Câu 15. Phân tích những luận điểm cơ bản của Hồ Chí Minh về đại đoàn kết dân tộc? Để xây dựng và phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết dân tộc ở nước ta hiện nay chúng ta phải làm gì?
1) vai trò của đại đoàn kết dân tộc trong sự nghiệp CM
a)đoàn kết dân tộc là vấn đề có ý nghĩa chiến lược ,quyết định thành công của cm
-hcm chỉ ra rằng trong thời đại mới đẻ dánh bại các thế lực thực dân giải phóng dân tộc và giải phóng con người thì chỉ có tinh thần yêu nước thôi là chưa đủ .cm muốn thành công đến nơi phải tập hợp tất cả mọi lực lượng có thể tập hợp được
-cần phải có những chính sách và phương pháp phù hợp với từng đối tượng ,trong từng thời kỳ ,từng giai đoạn trước những yêu cầu nhiệm vụ khác nhau
-đảng và chủ tịch hồ chí minh đã xd thành công khối đại đoàn kết dân tộc đưa cm viet nam giành được nhiều thắng lợi to lớn
-đoàn kết làm ra sức ,mạnh: hcm rất nhiều lần nhấn mạnh quan điểm này ,đoàn kết chặt chẽ thì chúng ta nhất định có thể khắc phục được khó khăn để giành lấy thắng lợi ,
b) đại đoàn kết dân tộc là mục tiêu nhiệm vụ hàng đầu của đảng của dan tộc
-trong tư tưởng hcm yêu nước nhân nghĩa ,đoàn kết là sức mạnh,là mạch nguồn của mọi thắng lợi .do đó đại đoàn kết được xác định là nhiệm vụ hàng đầu của đảng
- người thường xuyên nhắc nhở mọi cán bộ đảng viên phải thấm nhuần quan điểm quần chúng phải gần gũi phỉa lắng nghe quần chúng vận động tổ chức quần chúng
-đại đoàn kết dân tộc là nhiệm vụ hàng đầu của mọi giai đoạn cm
-đoàn kết dan tộc ko chỉ là mục tiêu của đảng còn là nhiệm vụ hang đầu của cả dân tộc ,thức tỉnh tinh thần của nhân dân biến những tự phát của nhân dân thành tự giác
2) nội dung của đại đoàn kết dân tộc
a) đoàn kết dân tộc là đại đoàn kết toàn dan
+ dân là chủ thể của đất nước , là gốc dễ ,là nền tảng của mọi hoạt động
+dân là chủ thể của mọi hoạt động khối đại đoàn kết dân tộc
+ khối đại đoàn kết dân tộc tạo lên sức mạnh dân tộc làm lên mọi thắng lợi cho cm .quyết định thắng lợi cho cm
+ đại đoàn kết ko phân biệt lứa tuổi đảng phái giai cấp
+ta phải hiểu dân dựa dân tin dân
+ tin tưởng vào sức mạnh ,vai trò cần phải khai thác những điểm tương đồng hạn chế khác biệt
+xác định rõ vai trò vị trí các giai tần trong xh công nông và các tầng lớp khác hình thành lên khối đại đoàn kết dân tộc ,làm lên lợi ích chung nhất của quốc gia dân tộc
b) phat huy được truyền thống yêu nước của dân
3) hình thức tổ chức khối đại đoàn kết dân tộc
a) khối đại đoàn kết dân tộc là mặt trận đan tộc thống nhất
b) một số nguyên tắc cơ bản về xd và hoạt đong của mặt trận dân tộc thống nhất
-phải được xd trên nền tảng của khối liên mịnh công nông -nông -trí đặ dưới sự lãnh đạo của đảng
-hoạt đọng trên cơ sở bảo đảm lợi ích tối cao của dân tộc , quyền lợi cơ bản của các tầng lớp nhân dân -hoạt đông theo nguyên tắc hiệp thương dân chủ , bảo đảm đoàn kết ngày càng rộng rãi bền vững
-mặt trận dân tộc thống nhất là khối đại doàn kết lâu dài .đoàn kết thật sự chân thành .thân ái giúp dỡ lẫn nhau
Biện pháp để xây dựng và phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết dân tộc ở nước ta hiện nay
1Phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc dưới ánh sáng tư tưởng Hồ Chí Minh
Để thực hiện thắng lợi sự nghiệp đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, đòi hỏi Đảng, Nhà nước phải xây dựng và phát huy cao độ sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại.
Trong thời gian qua, nhìn chung, khối đại đoàn kết toàn dân tộc trên nền tảng liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức được mở rộng hơn, là nhân tố quan trọng thúc đẩy sự phát triển kinh tế- xã hội, giữ vững ổn định chính trị- xã hội của đất nước. Tuy nhiên, trong khi sự nghiệp đổi mới đang có yêu cầu cao về tập hợp sức mạnh của nhân dân thì việc tập hợp nhân dân vào Mặt trận và các đoàn thể, các tổ chức xã hội còn nhiều hạn chế, nhất là ở khu vực kinh tế tư nhân, khu vực doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, ở một số vùng có đông đồng bào theo đạo, đồng bào dân tộc thiểu số...
Yêu cầu đặt ra trong giai đoạn cách mạng hiện nay là: phải củng cố và tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn dân, tiến hành thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước vì mục tiêu của chủ nghĩa xã hội.
Trong tình hình hiện nay, để vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh vào việc xây dựng, củng cố, mở rộng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, cần chú ý những vấn đề sau đây:
Một là, phải thấu suốt quan điểm đại đoàn kết toàn dân tộc là nguồn sức mạnh, động lực chủ yếu và là nhân tố bảo đảm thắng lợi của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Hai là, lấy mục tiêu chung của sự nghiệp cách mạng làm điểm tương đồng, xóa bỏ mặc cảm, định kiến, phân biệt đối xử về quá khứ, thành phần, giai cấp, xây dựng tinh thần cởi mở, tin cậy lẫn nhau, cùng hướng tới tương lai.
Ba là, bảo đảm công bằng và bình đẳng xã hội, chăm lo lợi ích thiết thực, chính đáng, hợp pháp của các giai cấp, các tầng lớp nhân dân; kết hợp hài hòa các lợi ích cá nhân - tập thể - toàn xã hội; thực hiện dân chủ gắn với giữ gìn kỷ cương, chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí; không ngừng bồi dưỡng, nâng cao tinh thần yêu nước, ý thức độc lập dân tộc,
thống nhất Tổ quốc, tinh thần tự lực tự cường xây dựng đất nước; xem đó là những yếu tố quan trọng để củng cố và phát triển khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
Bốn là, đại đoàn kết là sự nghiệp của cả dân tộc, của cả hệ thống chính trị mà hạt nhân lãnh đạo là các tổ chức đảng được thực hiện bằng nhiều biện pháp, hình thức, trong đó các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước có ý nghĩa quan trọng hàng đầu.
2. Khơi dậy và phát huy tối đa nội lực, nâng cao hiệu quả hợp tác quốc tế, nâng cao ý chí tự lực tự cường, giữ vững bản sắc dân tộc trong quá trình hội nhập quốc tế Từ khi đất nước thống nhất, bước vào thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, tiến hành đổi mới, toàn diện đất nước, Đảng ta đã vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về đại đoàn kết dân tộc phù hợp với tình hình mới.
Tuy nhiên, trong thực tiễn, việc chuyển sức mạnh đoàn kết dân tộc trong thời kỳ giữ nước sang thời kỳ dựng nước không phải là việc dễ dàng, lịch sử đang đòi hỏi những nỗ lực lớn của Đảng và Nhà nước ta trong lĩnh vực này. Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh trong xu thế hiện nay là hội nhập kinh tế quốc tế, một loạt vấn đề đặt ra mà chúng ta phải chú ý:
- Khơi dậy và phát huy cao độ sức mạnh nội lực, phải xuất phát từ lợi ích dân tộc, từ phát huy nội lực dân tộc mà mở rộng quan hệ hợp tác quốc tế, tranh thủ mọi khả năng có thể tranh thủ được để xây dựng, phát triển đất nước.
- Trong điều kiện xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, để khơi dậy và phát huy tối đa nội lực, nâng cao ý chí tự cường dân tộc, trong chính sách đại đoàn kết, phải chú ý phát huy tính năng động của mỗi người, mỗi bộ phận để mọi việc từ lãnh đạo, quản lý, đến sản xuất kinh doanh, học tập và lao động đều có năng suất, chất lượng, hiệu quả ngày càng cao. Đồng thời, phải khắc phục được những tiêu cực của kinh tế thị trường, đặc biệt là tâm lý chạy theo đồng tiền, cạnh tranh không lành mạnh làm phai nhạt truyền thống đoàn kết, tình nghĩa tương thân, tương ái của dân tộc và của Đảng.
- Điều quan trọng để phát huy nội lực dân tộc, phát huy sức mạnh của khối đại đoàn kết dân tộc hiện nay là phải xây dựng được hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh. Phải chống các tệ nạn xã hội, nhất là tệ nạn tham nhũng, quan liêu, vi phạm quyền làm chủ của nhân dân, phải biết lắng nghe những ý nguyện chính đáng của nhân dân, phải kịp thời giải quyết những oan ức của nhân dân, làm cho lòng dân được yên. Phải tiếp tục đổi mới chính sách giai cấp, chính sách xã hội, đặc biệt coi trọng việc xây dựng Mặt trận, đổi mới, hoàn thiện chính sách dân tộc, chính sách tôn giáo, chính sách đối với công nhân, với nông dân, với trí thức, chính sách đối với cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài, chính sách đối với các thành phần kinh tế, tập hợp đến mức rộng rãi nhất mọi nhân tài, vật lực vào sự nghiệp đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
- Trong điều kiện thực hiện chính sách mở cửa, hội nhập quốc tế, đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ đối ngoại trong xu thế khu vực hóa, toàn cầu hóa kinh tế ngày càng phát triển, đại đoàn kết dân tộc, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, phát huy tối đa nội lực dân tộc còn đòi hỏi phải củng cố sự đoàn kết với phong trào cách mạng các nước, đồng thời phải nắm vững phương châm ngoại giao mềm dẻo, có nguyên tắc nhằm thực hiện thắng lợi chính sách đối ngoại hiện nay của Đảng và Nhà nước ta là: Việt Nam muốn là bạn và đối tác tin cậy với tất cả các nước trong cộng đồng quốc tế, vì hòa bình, hợp tác và phát triển.
Trong tình hình thế giới hiện nay, đòi hỏi chúng ta phải có những chủ trương đúng đắn, sáng tạo trong việc nắm bắt cơ hội, vượt qua thử thách, đẩy lùi nguy cơ, để vừa nâng cao hiệu quả hợp tác quốc tế, vừa giữ vững bản sắc dân tộc, giữ vững định hướng xã hội chủ nghĩa.
Phát huy bài học kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, chủ nghĩa yêu nước với chủ nghĩa quốc tế, lợi ích dân tộc và nghĩa vụ quốc tế theo tư tưởng Hồ Chí Minh, phải nhất quán coi cách mạng Việt Nam là một bộ phận không thể tách rời của cách mạng thế giới, tiếp tục đoàn kết, ủng hộ các phong trào cách mạng, các xu hướng và trào lưu tiến bộ của thời đại vì các mục tiêu hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội.
Để nâng cao hiệu quả hợp tác quốc tế, chủ động hội nhập kinh tế với khu vực và
thế giới, Đảng, Nhà nước ta chủ trương nêu cao nguyên tắc độc lập tự chủ, tự lực tự cường, chủ trương phát huy mạnh mẽ sức mạnh dân tộc- sức mạnh của chủ nghĩa yêu nước, sức mạnh của người làm chủ, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân, trên cơ sở sức mạnh bên trong mà tranh thủ và tận dụng sự đồng tình, ủng hộ rộng rãi của lực lượng bên ngoài
Câu 17. Hãy trình bày những quan điểm chung của Hồ Chí Minh về văn hóa. Ý nghĩa của tư tưởng Hồ Chí Minh về văn hóa trong xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc?
Những quan điểm của HCM về văn hóa:
+ quan niệm về chính trị, vai trò của văn hóa: Văn hóa là bộ phận của kiến trúc thượng tầng, là đời sống tinh thần của xã hội. nó ở trong kinh tế và chính trị, chính trị giải phóng mở đường cho văn hóa phát triển. Nội dung xây dựng văn hóa:
-Xây dựng tâm lý: tinh thần độc lập tự cường
-Xây dựng luân lý: biết hi sinh mình, làm lợi cho quần chúng.
-Xây dựng xã hội: mọi sự nghiệp liên quan đến phúc lợi của nhân dân trong xã hội
-Xây dựng chính trị: dân quyền
-Xây dựng kinh tế.
Văn hóa có quan hệ mật thiết với kinh tế,chính trị, xã hội tạo thành bốn vấn đề chủ yếu của đời sống với nhận thức như sau:
-Văn hóa quan trọng ngang với kinh tế,chính trị, xã hội.
-Chính trị, xã hội có giải phóng thì văn hóa mới được giải phóng.
-Xây dựng kinh tế để tạo điều kiện cho việc xây dựng và phát triển văn hóa.
-Văn hóa là kiến trúc thượng tầng, nó phải phục vụ nhiệm vụ chính trị, thúc đẩy xây dựng và phát triển kinh tế.
+ qua điểm về chức năng của Văn hóa:
-Bồi dưỡng tư tưởng, đạo đức đúng đắn và tình cảm cao đẹp cho con người . phải làm cho văn hóa soi đường cho quốc dân đi.
-Nâng cao dân trí, phải có kiến thức mới có thể tham gia vào công cuộc xây dựng nước nhà.
-Bồi dưỡng những phẩm chất tốt đẹp, những phong cách lành mạnh, luôn hướng con người tới chân thiện mỹ để không ngừng hoàn thiện bản than mình.
+ Quan điểm về tính chất của nền văn hóa mới:
-Tính dân tộc, đặc tính dân tộc hay cốt cách dân tộc là cái tinh túy, đặc trưng riêng của văn hóa dân tộc.
-Tính khoa học của nền văn hóa thuận với trào lưu tiến hóa của tư tưởng hiện đại, hòa bình, độc lập dân tộc, dân tộc và tiến ộ xã hội.
-Tính đại chúng của nền văn hóa là phục vụ nhân dân, phù hợp nguyện vọng của nhân dân, đậm đà tính nhân văn.
-Nội dung xã hội chủ nghĩa: tiên tiến, tiến bộ, khoa học, hiện đại, tiếp thu văn hóa nhân loại.
-Tính dân tộc của nền văn hóa là giữ gìn , kế thừa và phát huy những truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc, phù hợp với điều kiện lịch sử mới.
Liên hệ với sự phát triển của văn hóa hiện nay:
Hiện nay, văn hóa vẫn có một vị trí quan trọng: nó là đời sống tinh thần trong xã hội và vẫn giữ được mối quan hệ mật thiết với kinh tế chính trị.
Văn hóa hiện nay, bên cạnh những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp được lưu giữ và bảo tồn qua các thế hệ, thì trong thời kì hội nhập mở cửa, chúng ta còn tiếp thu những tinh hoa tốt đẹp của văn hóa nhân loại để đời sống tinh thần trở nên phong phú.
Bên cạnh những mặt tích cực, với mặt trái của sự phát triển kinh tế thị trường thì một số ít người đã làm mất dần đi bản chất văn hóa dân tộc, lu mờ giá trị văn hóa của dân tộc, hòa tan trong thời kỳ hội nhập, không giữ lại được những truyền thống văn hóa tốt đẹp của người Việt
Do vậy, để đảm bảo vừa giữ gìn và phát huy văn hóa dân tộc, vừa tiếp thu có chọn lọc văn hóa nhân loại chúng ta cần trang bị những kiến thức cơ bản về xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.
