Kırılan bardakların tekrar masanın üzerine sıçrayıp eski hallerine döndüklerini görmememizin nedeni, genellikle bu tür bir olayın termodinamiğin ikinci yasasınca mümkün olmadığı şeklinde açıklanır. Buna göre düzensizlik, yani entropi zamanla artar. Bir başka deyişle, bu Murphy Kanunu'dur: İşler daima kötüye gider. Masanın üzerinde sapasağlam duran bir bardak düzene örnek teşkil eder, oysa yere düşüp paramparça olmuş bir bardak düzensiz bir haldedir. Yani bardağın masanın üzerinde sapasağlam olduğu geçmişten, yerde paramparça olduğu geleceğe gidilebilirken tersi mümkün değildir.
Düzensizlik ya da entropinin zamanla artması, zamanın oku olarak adlandırılan, zamana belirli bir yön vererek geçmişi gelecekten ayıran kavrama bir örnek teşkil eder. Zamanın en az üç farklı oku vardır. Bunlardan ilki, zamanın termodinamik okudur, yani düzensizlik ya da entropinin artış gösterdiği zaman yönü. İkinci olarak zamanın psikolojik oku gelir. Bu da zamanın aktığını hissettiğimiz yöndür, geleceği değil de geçmişi anımsadığımız zaman yönü. Üçüncü oksa zamanın kozmolojik okudur. Bu da evrenin sıkışmayıp genişlediği zaman yönüdür.
Psikolojik okun termodinamik ok tarafından belirlendiğini ve her ikisinin de hep aynı yöne işaret ettiğini ortaya atacağım. Evren için sınırsızlık varsayımı yapıldığında, aynı yönü işaret etmedikleri halde her ikisi de kozmolojik okla ilintili bir hal alır. Ancak ortaya atacağım iddiaya göre yalnızca bu iki ok kozmolojik okla uyum sağladığında şu soruyu sorabilecek zeki varlıklar olabilir: Düzensizlik neden evrenin genişlediği zaman yönünde artış gösterir?
ŞİMDİ OKUDUĞUN
EVREN BİLGİSİ
RandomEvrenin sınır koşullarına doğru yolculuk, kimsesizlik ve karanlık dolu bir macera.
