel öğrenmede ise, tekrar, ancak öğrenilenin
unutulmasını önleyebilir. Bu nedenle, bilişsel öğrenmede öğrenilmiş bilginin aynen tekrarı
değil, öğrenilenin yeni durumlara uygulanması önemlidir.
