DOĞU TÜRKİSTAN'IN SESİ

ÇİN'İN UYGURLARA OLAN ZULMÜ

Doğu Türkistan ya da resmi adıyla Sincan Uygur Özerk Bölgesi Çin Halk Cumhuriyet’ine bağlı bir özerk
ülkedir. Doğu Türkistan bölgesi milattan önceki yıllardan itibaren Çinliler ve Türkler arasındaki
savaşlara sahne olmuştur. Bu bölge binlerce yıl öncesinden itibaren Türkler ve Çinliler tarafından
istenilen bir bölgeydi. Orta Asya’nın en güçlü bu iki milleti Doğu Türkistan için tarihte pek çok kez karşı
karşıya gelmiştir.

Hun İmparatorluğu, Göktürk İmparatorluğu ve Uygur İmparatorluğu dönemlerinde
Türkler galip gelmeyi başarmışlardır. Fakat sonradan Türklerin İslamiyet’i kabul etmesinin ardından bazı Türk boyları batıya göç etmiş ve Doğu Türkistan bölgesi Çinlilere kalmıştır. Çin yüzlerce yıl boyunca
Doğu Türkistan bölgesindeki Uygur Türklerine zulmetmiş ve onları Çinlileştirmeye çalışmıştır. Çin’in
buradaki amacı Uygurlara Türk olduklarını unutturmak ve o bölgeyi tamamen kendisine bağlamaktır.
Bu doğrultuda Çin, Doğu Türkistan’da kontrolü sağladığı ilk yıllardan itibaren Uygurlara isimlerini bir
Çince isimle değiştirme zorunluluğunu getirmiştir.

Ayrıca Doğu Türkistan’da eğitim Çince verilmektedir.
Bunun dışında Müslüman Uygur halkının halka açık bir şekilde ibadet etmesi yasaktır. Doğu
Türkistan’daki cami imamları ise Çin tarafından belirli aralıklarla dans etmeye zorlanmaktadır. Doğu
Türkistan’da yaşayan bir vatandaşın Müslüman olduğunu belirtecek semboller giymesi yasaktır. Bu
bağlamda Çin askerleri başörtüsü takan bir kadın gördükleri zaman şiddetle müdahale etmektedirler.
Uygur halkı bu tarz zulümlere yüzlerce yıldır belirli aralıklarla katlanmak zorunda kalmıştır. 9. yüzyıldan
itibaren Uygurlar zaman zaman bağımsızlıklarını elde etmeyi başarsalar da kısa bir süre sonra
tekrardan Çin işgaline uğramaktadırlar.

Yüzyılda Sultan Abdülaziz zamanında Uygurlar
bağımsızlıklarını ilan etmişler ve Osmanlı İmparatorluğuna bağlanma talebinde bulunmuşlardır. Sultan
Abdülaziz’de bu teklifi kabul etmiş ve Uygurlara maddi-manevi yardım etmiştir. Bunun sonucunda
Doğu Türkistan Osmanlı toprağı sayılmış ve paralar Sultan Abdülaziz adına basılmıştır. Fakat Osmanlı
İmparatorluğunun yaşadığı ekonomik, siyasi ve toprak sorunları Doğu Türkistan’a yapılan yardımların
son bulmasına yol açmıştır. Bunun sonucunda Çin tekrardan Doğu Türkistan’ı işgal etmiştir. Uygurlar
yüzyılda da birkaç kez bağımsızlıklarını ilan etmiş ve her zaman Çin işgaline uğramışlardır.
Günümüzde Doğu Türkistan’da yapılan zulüm ekonomik ve siyasi nedenlerden ötürü diğer Türk
devletleri tarafından göz ardı edilmektedir. Türkiye ise en büyük ihracat ve ithalat ortaklarından biri
olan Çin ile sorun yaşamamak ve finansal olarak çıkmaza sürüklenmemek için Doğu Türkistan’ın Çin’in
bir parçası olduğunu kabul etmek zorunda kalmıştır.