İnsan Davranışları ve Zihinsel süreçleri

Klinik Psikoloji

Bireyin zihinsel, davranışsal ve duygusal bozukluklarını inceleyen psikoloji dalıdır. Psikoterapi yöntemlerini sıklıkla kullanan klinik psikoloji; araştırma, öğretim ve program geliştirme konularıyla da uğraşmaktadır. Klinik psikoloji birçok ülkenin zihinsel sağlık sektöründe kendine yer bulmuştur.

Toplum ve aile içindeki sorunlar, bazen insana ekstra yük getirebiliyor. Böyle durumlar da

stresin katkısıyla çeşitli psikolojik dalgalanmalar yaşanıyor. Bu sorunlardan en sık görüleni

bipolar bozukluktur.

Bipolar bozukluk nasıl bir hastalıktır ?

İnsanların duygusal dünyasında, ruh halinde değişiklikler, inişler - çıkışlar olur. Öfke, sevinç,

üzüntü, coşku, keder, huzursuzluk ve endişe gibi duygular yaşanabilir. Ancak bipolar bozuklukta;

uzun süre yaşamsal olaylara kısmen veya tamamen ilgisizlik, keskin iniş çıkışlar , yoğun

duygudurum değişimleri yaşanır.

Be değişimler ; düşünceleri,duyguları,fiziksel sağlığı davranışlarını ve kişinin işlevliğini

yaşamını etkiler.

Bipolar bozukluğu olanlar , sıklıkla aşrı yükselmelerden çöküşlerle dönen , arada normal

duygudurum dönemleri bulunan süreçler yaşar. Bu rahatsızlığa sahip olmak kimsenin suçu

veya hatası değildir.

Bipolar bozukluk ne sıklıkta görülüyor ?

Dünyada her 50 kişiden birini etkileyen bir bozukluktur. Genellikle ergenlik veya erişkinlik

döneminin başında başlar ve hayat boyu devam edebilir. Erkek ve kadınlar da eşit olarak görülür. Irk , eğitim , meslek veya gelir düzeyi sebebiyle farklılık göstermez.

Bipolar bozukluğun ortaya çıkmasını sağlayacak nedenler :

Bipolar bozukluğun sebebi kesin olarak bilinmemektedir. Akrabaların hiç birinde bu rahatsızlık olmayanlar da görülme olasılığı yüzde 1 ve 3'tür. Birinci derece akrabasında görülen insanların etkilenme oranı yüzde 11 ve 12'ye yükselir.

Bipolar bozukluğu olan birey kendini nasıl hisseder ?

Temel belirtileri ; aşırı neşeli , bazen öfkeli , coşkulu duygudurumu, düşünce , konuşma ve hareketlerde hızlanma , benlik kabarmasıdır ( ego ). Belirtilerin en az 4 ve 7 gün sürmesi gerekir.

Kişi kendini aşırı mutlu ve taşkın, enerjik hisseder, bazen de aşırı öfkeli olabilir. Zihninde düşünceleri hızlı akmaya başlar. Konsantrasyon kaybı vardır, dikkati çabuk dağılır. Kendini güçlü, önemli diğerlerinden üstün görmeye başlar. Fazla para harcama , hediyeler alma, ısmarlama, cinsel aktivitelerde artış , hızlı araba kullanma , kumar oynama , aşırı miktarda iş yapma gibi davranış değişiklikleri gibi görülebilir.

Pek çok insanın hoşuna gidebilecek bir durum gibi görünüyor .

Burada aşırılıktan dolayı doğan riskler söz konusu olmaya başlar. Örneğin aşırı öz güven artışı kişinin ani tartışmalara ve kavgalara girmesine , '' Nasılsa çok başarılıyım kazanırım '' diyerek aşırı para harcamasına , '' Çok yetenekliyim kaza yapmam '' diyerek çok hızlı ve tehlikeli araç kullanılmasına yol açabilir. Bu dönemde öfke , aşırı şüpheci ve hatta saldırgan davranışlar ortaya çıkabilir. Çok şiddetli dönemlerde birey halüsinasyonlar görebilir.

Bipolar bozukluğun tanı ve tedavisi nasıl yapılır ?

Bipolar bozukluk genelde depresyon dönemiyle başlar , bozukluk dönemleri sonraki yıllarda ortaya çıkar. Bu yüzden hastalara doğru tanı ve doğru tedavi ile karşılaşana kadar yıllar geçebilir.

Temel tedavisi ilaçlarla yapılır. Hastalığın niteliğinden dolayı, çoğu zaman hem bozukluk hem depresif belirtileri kontrol altına almak için tek ilaç yeterli olmayabilir. İlaç tedavisinin amacı , bozukluk ve depresif dönemlerin sayısını azaltmaktır.

Tedavide iki süreç var ; birincisi ataklar başladığında uygulanan AKUT ilaç tedavisi ; ikincisinde ataklar henüz başlamadan uygulanan koruyucu tedavi yani klinik tedavisidir.

Bozukluğun zamanı ve süresi değişiyor .

Bozukluk ve depresyon dönemlerinin süresi ile sayısı kişiye göre farklılık gösterebilmektedir. Bozukluk ve depresyon dönemleri bir kaç gün sürebileceği gibi , aylarca da devam edebilir. Zamanla dönemler sıklaşır ; bu sebeplerde bozukluğun süresi uzadıkça dönemler arasındaki süre kısalır.