Eşcinsellik

Platon

Klâsik Yunan medeniyetinde güzel oğlanlara düşkünlük oldukça yaygın bir davranış biçimi olmuştur. Klâsik dünyanın en büyük filozofu olan Platon'un güzel oğlanlara düşkünlüğünü eserlerinden de görmek mümkündür.

Platon, aşk, sevgi ve dostluk konularındaki düşüncelerini ifade ettiği Şölen adlı eserinde aşkın ve güzelliğin yüceliğine değinir.

Platon ayrıca güzel oğlanlara karşı duyulması gereken duygunun sadece aşk olması gerektiğini, şehvet ve cinsellik duygularının ancak aşağılık erkeklerin işi olduğunu söyleyerek aşk ve cinselliği kesin bir çizgiyle birbirinden ayırır.

Eski Yunan ve Roma medeniyetleri hakkındaki eşcinselliğin alabildiğine serbest ve özgürce yaşandığı yolundaki yaygın düşüncenin aksine eşcinsellik hiç de iyi karşılanmamakta, bir tür sapıklık olarak görülüp bu eylemi yapanlar aşağılanmaktadır.

Platon, erkekleri sevmenin yüceliği ve gerekliliğiyle ilgili olarak Şölen'de "Androgynos" efsanesini anlatır. Bu efsaneye göre insanın hem erkek hem de dişilik özellikleri taşıyan bir türü daha varmış. Bunların dört kolu ve dört bacakları varmış.

Onların tanrılara karşı gelmesinden çekinen Zeus ve diğer tanrılar bunları ikiye bölerek zayıf düşmelerini sağlamış. Fakat bunlar bu sefer diğer parçalarını aramaya ve onlarla bütünleşmek için çabalamaya başlamışlar.

Platon, erkeklerin hemcinslerine olan ilgilerini bu şekilde açıklarken insanların bu ilgiye farklı anlamlar yüklediklerinden şikâyet eder.

"işte bugün bu tür insanın soyundan gelen erkekler diğer yarılarını ararlar ve çocukken erkek asıllarının parçaları olarak erkekleri severler; onlarla düşüp kalkmaktan, kucaklaşmaktan hoşlanırlar. Çocuklar ve delikanlılar arasında en iyileri bunlardır, çünkü yaradılışlarından erkeklik en çok onlardadır. Oysa ki birçokları bunları edepsiz diye ayıplar."

Anthologia Palatina adlı eserinde, şiirin Yunancasında kullanılan astêr’in (yıldız) aynı zamanda Platon’un hayranlık duyduğu bir oğlanın adı olduğu söylenir.

Yıldızım, bakarsın yıldızlara.
Seni seyredebilmek için binlerce gözle
Gökyüzü olsam keşke.                     

Kaynak: Klâsik Türk Edebiyatında Erkek Güzelliği Ve Erkek Aşkı Anlayışı: Cinânî Örneği
Osman ÜNLÜ

Kaynak: Platon’da Oğlan Aşkına Dair Kaygılar
Filiz DİNGİL