Tâm Lý Bất Thường Và Tâm Lý Tội Phạm

Kì 1: Bệnh rối loạn nhân cách và phản xã hội (Antisocial Personality Disorder)

Sau hai khoá học về tâm lý, tôi quyết định thực hiện một loạt bài viết về vấn đề tâm lý học, tập trung chủ yếu vào các loại bệnh tâm thần, một phần là vì tôi thấy nó rất thú vị, một phần vì bệnh tâm lý tuy đã tồn tại lâu nhưng kiến thức về nó của người Việt Nam mình còn chưa được phổ cập lắm. Đa số mọi người đều cho rằng "thằng đó bị quỷ ám, bị ma nhập mới làm như vậy" nhưng thực sự là không phải. Tôi làm nên series tâm lý học và bệnh chứng này để cho thấy một điều rằng ranh giới giữa cái gọi là bình thường và khùng điên rất là mỏng manh.

Những bài này đều là do mình tôi tự viết dựa trên những gì đã học và tham khảo từ cuốn từ điển DSM-IV. Cuốn sách có thể được coi là Kinh Thánh của các nhà tâm lý học về các bệnh chứng vì nó liệt kể đầy đủ những dấu hiệu, độ tuổi phát tác, thường xảy ra nhiều ở những môi trường nào...của từng loại bệnh. Và các ví dụ được lấy từ cuốn Case Book, hoặc là tìm và lược dịch từ trên mạng, đều là những trường hợp có thật, xảy ra thật.

Bệnh chứng đầu tiên mà tôi chọn là bệnh Antisocial personality disorder hay còn gọi là socialpath, hoặc psychopath mà dịch ra theo Việt Nam mình là "Rối loạn nhân cách phản xã hội." Nó thuộc dạng bệnh về nhân cách con người và là một trong những bệnh tâm lý mà các kẻ giết người hàng loạt (serial killers) thường hay mắc phải.

Dennis Lynn Rader (hình) là một kẻ giết người hàng loạt ở Mỹ được biết dưới biệt danh BTK Killer. "BTK" mang nghĩa Trói (bind), hành hạ (Torture) và giết (kill), nó cũng là chữ ký bỉ ổi của hắn ta. Sau mỗi lần thực hiện xong một vụ, hắn lại gửi một lá thư dài với đầy đủ các chi tiết hắn hành hạ nạn nhân ra sao, giết như thế nào đến cho cảnh sát và những tờ báo địa phương nơi xảy ra vụ sát hại. Và trong khoảng thời gian 30 năm, hắn đã sát hại tổng cộng mười người. Có thể thấy rất rõ ràng rằng Rader không hề có chút nhận thức về lương tri, coi thường và xâm hại đến quyền lợi của người khác. Và chính những điều này mà Rader được coi là mắc chứng bệnh Rối loại nhân cách phản xã hội (Antisocial Personality Disroder).

Nạn nhân và vật chứng của BTK.

Một trường hợp khác đó là Henry Lee Lucas (hình). Hắn đã thừa nhận mình từng giết 360 người từ phụ nữ, trẻ em, người già, bằng các phương thức khác nhau như đâm , bắn, làm nghẹt thở... trong suốt 32 năm. Và 6 năm cuối cùng trong đế chế kinh khủng của mình, hắn bắt tay với Elwood Toole, kẻ đã tàn sát 50 người mà hắn cho là "không đáng để sống". Và tất cả kết thúc khi Lucas thú nhận là đã giết và cắt khúc người vợ lẽ 15 tuổi của hắn đồng thời cũng là cháu của Toole. Tên máu lạnh này còn thú nhận rằng "Khi tôi vừa xong một vụ, tôi liền quên nó mất tiêu". Toole cũng chẳng kém gì đồng bọn của mình, "Tôi nghĩ giết người giống hút một điếu thuộc vậy, tựa như một thói quen khác thôi." Lucas và Toole đã được xác nhận là mắc chứng Rối loạn nhân cách phản xã hội.

Nhưng không phải những kẻ giết người máu lạnh nào cũng mắc chứng bệnh này. Một kẻ tội phạm, dù có ác độc đến đâu, thì cũng có những người thân thuộc, những người mà hắn yêu thương và trong bất cứ trường hợp nào, hắn cũng không thể xuống tay sát hại được. Và đó chính là điểm để phân biệt giữa một tên tội phạm máu lạnh và một kẻ tội phạm mắc chứng rối loạn nhân cách phản xã hội. Bởi kẻ mắc bệnh này không hề có một tí ti cảm xúc gì với những người mà hắn giết hại, dù đó là người thân nhất của hắn. Quan hệ máu mủ, gia đình, ruột rà không là gì với những kẻ này cả. Trong thế giới của hắn, chỉ có hắn là nhất.