Tự học cùng mình !

Người lái đò sông Đà (2)

HÌNH TƯỢNG NGƯỜI LÁI ĐÒ 

Mục đích : 

Tìm kiếm và phát hiện rừng vàng 10 đã qua thử lửa trong tâm hồn người Tây Bắc. Vàng 10 là thứ vàng nguyên chất không pha tạp. Đó là ẩn dụ, chỉ những phẩm chất tốt đẹp ở con người. Và giống như vàng thử lửa sẽ sáng đẹp hơn, con người trải qua gian khổ, khắc nghiệt của hoàn cảnh sống sẽ tôi luyện lên những phẩm chất tốt đẹp

Cách thức :

Đặt con người trong tương quan với dòng sông hung bạo để từ đó nhận ra nhiều phẩm chất quý giá. Con sông là môi trường lao động khắc nghiệt và từ đó làm nổi bật " chất vàng 10 " trong tâm hồn người lao động.

Ông lái đò:

- Lai lịch : " Ông đò Lai Châu " -> nhấn mạnh môi trường lao động sinh sống của con người này. Đó là một vùng núi non hiểm trở, sương nui hoang vu ở phía Tây Bắc Trung Quốc.

- Nhân vật hoàn toàn vô danh : tác giả muốn dùng cái vô danh của nhân vật nên khái quát lên nét đặc thù của người lao động trên vùng đất này.

- Ngoại hình: hằn in những dấu vết của công việc là lao động khắc nghiệt " tay ông lêu nghêu như cái sào" , " chân ông lúc nào cũng khuỳnh khuỳnh ghì lại như đang kẹp lấy cái cuống lái tưởng tượng" , " giọng nói ồn ào như thác nước trước mặt ghềnh sông " , " nhớn giới sông vòi vọi như lúc nào cũng mang một cái đếm xa nào trong sương sớm ". Không chỉ là những dấu ấn nghề mà ngoại hình thể hiện sự thích nghi của con người với môi trường lao động. Với những đặc điểm này, ông đò có thể dịu dàng hòa hợp cùng nhịp sống khắc nghiệt và những âm mưu tính toán của dòng sông hung bạo.

- Phẩm chất :
+ Lòng dũng cảm : 
    Đây là phẩm chất của một chiến binh nhưng lại rất cần thiết đối với người lao động trên sông nước Tây Bắc, sông Đà hiện ra là con thủy quái khổng lồ mang dã tâm của dì ghẻ nhưng ông đò vẫn nguyện ăn đời ở kiếp với nó, lái đò ngang lên sông mỗi ngày Nguyễn Tuân đã tô đậm lòng dũng cảm của người lao động Tây Bắc bằng việc khắc họa hình ảnh cuộc vượt thác sông Đà trong khó khăn chiến trận nhằm giành lấy sự sống từ tay tử thần. Dòng sông hung bạo đã huy động một đoàn quân tinh nhuệ thiện chiến gồm đá và nước được sắp xếp, bố trí đầy dụng ý, trong khi đó, ông đò chỉ có một mình. Con người đặt trong tương quan với dòng sông hung bạo thì thật nhỏ bé, đơn độc. Tuy nhiên, vị dũng tướng ấy đã bước vào trận chiến một cách oanh liệt. Bất chấp sự đe dọa, khiêu khích của dòng sông, ông đò vẫn bình tĩnh phóng thẳng vào thạch trận, ghì chặt đuôi chèo, đón nhận guồng sáng tấn công trực diện, liên tục mỗi lúc một mạnh hơn thác dữ sôi trào lăn lộn, bọt trắng xóa, ông đò hiên ngang tiếng chỉ huy át cả tiếng sóng. Thậm chí trong lúc chiến đấu " vũ khí " bị bẻ gãy, cơ thể đau đớn " mặt méo bệch đi " nhưng ông đò vẫn không lùi bước, vẫn " cưỡi đến cùng con sóng như là cưỡi hổ " . Hình ảnh so sánh gợi ra tình thế ngặt nghèo tiếng hóa lưỡng nan của ông đò. Sông Đà bày trận đồ bát quái với những cửa tử và hút nước nhằm quật tan con thuyền nhưng ông đã chọn đúng luồng sinh, vượt qua các luồng tử rập rờn ngay bên cạnh, nắm chắc bờm sóng đúng luồng ghì chặt cuống lái phóng nhanh vào cửa sinh, miết một đường chéo về phía cửa đá, ghè sấm, chặn đá mà vượt qua. Cuối cùng sông Đà đành bất lực trước lòng dũng cảm của người lái đò.