Chương Ba
MỘT ĐỘNG PHÙ THỦY
I
Mọi người đều biết tên tuổi của ông A.P.Sinnett như một vị Phó Hội Trưởng Hội Thông Thiên Học, có tình thân hữu đậm đà với hai nhà Sáng Lập, và liên hệ mật thiết với mọi ngành hoạt động của Hội trong một thời gian lâu dài. Sự quen thuộc của ông với chúng tôi bắt đầu bằng một bức thơ đề ngày 15 tháng 2 năm 1879, tức chín ngày sau khi chúng tôi đổ bộ lên Bombay, trong đó, với tư cách Chủ Nhiệm tờ nhật báo Pioneer, ông bày tỏ ý muốn làm quen với chúng tôi và sẵn lòng công bố trên mặt báo mọi sự kiện lý thú về sứ mạng của chúng tôi ở Ấn Độ.
Cũng như toàn thể báo giới Ấn Độ, nhật báo Pioneer đã đăng tin chúng tôi đến. Trong thơ ông Sinnett nói rằng hồi còn ở Luân Đôn ông đã có nhiều dịp khảo sát vài hiện tượng đồng tử đáng kể, do đó ông cảm thấy thích thú với những vấn đề huyền linh hơn mọi người ký giả thông thường. Vì lẽ những định luật về các hiện tượng nầy còn chưa được khám phá, những cuộc biểu diễn thường xảy ra dưới những điều kiện không thỏa đáng, và cái trí lực đằng sau các hiện tượng vẫn còn là một vấn đề gây nhiều lý thuyết mâu thuẫn hỗn độn, không được rõ ràng dứt khoát, nên sự tò mò của ông cũng chưa được thuyết phục. Bức thơ trả lời của tôi đánh dấu sự bắt đầu một mối liên hệ quý giá và một tình thân hữu bền bỉ lâu dài. Sự trợ giúp của ông Sinnett đã đến với chúng tôi vào đúng lúc khẩn thiết nhất, và tôi không bao giờ quên rằng Hội Thông Thiên Học nói chung, và cá nhân chúng tôi nói riêng, đều có một mối biết ơn sâu xa đối với ông.
Vừa đổ bộ lên đất liền, không bao lâu chúng tôi đã được mọi người biết là có khuynh hướng đồng hóa với tư tưởng Đông Phương và không có thiện cảm với quan niệm nhân sinh của các giới trong cộng đồng Anh Ấn. Không những vậy, chúng tôi lại định nơi cư trú trong một ngôi nhà hẻo lánh ở trung tâm khu bổn xứ của thành phố Bombay, được nghinh đón một cách phấn khởi nồng nhiệt và được người Ấn Độ chấp nhận như những nhà đại diện cho nền Đạo Lý cổ truyền và hoằng khai tôn giáo của chính họ. Hơn nữa, chúng tôi không yết kiến các quan chức trong Dinh Chính Phủ, cũng không đến viếng thăm xã giao những nhân vật của giai cấp người Âu, vì giai cấp nầy thật hoàn toàn dốt đặc về Ấn Giáo và về dân tộc Ấn cũng như họ vốn mù tịt về cá nhân chúng tôi. Bởi vậy nên đương nhiên chúng tôi không có quyền trông đợi một ân sủng nào từ phía những người đồng chủng của mình, và cũng không cần phải ngạc nhiên vì bị Chính Phủ nghi ngờ là có những ý đồ tâm tư thầm kín.
Không có một vị chủ báo Anh Ấn nào khác sẵn lòng có hảo ý với chúng tôi, hoặc có thái độ vô tư trong việc thảo luận về những quan điểm và lý tưởng của chúng tôi. Chỉ có ông Sinnett là người bạn duy nhất và người phê bình vô tư, chân chính của chúng tôi; ông là một bạn đồng minh có thế lực rất mạnh, vì ông làm chủ tờ nhật báo có ảnh hưởng lớn nhất ở Ấn Độ, và hơn tất cả mọi vị chủ báo khác, ông được sự tín nhiệm và kính trọng của những quan chức thượng cấp trong Chính Phủ.
Tôi luôn luôn rất là ngạc nhiên, khi nói chuyện với các nhân vật Anh Ấn, mà thấy họ với chúng tôi sống trong những thế giới khác biệt nhau như thế nào trên đất Ấn Độ. Thế giới của họ chỉ là một sự nới rộng nếp sống quen thuộc ở xứ nhà, gồm có những thú vui tầm thường và những trò chơi tiêu khiển vô vị để trải qua những giờ phút nghỉ ngơi của họ một cách ít nhàm chán nhất. Thế giới của chúng tôi là sống với những lý tưởng thấm nhuần Đạo Lý Đông Phương, suy tư cảm nghĩ với những tư tưởng Đông Phương, không hề có thời giờ rảnh để vui chơi hưởng lạc, cũng không cảm thấy nhu cầu về những trò tiêu khiển, những tiệc tùng đình đám, những buổi dạ hội tiếp tân theo xã giao thông thường. Nếu không phải do kinh nghiệm bản thân, người ta không thể tưởng tượng rằng có một sự tương phản lớn lao rõ rệt như vậy.
