Ütopya Müzik etiketiyle dinleyicilerin beğenisine sunulan 'Serenity' albümün artisti Necdet Engin ile bir röportaj gerekleştirdik.
1-Ne oluyor da müziği elektronik olarak yapmaya karar veriyorsunuz.? Bu uzun süren müzik deneyiminin sonucu mu yoksa karar verip bu müzikle mi başladınız?
Elektronik müziği çocukluğumdan beri severim. İzzet Öz'ün TRT de yaptığı ' METRONOM'adlı program, bizim kuşağın müzik kültürünü olustrumakta epeyce etkili oldu. Örnegin ilk kez ALAN PARSONS PROJECT ve CHICK COREA yi bu radyo istasyonununda dinlemiİtim. Hala da dinliyorum. Sanirim tüm albumleri de var bende. Ayrica KRAFTWERK, JAN MICHELLE JARRE ve VANGELIS' de beni cok etkileyen sanatçılardandir .
Özetlersem, elektronik muzik benim sevdigim bir tür. Ancak klasik rock, psychedelic rock da cok sevdigim türlerden.
Benim yaptığım türemgelince, aslinda synthisizier ve benzer ses kaynaklarinda uretilmis, psychedelic seslerle desteklenmis, ballad, pop rock diyebiliriz. Kendi kayitlarimi evimdeki studio da yaptigim icin, neredeyse tum enstrumanlari calan, mix ve edit eden de ben oluyorum. Dolayisiyla, DAW ve VST ler yani sanal synthler ve diger kolaylikla beste ve duzenleme asamasinda uretilen esere dahil oluyor. Sonucta, teknoljinin sundugu tum kolayliklari kullanmaya calisiyorum. Gitar, bass ve klavyeleri ben caliyorum. Bu yolla hem daha ozgur bir calisma ortami, hemde kreatif dokunuslara, degisikliklere ulasabiliyorum.
2-Elektronik Müzik yapmak için nelere ihtiyaç var? Tarzınıza yönelen müzisyen arkadaşlara başlangıç tavsiyeleriniz nelerdir.
A Hardware olarak, iyi/ islemcisi yeni/ memorisi yeterli bir PC veya Mac desktop/Laptop. Iyi bir DAW, iyi bir Audio Interface ve saglam bir muzik bilgisi ve/veya kulagi. Tabiiki midi klavye ve Iyi bir headset/kulaklik/ studio spekaerlari.
B. DAW kullanma egitimi, ses tasarimi bilgisi. Ses muhendisligi, studio ve mixing editing bilgileri muhakkak olmali.
C. Kompozisyon bilgisi ve yetenegi
Diyebilirim
3-Hangi DAW, hangi enstrüman, hangi synthseizer'lar daha çok ihtiyaçlarınızı görüyor.?
Steinberg/ Cubase ile basladim, hala kullaniyorum. Daha sonra ABLETON LIVE ekledim. Daha sonra da NATIVE INSTRUMENTS in machine ile beraber Massive, komplete ve cesitli VST ve FX ler eklendi.
Bunlarin disinda, hardware olarak ROLAND GAIA SH-01, KORG MicroKorg, Yamaha Jv series synth ve Vintage klavyelerden FARFISA ile calisiyorum yani sadece daw ve vst ler yok. Bass gitar, ve diger enstrumanlarla kombine ederek calisiyorum.
4-Elektronik müziği müziğin tarihsel gelişiminde nereye koyuyorsunuz? Örneğin hala JAZZ dinlemek bir entellektüelite gerektiriyor ve yüzyılı geçmesine rağmen hala dinleniyor. Sizin tarzınız için uzun dönemli bir çıkarımda bulunabilir miyiz?
4. Sadece cazz muziginin degil bence tum muzik turlerinin dogru anlasilabilmesi icin yaratildigi cografya ve kulture ait bilgilenmeyi gerektirir.
Muzigin dinleyici tarafindan begenilmesi, uretilen ses frekanslarinin ve soz/siirin dinleyicideki etkisi tarzin devamliligindaki en onemli faktor.
50 yil oncesine gore, gunumuzde muzik cok daha kolay ulasilabilen bir konuma geldi. Bu durum da daha cok cesitlilige ve muzik uretimine ihtiyac duyuldu. Bu da elektronik/digital muzik uretme imkanlarinin sagladigi kolayliklarla oluyor.
Gecen 50 yilda Elektronik muzigin guncel hale gelmesi, teknolijik yeniliklerin ve bilginin cok hizli yol almasi, evrensellesmesi ile ilgili.
Caz muzigi ulkemizde malesef farkli bir anlayisla tanitildigi icin, entellektualite veya elit bir kesimin muzigi gibi anlasiliyor. Oysa, kökü guney afrikaya dayanan, amerikada koleligin yaygin oldugu bir donemde,1880′lerde New Orleans'ta gelişmeye başlayip, New York, Los Angeles ve Chicago'da yapılan kayıtlarla son şeklini alan bir muzik turu.
Turkiye'de de gorulecegi gibi, caz'dan etkilenen bir cok sanatci Turk muzigi ile sentez yaparak cok guzel eserler uretebiliyor.
Muzik, kitlelere mesaj vermenin sesli yolu. Dolayisiyla, elektronik veya klasik, hangi yolla olursa olsun, degiserek, geliserek yoluna devam edecektir.
5- Yaşadığınız ülke bakımından önce müzisyenliği kıyaslar mısınız? Müzik dinleyicisi nasıl, kültürel olarak farklarımız var mı?
5. ) Muzigi cok seven ve destekleyen insanlarin yasadigi bir ulkede yasiyorum. Her tur kulture cevap veren festivallerin oldugu, konserlere kolaylikla ulasilabilen, muzik mekanlarinin cok oldugu bir yer Kanada. Dunyanin her kosesinden insanlarin yasadigi bir ulke olmasi nedeniyle, mozaik bir kulturel yapi var. Devletinde destegiyle olusan cok guzel bir sanatsal ortam var. Turk insani ve kulturu, cografyasi ve tarihsel ozelliklerinide iceren cok guzel ve ozel bir durum. Karsilastirma yapmak mumkun degil.
6- Müzik kültürü ve ürettiğiniz müziğin paylaşılması anlamında neler söyleyeceksiniz. Örneğin Türkiye'den dağıtıma koyuyorsunuz, Bulunduğunuz yerde erişemediğinizden mi? Yoksa alışkanlık güven vs mi?
Kanada da muzik dagitimina ulasmak cok kolay. Dagitim konusunda bir profesyonel kullanmanin daha etkili olacagini dusundugumden Utopya muzik yapim la calisiyorum.
7- Dünyanın en önemli jazz festivali yaşadığınız ülkede yapılıyor. Müziğinizle buralarda varolmaya nasıl bir gözle bakıyorsunuz. Böyle bir hedefiniz var mı? Ayrıca bu kaynakların içinde olmak size bir zenginlik katıyor mu?
Montreal Jazz festivaline katilmak konusunda henuz bir planim yok. Oncelikle
Albumun nasil bir tepki alacagina bakmak istiyorum. Yerel festivaller oncelikli ilk asamada.
Tanitim ve izleyiciye ulasmak anlaminda cok onemli oldugunu dusunuyorum.
8- Belli bir yaştan sonra Kanada'ya göç ettiniz. MÜZİSYEN OLARAK Entegrasyon süreciniz nasıl oldu. Sizin götürdükleriniz nelerdi? Nasıl bir harman oldu?
22 yildir Kanada da yasiyorum. Profesyonel muzisyen olarak calismadim. Muzisyen olarak calisabilecegim bir ortam malesef olmadi. Bu surec icerisinde, yerel Turk toplumunun duzenledigi bazi geceler veya festivaller disinda herhangi bir muzik etkinligine katilmadim.
Dijital medya/Grafik dizayn egitimi aldiktan sonra bu alanda calistim.
9-Burdaki müzik yaşamınızdan bahsedermisiniz.? Etkileşim paylaşım, halinde olduğunuz birileri, içine girdiğiniz bir komunite var mı? Yoksa gerek yok mu?
Vancouver Turk toplumunun, gorselleri, toplantilari ve videolarina soundtrack uretiyorum. Muzik ile ilgili cesitli alanlarda ve turlerde muzik yapan Turk arkadaslarla bir araya gelip muzik zaman zaman ortak kayitlar yapiyoruz. Bir onceki albumumde (Eastern Sessions-Autumn Begins _ Şubat 2021) Suheyl Unver/Gitar ve Mutlu Bahar/Ney ile beraber caldik, kayit yaptik. 2018 de Ud ve Ney calan arkadaslarla bir projede kaydimiz oldu. Bu tur projelere her zaman acik oldum.
10- Kanada ya baktığınızda ekektronik müziğin durumu nedir?
Elektronik muzik dunyanin her yerinde oldugu gibi Kanada da sevilen ve dinleyicisini bulan bir muzik oldugunu dusunuyorum.
Ornegin, bu aksam yani 10 Temmuz Pazar KRAFTWERK in 3D gosterili show u var. Biletler epey once satildi. (Ben de gidiyorum.)