Japan lovers from Greece

Πώς φέρνουν οι ιάπωνες καλοτυχία στην ζωή τους

Αρχές Φλεβάρη, οι Ιάπωνες καλωσορίζουν την άνοιξη με το 節分 (σετσουμπούν) ή αλλιώς «το χώρισμα των εποχών». Η τελευταία μέρα του Χειμώνα κατά το παλαιό Σεληνιακό ημερολόγιο, είναι η τρίτη μέρα του Φεβρουαρίου, γι'αυτό και συνήθως το έθιμο γιορτάζεται από την 1η μέχρι τις 4 Φεβρουαρίου.

Στα προάστια και την επαρχία, η γιορτή θα έλεγα ότι είναι ελαφρώς άγαρμπη για την ψυχολογία των μικρών παιδιών. Χωρικοί φοράνε μάσκα 鬼 (όνι) δηλαδή δαίμονες, και κρατώντας ένα πελώριο ρόπαλο εισβάλλουν στα σπίτια της γειτονιάς ουρλιάζοντας: «ζει κανένα παιδί εδώ;» Οι νοικοκυραίοι, αν έχουν μικρά παιδιά, τούς τα δείχνουν με σκοπό να τα τρομάξουν κι ύστερα οι χωρικοί μουγκρίζουν: «ήσουν καλό παιδί; Αν δεν ήσουν, θα σε πάρουμε μαζί μας στην Κόλαση!» Και τα καημένα τα παιδιά, κλαίγοντας τούς λένε ότι ήταν πολύ καλά παιδιά και υπόσχονται να γίνουν ακόμα καλύτερα.

Προσωπικά πιστεύω ότι όσο παιχνιδιάρικη διάθεση κι αν έχει το έθιμο, δεν είναι ωραίο να τρομοκρατείς έτσι ένα μικρό παιδί. Από παιδαγωγικής άποψης, όσο αστείο ή ανούσιο κι αν μας φαίνεται σ' εμάς κάτι, στο μικρό παιδί που έχει ευαίσθητη ψυχολογία μπορεί να προκαλέσει μέχρι και φοβίες. Ακόμα και τα μωρά και τα νήπια καταλαβαίνουν! Μπορεί να μην έχουν ακόμα την αντίληψη του ενήλικα, αλλά καταλαβαίνουν ότι δεν είναι κατάλληλη η συμπεριφορά κάποιου για τα ίδια!

Τέλος πάντων, οι γονείς δίνουν στα παιδιά ψημένα φασόλια σόγιας και τα ενθαρρύνουν να τα πετάξουν με δύναμη στους χωρικούς φωνάζοντας: «鬼は外! 福は内!» (όνι ουά σότο! Φούκου ουά ουτσί!) που σημαίνει: «Εξω οι δαίμονες, μέσα η καλή τύχη!» Οι χωρικοί τότε προσποιούνται ότι τα φασόλια τους πονάνε και τελικά φεύγουν τρεκλιζοντας από το σπίτι νικημένα. Συνήθως οι γηραιότεροι της γειτονιάς δίνουν τελικά στα παιδιά γλυκά και στους γονείς τοπικό αλκοόλ.

Το Σετσουμπούν στην κάθε περιοχή της Ιαπωνίας έχει διάφορες παραλλαγές. Σε κάποια μέρη, παλαιστές σούμο ή γυναίκες που κέρδισαν τα καλλιστεία, συμμετέχουν στο γενικό πανηγύρι και στο τέλος πετούν στο πλήθος σακουλάκια με τυχερά φασόλια. Αν καταφέρεις και τσακώσεις τα φασόλια στον αέρα, η τύχη σου θα απογειωθεί. Αν μάλιστα φας τόσα όσα η ηλικία σου, θα έχεις απόλυτη τύχη για όλον τον χρόνο.

Τον μεσαίωνα ειδικά, θεωρείτο ότι η άνοιξη ήταν η πιο κατάλληλη εποχή να εμφανιστούν τα πνεύματα, γι'αυτό και έπαιρναν τα έθιμα πολύ στα σοβαρά, όχι δεν το Σετσουμπούν, αλλά και άλλα έθιμα που σχετίζονταν με τον Σιντοϊσμό.

Επειδή πιστεύεται ότι το Σετσουμπούν είναι μια μέρα που ξεχωρίζει από τον υπόλοιπο χρόνο, εφαρμόστηκε μια παράδοση αντιστροφής ρόλων των δύο φύλων και των ηλικιών. Για παράδειγμα, τα κορίτσια φορούσαν «αγορίστικες» στολές και χτενίζονταν όπως χτενίζονταν οι ηλικιωμένες κυρίες της εποχής. Το ίδιο ισχύει και για τους άντρες. Αυτό το έθιμο το βλέπουμε ακόμα να εκτελείται από τις γκέισες, όταν διασκεδάζουν με τους πελάτες τους κατά την διάρκεια αυτής της γιορτής.

Το ξέρω πως το συγκεκριμένο κεφάλαιο είναι μικρό, αλλά οι λεπτομέρειες για τα ιαπωνικά έθιμα δεν βρίσκονται εύκολα στο ίντερνετ, εκτός κι αν έχεις ζήσει στην Ιαπωνία. :")