Câu 11: Nhãn cầu: các màng và thành phần trong suốt
Bài làm
1. Các màng của nhãn cầu
1.1 Màng thớ hay màng xơ
- Bọc ngoài nhãn cầu gồm hai phần
- Củng mạc : Cứng, dày, trắng, có mạch máu nuôi dưỡng là đ/m mi trước và mi sau
+ Mặt ngoài : nhẵn màu trắng có gân các cơ vận nhãn bám vào, lỗ cho mạch máu và thần kinh đi qua ( tĩnh mạch xoắn, động tĩnh mạch thần kinh mi trước , dây thị giác (II) )
+ Mặt trong : Áp vào màng mạch màu nâu do dính vào màng mạch bởi tổ chức tế bào sắc tố
- Giác mạc : Trong suốt, lồi ra trước, chỗ tiếp giáp giữ củng mạc và giác mạc là rãnh củng mạc, trong rãnh có xoang tĩnh mạch củng mạc hay ống Schlemm nhân thuỷ dịch ở buồng trước đổ vào tĩnh mạch mi trước, giác mạc không có mạch máu nuôi dưỡng bằng thẩm thấu
1.2 Màng cơ mạch
- Là màng nuôi dưỡng nhãn cầu màu nâu hay đen , gồm 3 phần
- Màng mạch : Ở giữa củng mạc và võng mạc, phủ mặt trong củng mạc, chiếm 2/3 sau của nhãn cầu ( 1/3 trước là lòng đen ), chức năng chính làm nhiệm vụ dinh dưỡng và làm buồng tối nhãn cầu do có chứa sắc tố
- Thể mi : Là phần trước của màng mạch dày lên ~ với chỗ tiếp giáp giữa củng mạc và giác mạc, thể mi nối tiếp với lòng đen , thể mi gồm 2 phần
+ Tụ mạch mi : Là những cuộn mạch máu ở sau cơ mi, có tác dụng tiết thuỷ dịch để nuôi dưỡng giác mạc
+ Cơ mi : Là cơ trơn màu trắng xám, gồm hai loại sợi vòng và dọc
- Lòng đen ( mống mắt )
+ Là hoành tròn đứng thẳng ở giữa có lỗ tròn nhỏ gọi là con ngươi
+ Mặt trước lòng đen có buồng trước gọi là tiền phòng
+ Mặt sau lõm liên quan với buồng sau và nhân mắt gọi là hậu phòng
+ Lòng đen có một hệ thống cơ: Cơ tia làm giãn do tk giao cảm chỉ huy, cơ vòng cơ vòng làm co đồng tử do tk phó giao cảm chỉ huy
1.3 Màng thần kinh ( Võng mạc )
- Che phủ mặt trong màng cơ mạch , gồm 2 phân tương ứng như màng cơ mạch
- Có hai vùng quan trọng ở võng mạc
+ Điểm vàng: là nơi có ảnh rõ nhất do tập trung nhiều tế bào cảm thụ ánh sáng điểm này dài 3mm cao 1,5mm ở đúng cực sau của nhãn cầu
+ Điểm mù : Là vùng tròn có đường kính 1,5mm nơi đi ra của các dây thần kinh thị giác
+ Mạch của võng mạc : Do màng mạch và động mạch võng mạc trung tâm nuôi dưỡng
+ Áp dụng
Tăng áp lực sọ não : Gai mắt lồi ra trước, phù gai mắt
Tăng nhãn áp : Gai mắt lõm
Viêm thần kinh thị giác : Gai mắt đỏ
Viêm thần kinh teo : Gai mắt trắng